Έχεις νιώσει ποτέ ότι με το που μικραίνουν οι μέρες και αρχίζουν τα κρύα, η διάθεσή σου πέφτει; Αυτό που περιγράφεις μπορεί να μην είναι απλώς μια κακή διάθεση, ίσως βιώνεις τη λεγόμενη “χειμερινή κατάθλιψη”. Είναι πιο κοινή από ό,τι νομίζεις, οπότε ας δούμε τι ακριβώς είναι και πώς μπορείς να τη διαχειριστείς.

Τι είναι η χειμερινή κατάθλιψη και γιατί συμβαίνει;

Η εποχική κατάθλιψη, γνωστή και ως Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή  (Seasonal affective disorder: SAD), συνδέεται με την έλλειψη ηλιακού φωτός που παρατηρείται το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Ο οργανισμός σου βασίζεται στο φυσικό φως για να ρυθμίζει το “εσωτερικό σου ρολόι”, δηλαδή τον κιρκάδιο ρυθμό σου, που επηρεάζει τη διάθεση, τον ύπνο και την ενέργειά σου. Όταν οι μέρες μικραίνουν, αυτός ο ρυθμός μπορεί να διαταραχθεί, προκαλώντας αισθήματα θλίψης, κόπωσης ή απογοήτευσης. Ο καθένας μπορεί να νιώσει έτσι, αλλά οι γυναίκες, οι νέοι, και όσοι έχουν ιστορικό κατάθλιψης ή διπολικής διαταραχής είναι πιο πιθανό να επηρεαστούν. Στατιστικά, οι γυναίκες έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με SAD, και συχνότερα εμφανίζεται σε ηλικίες 18-30 ετών.

Πώς μπορείς να καταλάβεις αν έχεις εποχική κατάθλιψη;

Τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά της κατάθλιψης, αλλά εμφανίζονται συγκεκριμένα το φθινόπωρο ή τον χειμώνα και συνήθως υποχωρούν την άνοιξη. Μπορεί να νιώθεις ότι δεν έχεις ενέργεια, ότι απομακρύνεσαι από τους φίλους και την οικογένεια, ή ότι δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς. Άλλα σημάδια είναι αλλαγές στον ύπνο ή την όρεξη, αίσθημα κόπωσης και επίμονη θλίψη. Αν αυτά τα συμπτώματα κρατούν για εβδομάδες και σου δυσκολεύουν την καθημερινότητα, ίσως είναι η στιγμή να το εξετάσεις πιο σοβαρά.

Τι μπορείς να κάνεις για να νιώσεις καλύτερα;

Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι να μιλήσεις με έναν γιατρό ή έναν θεραπευτή. Ειδικά αν τα συμπτώματά σου είναι έντονα, ίσως χρειαστείς βοήθεια από έναν επαγγελματία που μπορεί να σου προτείνει φαρμακευτική αγωγή ή θεραπεία. Παράλληλα, υπάρχουν μερικές μικρές αλλαγές που μπορείς να δοκιμάσεις για να νιώσεις καλύτερα. Προσπάθησε να εκτίθεσαι περισσότερο στο φως της ημέρας, πηγαίνοντας για έναν περίπατο όταν έχει ήλιο ή χρησιμοποιώντας λάμπες φωτεινής θεραπείας. Η σωματική δραστηριότητα, όπως η άσκηση, μπορεί να ενισχύσει τη διάθεσή σου, γι’ αυτό ενσωμάτωσέ την στην καθημερινότητά σου. Επίσης, η διατήρηση μιας σταθερής ρουτίνας ύπνου και δραστηριοτήτων θα βοηθήσει στη σταθεροποίηση της ενέργειάς σου. Τέλος, φρόντισε να διατηρείς επαφή με φίλους και οικογένεια, ακόμη κι αν σου φαίνεται πιο εύκολο να απομονωθείς. Θυμήσου ότι δεν είσαι μόνος/η. Αν νιώθεις ότι ο χειμώνας σου αφαιρεί τη χαρά, υπάρχουν τρόποι να το διαχειριστείς. Με λίγη υποστήριξη και μικρές προσαρμογές στην καθημερινότητά σου, μπορείς να ξεπεράσεις τη «χειμερινή κατάθλιψη» και να αισθανθείς καλύτερα.