Τον εθισμό στα ναρκωτικά, το αλκοόλ, το τσιγάρο, ακόμη και τον καφέ τον γνωρίζαμε παλαιόθεν. Πόσα όμως ξέρουμε για τον εθισμό στη ζάχαρη;

Ίσως να το θεωρείς υπερβολή να μιλάμε για ‘εθισμό’ σε μια ουσία όπως η ζάχαρη, η οποία υπάρχει φυσιολογικά στα περισσότερα τρόφιμα που καταναλώνουμε, συμπεριλαμβανομένων τροφών με υψηλή θρεπτική αξία όπως τα φρούτα και τα λαχανικά. Ή ενδεχομένως να μην σου είναι διόλου δύσκολο να πειστείς ότι πράγματι η ζάχαρη μπορεί να αποτελέσει εξαρτησιογόνο ουσία.

Σε κάθε περίπτωση, η αλήθεια σχετικά με τον εθισμό στη ζάχαρη είναι ότι υφίσταται.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τη ζάχαρη σαν επιβράβευση, ενώ όσο περισσότερη καταναλώνεις τόσο περισσότερο ενισχύεται αυτή η αίσθηση της επιβράβευσης. Με άλλα λόγια, όσο περισσότερη ζάχαρη καταναλώνουμε, τόσο πιο απαραίτητη μας γίνεται.

Ακούγεται σαν φαύλος κύκλος και είναι. Τα καλά νέα ωστόσο, είναι ότι με τα σωστά βήματα μπορείς να τον σπάσεις.

Δώσε χρόνο

Ένας από τους λόγους για τους οποίους το σώμα σου αποζητά τη ζάχαρη είναι το αίσθημα της πείνας το οποίο εντείνεται όταν έχεις καταναλώσει ζάχαρη. Η πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων ζάχαρης, αρκεί για να αυξήσει απότομα τη γλυκόζη στο αίμα σου. Και όσο απότομη είναι αυτή τη αύξηση, τόσο απότομη αναμένεται να είναι και η αντίστοιχη πτώση. Κάπως έτσι ο οργανισμός οδηγείται σε μια κατάσταση υπογλυκαιμίας που προφανώς ενεργοποιεί το hunger mode του. Ταυτοχρόνως, η κατανάλωση ζάχαρης τείνει να μειώσει την ευαισθησία του οργανισμού στη λεπτίνη, την ορμόνη που αναλαμβάνει να στείλει στον εγκέφαλο το μήνυμα του κορεσμού.

Τι σου συστήνουμε: Να κάνεις υπομονή. Και μαζί με αυτό, να ξεκινήσεις να μειώνεις σταδιακά την ποσότητα της ζάχαρης που καταναλώνεις επί ημερησίας βάσης. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν θα τρως γλυκά κάθε μέρα, ή ότι θα τρως μικρότερες ποσότητες αυτών. Ή ότι θα αντικαταστήσεις τα επεξεργασμένα προϊόντα με πιο υγιεινές τροφές.

Κάνε τις κατάλληλες επιλογές

Και τι εννοούμε ότι σου λέμε να “αντικαταστήσεις τα επεξεργασμένα προϊόντα με πιο υγιεινές τροφές”;

Όπως προαναφέρθηκε, τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν σάκχαρα, ωστόσο τα σάκχαρα αυτά δεν είναι τα ίδια με τη ζάχαρη που βρίσκεται στα γλυκά, το μέλι, τους χυμούς, τις τυποποιημένες σάλτσες κτλ. Συνεπώς, αποτελούν το καλύτερο υποκατάστατο για εσένα που επιθυμείς να μειώσεις τη ζάχαρη.

Τι σου συστήνουμε: Προτίμησε να τα συνδυάσεις με κάποια πηγή καλών λιπαρών όπως οι ξηροί καρποί ή τα βούτυρα ξηρών καρπών ή με κάποια πηγή πρωτεΐνης όπως το γιαούρτι ή το τυρί.

Κατανάλωνε ένα μικρό σνακ ανά τακτά χρονικά διαστήματα

Κάτι τέτοιο θα αποτρέψει το αίσθημα της υπογλυκαιμίας, της πείνας και της κόπωσης που μπορεί να επέλθει όταν είσαι πολλές ώρες χωρίς τροφή. Φρόντισε λοιπόν να καταναλώσεις ένα μικρό και υγιεινό σνακ (σε παραπέμπω στην παραπάνω παράγραφο) προτού ο οργανισμός σου βρεθεί σε κατάσταση έντονης επιθυμίας για ζάχαρη, την οποία δεν θα μπορείς να ελέγξεις.

Τι σου συστήνουμε: Γενικώς καλό είναι να τρώμε όταν πεινάμε. Ωστόσο, μην περιμένεις να φτάσει η πείνα σου σε σημείο που δεν μπορείς να την ελέγξεις. Προσπάθησε ανά 3-4 ώρες να έχεις πρόχειρο ένα μικρό σνακ όπως ένα φρούτο, ένα γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με λίγο μέλι, μία χούφτα ξηρούς καρπούς με 2-3 αποξηραμένα φρούτα ή ένα τοστ.

Κοιμήσου καλά

Όσο πιο καλός και πιο ποιοτικός ο ύπνος σου, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να ξεφύγεις διατροφικά μέσα στην ημέρα. Δεν μπορείς να αρνηθείς, φαντάζομαι, ότι πολλές φορές η κούραση είναι αυτή που σε παρακινεί να φας (και συνήθως όχι ένα γιαουρτάκι light) προκειμένου να αντλήσεις ενέργεια.

Τι σου συστήνουμε: Προσπάθησε να έχεις καθημερινά τουλάχιστον 7 ώρες βραδινού ύπνου. Τόσο απλά.

Ενυδατώσου καλά

Πολλές φορές ο εγκέφαλός μας συγχέει το αίσθημα της δίψας με αυτό της πείνας.

Τι σου συστήνουμε: Στόχευσε στο να πίνεις καθημερινά 2 λίτρα νερό. Παράλληλα, μείωσε όλους εκείνους τους παράγοντες όπως το αλκοόλ, που τείνουν να φέρουν το σώμα σου σε κατάσταση αφυδάτωσης. Αν γενικά δεν σου αρέσει να πίνεις νερό (είμαστε κι άλλοι σαν κι εσένα να ξέρεις) και αποζητάς έξυπνους τρόπους να το κάνεις πιο ενδιαφέρον, σου έχουμε τη λύση (και δουλεύει όντως!).

Απόβαλε το στρες

Το στρες είναι ένας λόγος για τον οποίο ο οργανισμός μπορεί να καταφύγει σε αυτό που λέμε comfort eating (και αυτό συνήθως δεν συμπεριλαμβάνει εκείνο το light γιαουρτάκι που λέγαμε και πριν αλλά κάτι πιο ένοχο). Το στρες συνδέεται με την υπογλυκαιμία καθώς και την υπερέκκριση κορτιζόλης, της λεγόμενης ορμόνης του στρες. Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης με τη σειρά τους, ενδέχεται να σχετίζονται με την επιθυμία για κατανάλωση φαγητού.

Τι σου συστήνουμε: Βρες τρόπους να μειώσεις το άγχος σου. Και υπάρχουν πολλοί τέτοιοι – από το να ξεκινήσεις συνεδρίες με ψυχολόγο μέχρι το να αρχίσεις να ασχολείσαι περισσότερο με τον αθλητισμό ή την τέχνη.

Τα καλά νέα

Όσο δύσκολα και να σου ακούγονται ενδεχομένως τα παραπάνω, σταδιακά οι γευστικοί σου κάλυκες θα προσαρμοστούν και θα διαπιστώσεις ότι αφενός το σώμα σου δεν θα σου ζητάει τόση ζάχαρη όσο πριν, ενώ αφετέρου θα νιώθεις ικανοποίηση καταναλώνοντας άλλες κατηγορίες τροφίμων. Γενικώς έχε υπόψιν σου ότι μιλάμε για συνολικό τρόπο ζωής και σκέψης. Αλλά όπως είπαμε, όσο περισσότερο το κυνηγήσεις και το επιδιώξεις, τόσο πιο εύκολα θα έρθει (για να μείνει).