Όλοι έχουμε ελέγξει κατά καιρούς την ημερομηνία που αναγράφεται σε κάποια τρόφιμα για να διαπιστώσουμε αν “τρώγεται”, όταν καθαρίζουμε το ψυγείο ή όταν ψαχουλεύουμε το ντουλάπι για σνακ. Κι αν η ημερομηνία ανήκει στο παρελθόν, τότε, πιθανότατα να πετάξουμε την τροφή στα σκουπίδια. Αλλά τί θα συνέβαινε αν αγνοούσες την ημερομηνία λήξης των τροφίμων και τα κατανάλωνες ούτως ή άλλως; Είναι πραγματικά τόσο κακό να τρως ληγμένα τρόφιμα;
Οι ημερομηνίες λήξης μιας τροφής
Όταν βλέπουμε στις συσκευασίες των τροφίμων “ανάλωση έως” ή “ημερομηνία λήξης”, το παίρνουμε πολύ πιο σοβαρά από ότι θα έπρεπε. Μπορεί να νομίζουμε ότι οι ημερομηνίες λήξης είναι απόλυτες, αλλά αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Πολλοί άνθρωποι πετάνε τρόφιμα χωρίς καν να τα δοκιμάσουν πρώτα, κάτι το οποίο δεν ανταποκρίνεται σε καμία επιστημονικά ενημερωμένη οδηγία για την ασφάλεια των τροφίμων.
Οι ημερομηνίες αναφέρονται κυρίως στην ποιότητα των τροφίμων και όχι στην ασφάλειά τους. Και δεν καθορίζονται από την κυβέρνηση. Αντίθετα, οι ίδιοι οι κατασκευαστές ορίζουν τις ημερομηνίες με βάση το πότε πιστεύουν ότι το προϊόν θα φτάσει στο αποκορύφωμά του. Αυτή η πρακτική ισχύει από τη δεκαετία του 1970.
Υπάρχει μόνο μία κατηγορία τροφίμων που ρυθμίζει η κυβέρνηση: η βρεφική τροφή. Και αυτό επειδή τα θρεπτικά συστατικά αρχίζουν να μειώνονται μετά από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα στο ράφι, όχι επειδή η τροφή είναι χαλασμένη ή επικίνδυνη.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την κατανάλωση ληγμένου φαγητού;
Οι περισσότεροι άνθρωποι πετούν ληγμένα τρόφιμα αντί να τα καταναλώνουν για να αποφύγουν να αρρωστήσουν. Και ενώ η τροφική δηλητηρίαση είναι συχνό φαινόμενο, δεν είναι πιθανό να συμβαίνει ως αποτέλεσμα της κατανάλωσης ληγμένης τροφής.
Δεν πρόκειται να αρρωστήσεις δοκιμάζοντάς το και μάλλον ούτε θα αρρωστήσεις καταναλώνοντάς το. Οι περισσότερες περιπτώσεις τροφικής δηλητηρίασης συμβαίνουν μετά την κατανάλωση κάποιου φαγητού που είναι μολυσμένο με επιβλαβή βακτήρια, όπως η σαλμονέλα ή η λιστέρια. Αυτά τα βακτήρια δεν εμφανίζονται μαγικά μόλις περάσει η ημερομηνία λήξης – είναι πιθανό να είναι παρόντα τη στιγμή που αγοράζεις το προϊόν.
Εαν το φαγητό έχει χαλάσει, μπορείς να το μυρίσεις ή να δοκιμάσεις και να καταλάβεις αν είναι επιβλαβές για σένα. Δεν έχει καλή γεύση, οπότε θα σταματήσεις να το τρως.
Τρόφιμα που μπορεί να είναι βρώσιμα μετά την ημερομηνία λήξης
1. Παστεριωμένο γάλα, τυρί και γιαούρτι: Γενικά, αυτά τα τρόφιμα δεν θα χαλάσουν, καθώς επιβλαβή βακτήρια θανατώνονται κατά τη διαδικασία παστερίωσης. Θα μυρίζει άσχημα και δεν θα έχεις όρεξη να το φας; Ίσως, αλλά δεν θα σου προκαλέσει βλάβη.
2. Μη αλλοιώσιμα τρόφιμα: Αυτά, επίσης, είναι βρώσιμα για κατανάλωση και μετά την ημερομηνία που αναφέρεται στη συσκευασία, εφόσον έχουν συντηρηθεί σωστά. Με την προειδοποίηση ότι πρέπει πάντα να χρησιμοποιείς τις αισθήσεις σου και να αφήνεις τη γεύση σου να καθοδηγεί την απόφασή σου, για οτιδήποτε είναι στο ράφι, όπως δημητριακά και ψωμί που έχουν υποστεί επεξεργασία και διαθέτουν συντηρητικά, είναι σχεδόν σίγουρο ότι η ημερομηνία λήξης στη συσκευασία δεν σημαίνει και πολλά όσον αφορά την ασφάλεια τροφίμων. Μπορεί να μην σημαίνει και τίποτα.
Τρόφιμα που δεν πρέπει να τρως μετά την ημερομηνία λήξης
Είναι καλή ιδέα να τηρείς τις ημερομηνίες λήξης των τροφίμων που οι γιατροί συνιστούν στις έγκυες γυναίκες να αποφεύγουν, όπως: επεξεργασμένο κρέας, έτοιμα για κατανάλωση τρόφιμα που δεν θερμαίνονται, όπως προπαρασκευασμένα σάντουιτς, ωμά αυγά και μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Tips για την ασφάλεια των τροφίμων
Υπάρχει ένα σημείο αναφοράς σε όλα αυτά: προκειμένου το φαγητό να είναι βρώσιμο μετά την ημερομηνία λήξης του, πρέπει να έχει συντηρηθεί σωστά.
Ακολουθούν πέντε tips για την τήρηση της ασφάλειας των τροφίμων:
1. Αποθήκευε τα τρόφιμα με ασφάλεια. Κράτα το ωμό κρέας, τα πουλερικά και τα ψάρια ξεχωριστά από άλλα τρόφιμα, προκειμένου να αποφευχθεί η πολλαπλή μόλυνση.
2. Χειρίσου το σωστά. Η καθαριότητα σε χέρια και επιφάνειες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης μιας διατροφικής βλάβης.
3. Μαγείρευε το φαγητό σε ασφαλείς θερμοκρασίες. Τα επιβλαβή βακτήρια σκοτώνονται όταν ένα φαγητό μαγειρεύεται καλά. Τα πουλερικά πρέπει να μαγειρεύονται σε εσωτερική θερμοκρασία 85 βαθμών Κελσίου, το βόειο κρέας στους 71 βαθμούς και το χοιρινό στους 58 βαθμούς. Επίσης, να γυρίζεις τουλάχιστον μια φορά το κρέας κατά τη διάρκεια του ψησίματος.
4. Μεγιστοποίησε τη διάρκεια ζωής του προϊόντος. Αποθήκευε τρόφιμα στο ντουλάπι ιδανικά σε μεταλλικά, γυάλινα ή πλαστικά δοχεία. Διατήρησε ευπαθή προϊόντα ψυγείου, όπως κρέας και αυγά, στο πιο κρύο τμήμα του ψυγείου για να μεγιστοποιήσεις τη φρεσκάδα.
5. Παρακολούθησε τον χρόνο αποθήκευσης των τροφίμων. Τα περισσότερα τρόφιμα διαρκούν έως και πέντε ημέρες στο ψυγείο στους, 5 βαθμούς ή χαμηλότερα και ένα μήνα έως ένα χρόνο στην κατάψυξη, -20 βαθμούς ή χαμηλότερη.
Πόσο κακό είναι τελικά να τρώμε ληγμένα τρόφιμα;
Όχι τόσο άσχημο όσο νόμιζες. Γενικά, το να καταναλώνεις ένα τρόφιμο μετά την ημερομηνία λήξης του, δεν αποτελεί μείζονα κίνδυνο για σένα, επειδή οι ημερομηνίες στα είδη διατροφής δείχνουν την ποιότητα και όχι την ασφάλεια των τροφίμων.
Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι θα το κάνεις συνήθεια να τρως τρόφιμα που έχουν λήξει, αποφεύγοντας ιδιαίτερα τα αλλαντικά και τα μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα. Θεώρησε ότι δεν είναι και τόσο σοβαρό, εάν φας κράκερ ή χούμους με προγενέστερη ημερομηνία στην ετικέτα, ειδικά αν έχεις ακολουθήσει τις παραπάνω συμβουλές για την ασφάλεια τροφίμων.
