Η αλήθεια είναι πως οι άνθρωποι χωρίζονται σ’ αυτούς που αφήνουν και σ’ αυτούς που τους αφήνουν. Αλίμονο αν ανήκεις στους δεύτερους. Δεν υπάρχει κανένα μαγικό φίλτρο να γλιτώσεις από τα σενάρια που θα φτιάχνει το μυαλό σου για το τώρα, το αύριο το χτες. Αυτή η παγιωμένη αντίληψη πια που θα σέρνει σώμα σου δεξιά κι αριστερά (για μυαλό ούτε λόγος) χωρίς να μπορεί να ζήσεις το παραμικρό. Όλα μα όλα αδιάφορα και μαύρα. Η ζωή σου θα είναι κάτι ανάμεσα σε pause (αφού τίποτε δεν έχει νόημα πια) και forward αφού όλη η χαρά έχει μείνει κολλημένη στο χτες.
The day after
Όσο εσύ θα κινείσαι μεταξύ πένθους και άρνησης, η ζωή εκεί έξω θα συνεχίσει να κυλά για τους υπόλοιπους ανθρώπους ομαλά. Και το χειρότερο Θα έχουν απαιτήσεις από εσένα. Απαιτήσεις που στ’ αυτιά σου θα ηχούν παράλογες. Γιατί θα σε ξεβολεύουν από τη ρουτίνα της θλίψης και θα σε υποχρεώνουν να φορέσεις ένα κάποιο χαμόγελο ή να βάλεις τα δυνατά σου να κλείσεις εκείνη την προσφορά για το πρότζεκτ του μήνα. Ποιος νοιάζεται για θετική ενέργεια, κοινωνικές συναναστροφές και επαγγελματικές υποχρεώσεις όταν η καρδιά μοιάζει σαν ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί.
Και ξέρεις πια δεν έχει δάκρυα, ούτε συγκινητικές ταινίες με happy ending και πανιασμένα ποπ κορν. Αυτό είναι και το πιο οδυνηρό, γιατί δεν υπάρχει διαφυγή από πουθενά. Έχεις καταδικάσει τον εαυτό σου να κοιτάζει το ταβάνι και να εφευρίσκει πρωτότυπες δικαιολογίες για να αποφύγει τα πάντα.
Steps before the end
Το 2010 σ’ ένα ταξίδι στη μέση του πουθενά, ένας ψυχολόγος έψαχνε τη ζωή του στα στενά σοκάκια τη Σάμου. Ανήσυχο πνεύμα και μυστήριο. Δραπέτευσε μου είχαν πει τότε οι ντόπιοι γιατί κράσαρε η καρδιά του. Δεν άντεξε την απώλεια. Κανείς δεν του μιλούσε εύκολα. Το κενό του βλέμμα και η εμμονή του να πίνει κρασί στο ίδιο σημείο κάθε μέρα παρέα με το σκύλο του έκανε τον κόσμο να τον κοιτάζει αποδοκιμαστικά. Tον πλησίασα για να δανειστώ τον αναπτήρα του και καταλήξαμε να μιλάμε για όσα πληγώνουν. Για όσα σε βγάζουν από το κυνήγι της ευτυχίας και παύεις να πιστεύεις σ’ αυτή. Έπειτα από τρεις ώρες έμαθα για το διπλό χρόνο, την απομόνωση, το συλλογισμό και την επιστροφή. Έννοιες και στάδια που οφείλεις να περάσεις θες δε θες μέχρι να επιστρέψεις ξανά στο παιχνίδι. Σίγουρα δεν θα είναι το ίδιο με πριν, αλλά δε γίνεται να περάσεις τον ανεμοστρόβιλο και να βγεις αλώβητος.
Κάθε φορά λοιπόν που χάνουμε κάτι ή που τελειώνει μια κατάσταση/σχέση χρειαζόμαστε το διπλάσιο χρόνο από αυτόν που διήρκεσε για να επανέλθουμε. Αν δηλαδή είχες σχέση τέσσερις μήνες η ψυχολογία σου λέει πως θα το ξεπεράσεις σε οκτώ μήνες από σήμερα. Αυτό βέβαια είναι μια θεωρία που δεν πρέπει να σε τρομάζει γιατί ισχύει στην περίπτωση που έχεις ενστερνιστεί την απομόνωση. Αν δηλαδή αφήσεις τη ζωή να περνάει χωρίς να μπορείς να επισπεύσεις τον πόνο/κόμπο/τη μιζέρια. Χωρίς έστω και ψεύτικα να πιεις ένα ποτήρι κρασί και να γελάσεις ανόρεχτα με αστεία των φίλων. Τότε χρειάζεσαι το διπλάσιο χρόνο θεραπείας. Γιατί ουσιαστικά αυτοθεραπεύεσαι, πράγμα που σημαίνει ότι η θεραπεία είναι κεκλεισμένων των θυρών και δεν επιτρέπεται σε κανένα να συμβάλλει σ’ αυτή σου την προσπάθεια.
Η απομόνωση λοιπόν είναι το πρώτο στάδιο της θεραπείας σου
Αν το επιλέξεις, σίγουρα θα έχεις κυρώσεις. Είναι σαν να παρατάς τη δουλειά σου να παίρνεις ένα sleeping bag και τον σκύλο σου και να αποφασίζεις να κάνεις το γύρο του κόσμου. Είναι η στιγμή που έχεις ανάγκη να πάρεις αέρα και όχι να ακούς συμβουλές πως η ζωή είναι ωραία γιατί οι σκέψεις σου δεν στο επιτρέπουν. Γιατί η ζωή ήταν ωραία όταν είχες κάποιον να τη μοιραστείς, να ξυπνήσεις μαζί, να γελάσεις να κάνεις όνειρα. Τώρα δεν υπάρχει εκείνος που στα πρόσφερε όλα αυτά και θέλεις απλά να αποδράσεις. Γιατί η καθημερινότητα σου δεν σου αρκεί. Τα βράδια περιμένεις ένα τηλέφωνο που δε χτυπά και το πρωί τον έτοιμο καφέ σου στην κουζίνα και ένα φιλί. Φυσικά δεν συμβαίνει τίποτα από τα παραπάνω γι’ αυτό κλείνεις τα πάντα και χάνεσαι.
Και φτάνεις σιγά σιγά στον συλλογισμό
Εκεί που οι σκέψεις δημιουργούν ένα κρεσέντο συναισθημάτων. Και θα πιάσεις τον εαυτό σου από τη μια να αναπολεί τις στιγμές που πατούσες γερά στα πόδια σου και ήσουν σίγουρη για τον εαυτό σου και απ’ την άλλη τις στιγμές που έπεφτες με φόρα στην αγκαλιά του. Θα κλάψεις, θα γελάσεις, θα δεις φωτογραφίες της τελευταίας δεκαετίας. Θα θυμηθείς ποια ήσουν τότε πριν τον γνωρίσεις, πώς ένιωσες μετά και πώς νιώθεις τώρα. Δε θα είσαι σίγουρη για καμία απ’ τις σκέψεις σου, αλλά θα δημιουργείται σταδιακά μέσα σου μια ταινία με στιγμές απ’ τις καλύτερες μέχρι τις πιο άσχημες. Θα ψάξεις που έφταιξες, τι θ’ άλλαζες αν γυρνούσες πίσω. Ή μήπως δε θα γυρνούσες ποτέ.
Απαντήσεις δε θα βρεις σε όλα, αλλά δεν είναι αυτό που θα κάνει τη διαφορά. Το βασικό είναι πως το μυαλό παραμένει σε μια εγρήγορση. Έστω και δυσάρεστη.
Η επάνοδος/επιστροφή στη ζωή, στα “πιστεύω στον κόσμο” θα έρθει άκαιρα. Ένα απλό συνηθισμένο βράδυ που θα βαρεθείς τις χιλιοφορεμένες πιτζάμες και τα τσιπς μπάρμπεκιου και θα ντυθείς χωρίς να ξέρεις πού πας. Από το περίπτερο έως το στέκι να βρεις τα κορίτσια. Από τη δουλειά έως το επόμενο ραντεβού με τον όμορφο που γνώρισες χτες.
Η ζωή κάνει κύκλους. Άλλοι κλείνουν οριστικά, άλλοι μένουν χαοτικά ανοιχτοί και κάποιοι απ’ αυτούς εφάπτονται. Κανείς δεν ξέρει τι σχήμα θα έχει η ζωή σου αύριο, αν κάτι αρχίζει ή κάτι τελειώνει. Αλλά αυτό είναι το συναρπαστικό. Δε νομίζεις;
