Αν έχεις περάσει λίγο χρόνο στο TikTok τον τελευταίο χρόνο, σίγουρα θα έχεις ακούσει τον όρο “πρόσωπο κορτιζόλης“. Σε αντίθεση με τα “septum arms” και “legging legs”, το πρόσωπο κορτιζόλης είναι κάτι που συμβαίνει πραγματικά.
Το πρόσωπο κορτιζόλης χαρακτηρίζεται από ένα στρογγυλό, πρησμένο πρόσωπο – κάποιοι το λένε “πρόσωπο φεγγάρι”. To πρόσωπο κορτιζόλης έχει την τάση να κατακρατεί υγρά και λίπος σε μέρη του προσώπου όπως τα σαγόνια ή κάτω από το σαγόνι. Αυτό στρογγυλεύει τα χαρακτηριστικά και συμβάλλει σε ένα καμπυλωτό σχήμα προσώπου αντί για ένα πιο γωνιώδες.
Όπως μπορείς να μαντέψεις από τον τίτλο, αυτή η κατάσταση προκαλείται από την ορμόνη κορτιζόλη.
Τι είναι η κορτιζόλη και τι κάνει στο σώμα;
Αν σε κυνηγάει μια τίγρη ή μια αρκούδα, η κορτιζόλη αυξάνει τη γλυκόζη στο αίμα για να σε βοηθήσει να βρεις την ενέργεια να ξεφύγεις από τον θηρευτή. Επίσης, επιβραδύνει μη απαραίτητες λειτουργίες που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την ικανότητά σου να τρέξεις, όπως η πέψη. Μπορεί ακόμη και να καταστείλει τον σχηματισμό μνήμης για να περιορίσει το ψυχικό τραύμα από αγχωτικές καταστάσεις.
Όλα αυτά είναι πολύ χρήσιμα αν έπρεπε ακόμα να τρέχουμε μακριά από τίγρεις και αρκούδες. Ωστόσο, για όσους είναι τακτικά αγχωμένοι και παράγουν κορτιζόλη εκτός των απαραίτητων καταστάσεων μάχης ή φυγής, η κορτιζόλη μπορεί να κάνει περίεργα πράγματα στο σώμα.
Μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ύπνου, προβλήματα μνήμης, μυϊκούς πόνους, πονοκεφάλους, πεπτικά προβλήματα και αύξηση βάρους. Και για όσους βιώνουν χρόνια αυξημένη κορτιζόλη, μπορούν επίσης να εμφανίσουν λέπτυνση του δέρματος, ακμή, μώλωπες, μυϊκούς πόνους, κακή επούλωση, σοβαρή κόπωση και υπερβολικό βάρος στο άνω μέρος της πλάτης, του λαιμού, της κοιλιάς και του σαγονιού. Και εδώ εμφανίζεται το πρόσωπο φεγγάρι ή το πρόσωπο κορτιζόλης.
Λοιπόν, έχεις πρόσωπο κορτιζόλης;
Μάλλον όχι.
Αν είχες μερικές αγχωτικές εβδομάδες, η αυξημένη κορτιζόλη μπορεί να σε κάνει λίγο πρησμένο και αρκετά κουρασμένο όταν έρθει το Σαββατοκύριακο. Αλλά το στρογγυλό πρόσωπο φεγγάρι; Οι περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να βιώσουν χρόνια αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης για εβδομάδες ή μήνες πριν δουν τα στρογγυλεμένα χαρακτηριστικά του προσώπου να αναπτύσσονται.
Ρεαλιστικά, το πρόσωπό σου δεν πρόκειται να αλλάξει και να κρατήσει βάρος μέσω του σαγονιού λόγω μιας ή δύο αγχωτικών εβδομάδων. Έτσι, αν αισθάνεσαι ιδιαίτερα πρησμένος μετά από ένα απαιτητικό εργασιακό έργο, το πρόσωπο κορτιζόλης πιθανώς δεν είναι ο ένοχος.
Οι αλλαγές στο πρόσωπο λόγω κορτιζόλης “συνήθως παρατηρούνται σε πιο σοβαρές ενδοκρινικές διαταραχές παρά στο καθημερινό στρες που βιώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι”, λένε οι ειδικοί. “Το καθημερινό στρες δεν αυξάνει την κορτιζόλη στα επίπεδα που απαιτούνται για να προκαλέσει μια τόσο δραματική σωματική αλλαγή.”
Αυτό σημαίνει ότι το πρήξιμο είναι όλα στο μυαλό σου; Φυσικά και όχι. Υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους το πρόσωπό σου μπορεί να είναι πρησμένο και να κρατάει υγρά. Το πρήξιμο του προσώπου μας μπορεί επίσης να οφείλεται σε μια ποικιλία διαφορετικών πραγμάτων, για παράδειγμα, διατροφή, φάρμακα, λειτουργία του θυρεοειδούς, πώς λειτουργούν τα νεφρά μας και επίσης πόσο καλά κοιμόμαστε.
Τα πάντα, από ένα Σαββατοκύριακο με λίγο ύπνο, μέχρι ένα αλμυρό γεύμα, μπορούν να οδηγήσουν σε πρήξιμο του προσώπου. Και ναι, υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι το στρες προκαλεί υπερβολική κατακράτηση νερού. Ευτυχώς, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι συνήθως προσωρινό. Μια καλή προπόνηση στο γυμναστήριο ή στη σάουνα και ένας νωρίς ύπνος μπορούν συχνά να βοηθήσουν στην αποκατάσταση του προσωρινού πρηξίματος.
Τι να κάνεις αν πιστεύεις ότι έχεις υψηλή κορτιζόλη;
Σύντομη απάντηση: Πήγαινε σε γιατρό. Αν τα επίπεδα κορτιζόλης σου σε ανησυχούν, συζήτησέ το με τον γιατρό σου.
Μερικοί άνθρωποι που κινδυνεύουν από τις επιπτώσεις των επίμονα υψηλών επιπέδων κορτιζόλης περιλαμβάνουν εκείνους με σύνδρομο Cushing, PCOS, αντίσταση στην ινσουλίνη, χρόνιες καταστάσεις ψυχικής υγείας, για να αναφέρουμε μερικά.