Όταν μιλάμε για σκωτσέζικο σχεδιασμό, ο μινιμαλισμός σίγουρα δεν είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μας. Ωστόσο, αποκλίνοντας από τα εμβληματικά πολυτελή ξενοδοχεία της Σκωτίας που είναι εμποτισμένα με ταρτάν και γαϊδουράγκαθα, όπως το The Fife Arms by Hauser & Wirth, ή το βελούδινο Gleneagles, ξεχωρίζουν ακίνητα όπως το Lundies House και το Killiehuntly Farmhouse. Αυτοί οι ξενώνες, που ανήκουν στην Wildland και βρίσκονται διάσπαρτοι στα σκωτσέζικα Highlands, παρουσιάζουν λιτούς και φυσικούς εσωτερικούς χώρους, που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την παραδοσιακή σκωτσέζικη διακόσμηση και φαινομενικά ταιριάζουν περισσότερο με τη σκανδιναβική απλότητα.

Αν και αυτή η τάση έχει γίνει γνωστή ως «Scandi-Scot», πρόκειται για κάτι περισσότερο από το να τοποθετούνται απλώς σκανδιναβικά έπιπλα στη Σκωτία. Αντιπροσωπεύει μια βαθιά ριζωμένη σύνδεση στην ιστορία και το σχεδιαστικό ήθος μεταξύ των δύο περιοχών, δίνοντας έμφαση στη διατήρηση, την αισθητική και τη βιωσιμότητα. Αυτή η σχεδιαστική προσέγγιση συνδυάζει αρμονικά τα σκωτσέζικα και τα σκανδιναβικά στοιχεία.

Ο Gunnar Groves-Raines, Σκωτσέζος αρχιτέκτονας και ο εγκέφαλος πίσω από το στούντιο αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού GRAS και το Custom Lane του Εδιμβούργου, συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη αυτού του στυλ με την Wildland. Το περιγράφει ως μια προσεκτική συγχώνευση των σκωτσέζικων παραδόσεων με τη δανέζικη δρυ και τη χειροτεχνία, δημιουργώντας ένα σχέδιο που είναι τόσο διεθνές, όσο και τοπικά ριζωμένο.

Παράδειγμα αυτού του στυλ είναι το Lundies House, ένα πρώην σπίτι κληρικών του 19ου αιώνα στα βορειοδυτικά της Σκωτίας, που μετατράπηκε σε ένα παγκοσμίου φήμης ξενοδοχείο,. Εντάχθηκε, μάλιστα, φέτος στη χρυσή λίστα του Condé Nast Traveler με τα καλύτερα ξενοδοχεία στον κόσμο. Η Ruth Kramer, επικεφαλής σχεδιασμού της Wildland, συνεργάστηκε με τους ιδιοκτήτες, Anne και Anders Holch Povlsen, στη δημιουργία ενός μείγματος vintage και σύγχρονων στοιχείων. «Η Anne είναι πολύ καλή στο να βρίσκει vintage κομμάτια, οπότε έχουμε πράγματα που έχουν ζήσει και έχουν συγχωνευτεί με καινούργια, γεγονός που δίνει μια οικεία αίσθηση», λέει η Kramer στην Vogue.

Ο Σκωτσέζος – Σουηδός σχεδιαστής, Nick Ross συνεργάστηκε με τον ξυλουργό Colin Parker από το Εδιμβούργο για να μετατρέψει μια πεσμένη βελανιδιά από τα σύνορα της Σκωτίας σε ένα σύγχρονο τραπέζι και μια σειρά καρέκλες, συμπυκνώνοντας την ουσία της αίσθησης του σπιτιού μέσα σε ένα απομακρυσμένο περιβάλλον. «Μπορείς να δεις την ομορφιά και να την αισθανθείς στα πάντα, έτσι ώστε να σε κάνει να χαλαρώσεις εντελώς σε ένα δευτερόλεπτο», εξήγησε η Kramer.

Αυτή η συνεργασία με τοπικούς τεχνίτες αποτελεί βασική πτυχή της φιλοσοφίας της Wildland, η οποία εκτείνεται πέρα από τη δημιουργία οπτικά ελκυστικών χώρων. Όπως επισημαίνει ο Dieny Itoe, δημιουργικός διευθυντής της Custom Lane, πρόκειται για την αφήγηση της ιστορίας του τόπου μέσω της τοπικής χειροτεχνίας, καλλιεργώντας μια μοναδική αισθητική, βαθιά ριζωμένη στη σκωτσέζικη κουλτούρα. Επιπλέον, η Wildland δρομολογεί συνεργασίες με τοπικούς τεχνίτες, με στόχο την ανάδειξη της σκωτσέζικης χειροτεχνίας. «Πρόκειται για ολόκληρη την ιστορία του τόπου», λέει ο Itoe. «Το έργο συνδέεται πάντοτε με τον τόπο από τον οποίο προέρχεται, οπότε υπάρχει ένα συναφές συναίσθημα και μια αισθητική, που γεννιέται από την επαφή με τη Σκωτία».

Η έμφαση στη βιωσιμότητα επεκτείνεται και στους εξωτερικούς χώρους. Τα ακίνητα αποκαθίστανται σε άψογα πρότυπα, χρησιμοποιώντας τις αρχικές τεχνικές και τα υλικά με τα οποία δημιουργήθηκαν. Αυτή η δέσμευση στην παραδοσιακή χειροτεχνία και την ιστορική διατήρηση αποτελεί σημαντική πτυχή του σύγχρονου σχεδιαστικού ήθους της Σκωτίας, σημειώνει ο Groves-Raines. «Πρέπει να συνεργάζεσαι με πολύ εξειδικευμένους τεχνίτες, με δεξιότητες που εκλείπουν. Λιθοξόοι, άνθρωποι που δουλεύουν με σχιστόλιθο, μολύβδινες εργασίες, ξυλουργικές εργασίες, πηχάκια και σοβάδες. Όλα αυτά τα επαγγέλματα, που δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να επιβιώσουν», λέει χαρακτηριστικά.

Το πνεύμα της διατήρησης στη σημερινή σκωτσέζικη κοινότητα του σχεδιασμού παίρνει πολλές μορφές. «Θέλουμε να δημιουργήσουμε κάτι με το οποίο κάποιος θα έχει μια πραγματική συναισθηματική σχέση, θα αγαπάει και θα φροντίζει. Κάτι που θα είχε πεταχτεί 10 φορές, αν είχε απλώς αγοραστεί από το ράφι», λέει ο Groves-Raines. «Είναι και θέμα βιωσιμότητας και περιβαλλοντικό. Αλλά είναι επίσης και πολιτιστικό και είναι απαραίτητο να προστατεύεται και να ανατροφοδοτείται». Η δέσμευση της Wildland στον σχεδιασμό επεκτείνεται και στη διατήρηση του περιβάλλοντος, με στόχο την αποκατάσταση των σκωτσέζικων Highlands σε διάστημα 200 ετών, στο μεγαλύτερο ιδιωτικό έργο διατήρησης της Σκωτίας.

Αλλά η Wildland δεν είναι η μόνη που αγκαλιάζει το σκανδιναβικό σχεδιασμό. Ένα νέο κύμα ξενοδοχείων και εστιατορίων με σκανδιναβική αίσθηση αναδύεται στη Σκωτία, από τη λιτή απλότητα του βραβευμένου με αστέρι Michelin, Timberyard μέχρι το 57 Nord στο Isle of Skye.

Το μόνο ερώτημα είναι: Γιατί τώρα; Θα μπορούσε να εξηγείται από την ιστορία των κατακτήσεων των Βίκινγκς στη Σκωτία ή, πιο πρόσφατα, στην έξαρση του ενδιαφέροντος για το σκανδιναβικό design χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά η απάντηση μπορεί να είναι ακόμη πιο απλή: Η τοποθεσία. «Η Σκωτία και η Σκανδιναβία βρίσκονται στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος και υπάρχουν τόσες πολλές ομοιότητες στη φύση και τον καιρό», λέει η Kramer. Ο Ross συμφωνεί: «Ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο ο σκανδιναβικός σχεδιασμός έχει ξεχωρίσει και οι άνθρωποι νοιάζονται για τα σπίτια τους είναι ότι θέλουν το σπίτι τους να είναι όσο το δυνατόν πιο κατοικήσιμο».

Ίσως η άνοδος του Scandi-Scot να είναι μόνο η αρχή. «Ας ελπίσουμε ότι πρόκειται για μια φάση ανάπτυξης της πολιτιστικής ταυτότητας και του σχεδιασμού. Στόχος δεν είναι να αντιγράψουμε τη Σκανδιναβία, αλλά να συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να πάρουμε το design στα σοβαρά σε όλες τις πτυχές της ζωής», λέει ο Groves-Raines.

Η ανερχόμενη σκηνή σχεδιασμού της Σκωτίας κερδίζει παγκόσμια αναγνώριση, τροφοδοτούμενη από δυναμικές κοινότητες σε πόλεις όπως η Γλασκώβη, το Εδιμβούργο και τα Highlands. Πρωτοβουλίες όπως η Custom Lane στο Leith, με τους χώρους στούντιο, τις εκθέσεις και το καφέ της, συμβάλλουν σε αυτή την αυξανόμενη φήμη, όπως αποδεικνύεται από διεθνή brands, όπως η Uniqlo που παρουσιάζουν συλλογές σε αυτούς τους χώρους.

Συμπερασματικά, το στυλ Scandi-Scot αντιπροσωπεύει μια ανερχόμενη πτυχή του σκωτσέζικου σχεδιασμού, μια συγχώνευση παράδοσης και καινοτομίας, έτοιμη να καθορίσει τη μοναδική θέση της Σκωτίας στο παγκόσμιο τοπίο του σχεδιασμού. Ο Groves-Raines το συνοψίζει καλά: Η σκανδιναβική επιρροή υπήρξε καταλυτική, αλλά η Σκωτία διαμορφώνει τη δική της, ξεχωριστή σχεδιαστική ταυτότητα.