Οι φυτικές ίνες έχουν αποκτήσει μια λάμψη. Καθώς ο προηγουμένως εξειδικευμένος κόσμος της υγείας του εντέρου έχει γίνει πιο γνωστός, όλο και πιο συχνά ακούγεται γιατί είναι τόσο ωφέλιμη η προσθήκη περισσότερων φυτικές ινών στην καθημερινή διατροφή.
Και με τα τεράστια οφέλη από τη διατροφή των βακτηρίων του εντέρου για την υποστήριξη ενός υγιούς μικροβιώματος και τη βελτίωση της ψυχικής υγείας, είναι αλήθεια ότι όλοι θα πρέπει να λαμβάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερες φυτικές ίνες ημερησίως.
Ωστόσο, το 91% του πληθυσμού δεν καταναλώνει τα συνιστώμενα 30 γραμμάρια φυτικών ινών ημερησίως, με τους περισσότερους να καταναλώνουν μόλις 18 γραμμάρια. Μήπως λοιπόν η απάντηση βρίσκεται στα συμπληρώματα, όπως συμβαίνει όταν έχουμε χαμηλά επίπεδα άλλων θρεπτικών συστατικών όπως η βιταμίνη D ή ο σίδηρος;
Τι είναι τα συμπληρώματα φυτικών ινών;
Μπορεί να μην είναι τόσο γνωστά όσο οι πολυβιταμίνες ή τα ωμέγα-3, αλλά υπάρχουν πολλά διαφορετικά συμπληρώματα φυτικών ινών στην αγορά. Κυμαίνονται από μείγματα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες έως κάψουλες συγκεκριμένων τροφών σε σκόνη, όπως ο φλοιός ψυλλίου και η ινουλίνη. Υπάρχουν ακόμη και πρεβιοτικές ίνες αναμεμειγμένες σε ποτά ή δισκία.
Ένα paper του 2017 από την Mayo Clinic χαρακτήρισε αυτά τα συμπληρώματα ως λειτουργικούς, μη αφομοιώσιμους υδατάνθρακες με απομονωμένες ίνες που βρίσκονται στα συμπληρώματα. Ενώ σημείωσε ότι διαφέρουν από τον τύπο διαιτητικών ινών που καταναλώνουμε μέσω των τροφών.
Το ερώτημα είναι εάν αυτές οι λειτουργικές ίνες μπορούν να έχουν τα ίδια οφέλη.
«Η λήψη συμπληρωμάτων φυτικών ινών μπορεί να είναι πραγματικά χρήσιμη για άτομα που δυσκολεύονται να καταναλώσουν αρκετά φρούτα και λαχανικά ή που έχουν περιορισμένη κατανάλωση φυτικών ινών λόγω προβλημάτων του εντέρου», εξηγεί η σύμβουλος διαιτολόγος Sophie Medlin.
«Συστήνω συμπληρώματα φυτικών ινών συνεχώς σε ασθενείς μου που έχουν περίπλοκα ορθοκολικά ή γαστρεντερικά προβλήματα», αναφέρει.
Για εσένα που δεν έχεις διαγνωστεί με στομαχικές και πεπτικές διαταραχές, τα συμπληρώματα φυτικών ινών μπορεί να ακούγονται ελκυστικά ως ένας τρόπος να σε βοηθήσουν στην επίτευξη του στόχου σου και στην βελτίωση της πέψης με ελάχιστη προσπάθεια. Αλλά η Medlin προειδοποιεί ότι αυτά τα συμπληρώματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται με αυτόν τον τρόπο.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βασίζεσαι σε αυτά τα συμπληρώματα για να πας στην τουαλέτα, καθώς είναι πολύ πιο υγιεινό να προσλαμβάνεις τις φυτικές ίνες από τα τρόφιμα. Τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες συνοδεύονται και από πολλά άλλα θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά, τα οποία δεν θα λάβεις από τα συμπληρώματα.
Επίσης τα βακτήρια του εντέρου ευδοκιμούν σε μια ποικιλία φυτικών ινών, ωστόσο τα συμπληρώματα περιέχουν μόνο περιορισμένους τύπους ινών. Όπως είναι γνωστό μερικοί άνθρωποι που ακολουθούν μια δίαιτα που είναι πολύ περιοριστική σε ορισμένα τρόφιμα, όπως η δίαιτα κετο ή δίατες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, βασίζονται σε συμπληρώματα φυτικών ινών. Να θυμάσαι όμως ότι αυτός δεν είναι ένας υγιεινός ή βιώσιμος τρόπος για να φροντίσεις το σώμα σου.
Στην έρευνα της Mayo Clinic, σημειώθηκε ότι ορισμένα από τα συμπληρώματα διαλυτών ινών που σχηματίζουν μια σύσταση «που μοιάζει με τζελ» μπορεί να έχουν οφέλη για την καρδιά και το πεπτικό σύστημα. Ωστόσο, δεν χρειάζεσαι κάψουλες ψυλλίου ή συμπληρώματα σπόρων chia για να αποκομίσεις αυτά τα οφέλη όταν μπορείς να καταναλώσεις ολόκληρες τροφές.
Η υπερβολική χρήση συμπληρωμάτων φυτικών ινών μπορεί επίσης να έχει αρνητικό αντίκτυπο. Βραχυπρόθεσμα, μπορεί να προκαλέσουν αέρια, φούσκωμα και διάρροια. Μακροπρόθεσμα, το να βασίζεσαι σε συμπληρώματα φυτικών ινών αντί για μια ισορροπημένη διατροφή θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ενώ διατρέχεις τον κίνδυνο να μειώσεις και τη μικροβιακή σου ποικιλότητα.
Οι ερευνητές της Mayo Clinic καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι περισσότερες ίνες που εμπεριέχονται στα συμπληρώματα δεν παρέχουν κανένα από τα οφέλη για την υγεία που σχετίζονται με μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες.
Σύμφωνα με την Medlin, μπορεί να υπάρχει μια εξαίρεση για τα πρεβιοτικά συμπληρώματα. «Η θεωρία είναι ότι η λήψη αυτών των συμπληρωμάτων, παρέχει τροφή για τα καλά βακτήρια», λέει.
Όπως συμβαίνει και με τα προβιοτικά συμπληρώματα, τα οποία μπορεί να είναι χρήσιμα για μερικούς ανθρώπους για να υποστηρίξουν την εντερική υγεία και να συμπληρώσουν τα φυσικά πρεβιοτικά που βρίσκονται σε τροφές όπως οι πράσινες μπανάνες και το σκόρδο. Ωστόσο, πολλά από αυτά μπορεί να προκαλέσουν αέρια και φούσκωμα καθώς τείνουν να ζυμώνονται στο έντερο, επομένως δεν είναι για όλους.
Πρέπει λοιπόν να παίρνουν όλοι συμπληρώματα φυτικών ινών;
Η απάντηση είναι όχι. Καθώς αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο για την πραγματική τροφή. «Η επιλογή υδατανθράκων ολικής αλέσεως και η πλήρωση της διατροφής σου με φρούτα και λαχανικά είναι o καλύτερος τρόπος για να προσλάβεις περισσότερες φυτικές ίνες .
Είναι προτιμότερο να ξοδέψεις τα χρήματά σου στον διάδρομο με τα φρούτα και τα λαχανικά παρά στον φαρμακευτικό διάδρομο!