Μόλις ένα μήνα πριν αρχίσουμε να γράφουμε τους στόχους μας για τη νέα χρονιά, το μυαλό περιστρέφεται γύρω από όλα όσα άλλαξαν και όλα όσα έχουμε θεωρήσει πιο σημαντικά από ποτέ. Υγεία, ευεξία, ευτυχία.
Και είναι εκεί τριγύρω που όλο και εμφανίζονται κάτι μαγικές λεξούλες ευημερίας. Τόσο μικρές που λες και το μέγεθός τους είναι αντιστρόφως ανάλογο της δύναμης που κρύβουν. Ξένες λέξεις, όλες σκανδιναβικές. Κάποιες γνώριμες, κάποιες λιγότερο, σίγουρα αξίζουν την προσοχή μας. Οι Σκανδιναβοί άλλωστε, με τα μυστήρια ωράρια ήλιου, αν μη τι άλλο είναι εντυπωσιακό πώς έχουν καταφέρει να δηλώνουν τόσο ευτυχείς.
Sisu
Δεν μπορεί παρά να φιγουράρει πρώτο στη λίστα, αφού οι εμπνευστές του Φινλανδοί βγήκαν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ο πιο ευτυχισμένος λαός του κόσμου. Κοινώς δεν έτυχε αλλά πέτυχε κι έτσι εμείς παρακολουθούμε με έξτρα προσοχή τι κάνουν, ψάχνοντας να “κολλήσουμε” λίγη από την ευτυχία τους. Τι, δεν είναι κι αυτή μεταδοτική;
Sisu λοιπόν, και προφέρεται σιι-σοο. Έχει να κάνει με την έμφυτη ικανότητά μας να βρίσκουμε δύναμη να συνεχίσουμε, όταν νιώθουμε πως δεν αντέχουμε άλλο. Όχι πίεση, περισσότερο πείσμα. Πείσμα να ξεπεράσουμε τα όποια εμπόδια εμφανίζονται μπροστά μας και να καταφέρουμε να ψαλιδίσουμε χαρωπά την κορδέλα τερματισμού.
Η νοοτροπία του Sisu έχει να κάνει με το να ξέρουμε ποιοι είμαστε και πού πάμε, ποιες είναι οι πραγματικές μας δυνατότητες και ποια τα όριά μας. Δεν έχει να κάνει με το να τα ξεπερνάμε και κατάκοποι να μην ξέρουμε πού να σταθούμε, σωματικά είτε ψυχολογικά. Αρκεί να μπορούμε να βρούμε μέσα μας τα κρυμμένα αποθέματα που έχουμε, όταν βρισκόμαστε στο κρίσιμο σημείο. Σκέψου το αυτοκίνητο, που δε μένει στη μέση του δρόμου όταν η βενζίνη φτάσει στο δείκτη του μηδέν, έχει και μια μικρή ρεζέρβα ακόμη. Οκ, αυτό αν δεν το ήξερες, μην το δοκιμάσεις.
Το πρώτο βήμα για να εφαρμόσουμε το Sisu είναι το να αναρωτηθούμε εάν ζούμε σύμφωνα με τις αξίες μας. Αν όχι, μάλλον χρειαζόμαστε τροποποιήσεις. Εάν ναι, τότε θα διαπιστώσουμε πως είναι πολύ πιο εύκολο να αγωνιστούμε, ξέροντας πως παλεύουμε για κάτι που θεωρούμε ενάρετο.
Δε μοιάζει πιο βατό να εργάζεσαι ένα κάρο ώρες, εάν ξέρεις πως αυτό που κάνεις είναι χρήσιμο για το κοινωνικό σύνολο; Δεν είναι πιο εύκολο να ανεβοκατέβεις τη σκάλα εκατό φορές για να φτιάξεις τη ντουλάπα σου, όταν ξέρεις πως ό,τι ξεχασμένο θα το δώσεις σε όσους το χρειάζονται περισσότερο από σένα;
Hygge
Για τους Δανούς, το δεύτερο ευτυχέστερο λαό του πλανήτη, το μυστικό συστατικό της ευημερίας τους κρύβεται πίσω από το hygge. Η λέξη προφέρεται χου-γκα και ερμηνεύεται ως συναίσθημα ευεξίας ή ζεστασιά της ψυχής ή η τέχνη του να δημιουργείς ατμόσφαιρα θαλπωρής.
Τα τελευταία χρόνια, η δανέζικη λέξη κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στη μηχανή αναζήτησης google παγκοσμίως. Οι περισσότεροι το αντιλαμβάνονται και το αναζητούν ως lifestyle trend ή ως στυλ διακόσμησης, αλλά για το λαό που το δημιούργησε είναι ολόκληρη στάση ζωής.
Φήμες λένε πως η λέξη αυτή συνδέεται με την αγγλική λέξη hug, δηλαδή αγκαλιά. Και ίσως αυτό να έχει αληθινή βάση, αν σκεφτεί κανείς τι επιδιώκουν οι Δανοί με το hygge. Τη ζεστασιά, την ασφάλεια, την άνεση και τη χαλάρωση, την απόλαυση. Και το να βρίσκονται όσο πιο συχνά γίνεται στην κατάσταση αυτή. Όπου είμαστε ανοιχτοί να απολαύσουμε τους ανθρώπους, το περιβάλλον γύρω μας, τη ζωή. Να αφαιρέσουμε οτιδήποτε ενοχλητικό και ό,τι μας προκαλεί μεγάλη συναισθηματική φόρτιση.
Οι Δανοί προτείνουν να εστιάσουμε στις μικρές χαρές της ζωής, να μην τις προσπερνάμε αφαιρώντας το νόημά τους. Η έξοδος με φίλους δεν πρέπει να μπαίνει στο πρόγραμμα σαν μία ακόμη υποχρέωση, ένα βράδυ που τελικά είμαστε τόσο κουρασμένοι που θα προτιμούσαμε να μείνουμε σπίτι. Είτε το κανονίζουμε άλλη στιγμή, είτε τους φωνάζουμε σπίτι. Το διάβασμα των περιοδικών και των εφημερίδων δεν θα γίνεται στο πόδι, αλλά μια χαλαρή στιγμή σε μια αναπαυτική πολυθρόνα.
Για να εφαρμόσουμε το hygge θα χρειαστούμε ξύλινα αντικείμενα στο χώρο μας και φυτά, να νιώθουμε πιο κοντά στη φύση. Κεραμικές κούπες με ζεστό καφέ ή τσάι με μπαχαρικά, που θα αγκαλιάζουμε το χειμώνα και με τις δυο παλάμες. Παρέα με τους αγαπημένους μας, απολαμβάνουμε φρεσκοψημένα κέικ δίπλα σε σπιτικές μαρμελάδες. Κουβέρτες και μαξιλάρια με ζεστές υφές, για μια αγκαλιά. Χαμηλός φωτισμός, μουσική και βιβλία για χαλάρωση. Και για θαλπωρή, τζάκι ή κεριά. Κυρίως κεριά. Σκέψου πως στα δανέζικα, “lyseslukker” είναι η λέξη για το δικό μας “σπαστικός”. Και μάντεψε πώς μεταφράζεται: αυτός που σβήνει τα κεριά!
Lagom
Για τους Σουηδούς, αυτό το «κάτι» που πίσω του κρύβει την ευτυχία, είναι το Lagom. Προφέρεται λα-γκομ και μοιάζει με το αρχαιοελληνικό “μέτρον άριστον”. Ή, αντίστοιχα, με το μεταμοντέρνο “τόσο όσο“. Είναι δηλαδή η τέχνη του να εφαρμόζεις σε ό,τι κάνεις την έννοια του “ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο, ακριβώς όσο πρέπει”.
Με το “ακριβώς όσο πρέπει”, οι Σουηδοί στοχεύουν σε μια ζωή με ισορροπία και αρμονία. Και κάπως έτσι καταφέρνουν να ζουν μια καθημερινότητα λιγότερο πολύπλοκη, που τους οδηγεί στη χαρά και την ευτυχία.
Το Lagom θέλει χώρους χωρίς πληθωρική διακόσμηση και απαλλαγμένους από άχρηστα αντικείμενα. Σπίτια minimal μεν, όχι άδεια και σκέτα δε. Αντί για δωμάτια παραγεμισμένα, προτιμάμε τα καθαρά, τακτοποιημένα, αλλά οικεία και φιλόξενα.
Τρώμε το φαγητό μας πλήρες αλλά όχι με υπερβολές. Στο χώρο που του αρμόζει όμως και όχι μπροστά σε μια οθόνη. Απολαμβάνουμε τη ζωή βρίσκοντας νόημα στο τώρα, αλλά δεν αφήνουμε τα πάθη μας να μας κυβερνούν και να γίνονται μανίες.
Καταναλώνουμε πιο συνειδητά και προσπαθούμε να μειώσουμε την αρνητική μας επίδραση στο περιβάλλον. Βάζουμε μια ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και την προσωπική μας ζωή. Μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, ζώντας αρμονικά με τους γύρω μας. Προσθέτουμε συχνά στη μέρα μας ένα τονωτικό διάλειμμα και ασκούμαστε όσο πιο συχνά γίνεται στη φύση.
Κι εμείς;
Έχουμε κι εμείς τη λέξη μας και δεν είναι άλλη από το μεράκι. Κρατώντας ως βάση μας αυτό, μπορούμε να το εμπλουτίσουμε με όσα στοιχεία θεωρούμε ότι μας ταιριάζουν. Ακόμα καλύτερα; Βρίσκουμε τα γράμματα και φτιάχνουμε τη δική μας μικρή μαγική λεξούλα που θα μας θυμίζει όλα όσα μας φέρνουν πιο κοντά σε μια ζωή γεμάτη με αυτά που εμείς πραγματικά επιθυμούμε.
