Την περασμένη εβδομάδα, καθώς περιπλανιόμουν στους δρόμους της πόλης και έχοντας περίεργη ψυχολογία -άγχη και ανησυχίες των late 20s- μια σειρά ερωτημάτων «βασάνιζε» το μυαλό μου. Μπορώ μέσω της διατροφής μου να δώσω ένα boost στη ψυχολογία μου; Το γεύμα που επέλεξα χθες βράδυ επηρέασε τον τρόπο που αισθάνομαι σήμερα το πρωί; Και τελικά, όλα τα βιβλία που έχω διαβάσει έχουν δίκαιο για τη δύναμη των τροφίμων στη διαμόρφωση της διάθεσης μας, όπως ένα item που έρχεται να απογειώσει όλο το outfit και κατ’ επέκταση την αυτοπεποίθηση μου;

Μετά από λίγες ώρες, το συζήτησα και με μια φίλη μου στην έξοδο μας για καφέ «Μήπως η σωστή διατροφή είναι το κλειδί για την ευτυχία και την ευεξία μας; Αυτή την ευεξία που τόσο πολύ επιδιώκουμε να αποκτήσουμε μέσα από τον καθημερινό διαλογισμό και τις τακτικές συνεδρίες στον ψυχολόγο; Τι γίνεται όμως με τον οργανισμό μας; Πόσο συχνά τον προμηθεύουμε με ποιοτικά «καύσιμα» aka θρεπτικά τρόφιμα και πόσο συχνότερα τον ταλαιπωρούμε με στερητικές δίαιτες; Μήπως τελικά το ότι χώρισες με τον Γιώργο εδώ και πέντε μήνες και τρως κάθε βράδυ την γλυκιά κρέπα της παρηγοριάς -όπως μου λες-, δε σε βοηθάει ουσιαστικά στο να ξεφύγεις από τη μελαγχολία;»

Σίγουρα έχεις ζήσει και εσύ μια ερωτική απογοήτευση, έναν χωρισμό. Οι περισσότεροι από εμάς τι κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις; Σωστά, το ρίχνουμε στο ποτό και μετά στο junk food, κάπως έτσι «σκοτώνουμε τον πόνο μας», ενώ στην πραγματικότητα μας «βυθίζουμε» σε μεγαλύτερη μελαγχολία και δυσάρεστα συναισθήματα. Αυτό συμβαίνει γιατί το junk food περιέχει κορεσμένα λιπαρά, τα οποία αυξάνουν τη φλεγμονή του σώματος, που με τη σειρά της επηρεάζει αρνητικά τη ψυχική μας υγεία.

Το φαγητό είναι αυτό που, ανάλογα με το τι τρως μπορεί να καθορίσει τη βιοχημεία του σώματος σου και τι εννοώ με αυτό; Ένα σύνολο λειτουργιών του οργανισμού όπως είναι ο μεταβολισμός, η ρύθμιση των ορμονών και η ανοσολογική αντίδραση. Είναι ολοφάνερο πως η ποιότητα των σκέψεων μας, το πως αισθανόμαστε και το πως φαινόμαστε είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της διατροφής που κάνουμε.

Όσες φορές η κουβέντα πάει με την παρέα μου σε θέματα περί διατροφής οι απορίες τους προς εμένα είναι πιο συνηθισμένες και από το «Πότε θα τελειώσεις τη σχολή;» ή «Πότε θα παντρευτείς;» σε οικογενειακό τραπέζι. «Έχω γενέθλια σε δύο εβδομάδες θα μου κάνεις μια δίαιτα express να χάσω τέσσερα κιλάκια που θέλω;». Η διατροφή είναι πολλά παραπάνω από αυτό, δεν είναι απλή επιβίωση, είναι ένα είδος statement, ένας τρόπος να πούμε ότι φροντίζουμε τον εαυτό μας, τη σωματική και ψυχική μας υγεία.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τους υδατάνθρακες, αυτή την τόσο παρεξηγημένη ομάδα τροφίμων. Εδώ και έξι μήνες προσπαθώ να πείσω έναν φίλο μου να τους απενοχοποιήσει. Οι υδατάνθρακες επηρεάζουν την ορμόνη της ηρεμίας και της χαράς, τη σεροτονίνη. Χωρίς υδατάνθρακες, πώς θα νιώσεις χαρά ένα βροχερό Σάββατο που έχεις κανονίσει brunch με την παρέα; Και πώς θα βρεις ηρεμία όταν γυρνάς σπίτι μετά από μια απαιτητική Δευτέρα στη δουλειά ή τη σχολή; Για να σε προλάβω, καλές πηγές υδατανθράκων είναι η βρώμη, η γλυκοπατάτα, το ψωμί ολικής άλεσης και τα δημητριακά ολικής άλεσης. Οι ιδανικές ώρες για να τους καταναλώνεις είναι κατά τη διάρκεια των τριών βασικών γευμάτων της ημέρας – πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό – πάντα σε συνδυασμό με πρωτεΐνη και καλά λιπαρά.

Όταν μιλάμε για πρωτεΐνη, ειδικά αν είσαι στην fitness era σου, μιλάμε για την αγαπημένη σου

διατροφική επιλογή. Όπως ακριβώς οι υδατάνθρακες, έτσι και η πρωτεΐνη επηρεάζει τη σεροτονίνη, αλλά και τη ντοπαμίνη, ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τη συγκέντρωση και την ηρεμία. Καλές πηγές πρωτεΐνης; Το κοτόπουλο, το γιαούρτι, το αυγό, το cottage, η κινόα και ο τόνος. Ιδανική ποσότητα και συχνότητα είναι 20-30 γρ. σε κάθε βασικό γεύμα της ημέρας.

Τελευταία αλλά όχι λιγότερο σημαντικά είναι τα λίπη. Υπάρχει μια ειρωνία στο πώς τα σκεφτόμαστε, γιατί έχουμε μάθει πως η λέξη λίπος είναι συνώνυμη με όλα όσα μας λένε να αποφεύγουμε, αλλά όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα στη ζωή, η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη. Το μυστικό βρίσκεται στην κατανάλωση των «καλών» λιπαρών, αυτών που δε μένουν απλώς στους γοφούς μας, αλλά στην πραγματικότητα τροφοδοτούν την ευτυχία μας, επηρεάζοντας τα πάντα, από τη διάθεση μας μέχρι τη διαύγεια του μυαλού μας. Σκέψου τα ωμέγα-3 και τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα σαν αφανείς ήρωες που εργάζονται αθόρυβα για να μας κρατούν στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Καλές πηγές ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είναι ο σολομός, τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, το τόφου, ενώ καλές πηγές ωμέγα-6 λιπαρών οξέων είναι τα αμύγδαλα, τα brazil nuts, το σογιέλαιο και το σισαμέλαιο.

Extra tips για θετικά συναισθήματα:

#1 Αλλαντικά: Ας τα αφήσουμε στην άκρη… είναι πολύ ξεπερασμένα και ανθυγιεινά, λόγω ορισμένων ουσιών που περιέχουν μπορεί να σου προκαλέσουν υπερκινητικότητα και αϋπνία. Ιδανικά πρέπει να καταναλώνεις 30 γρ., δηλαδή 1 φέτα την εβδομάδα.

#2 Υψηλός γλυκαιμικός δείκτης: Έρευνες έχουν δείξει πως η κατανάλωση τροφών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη -πιο απλά η ζάχαρη και τα λευκά ψωμιά- μπορούν να κάνουν τη ψυχολογία μας να μοιάζει με roller coaster.

#3 Προβιοτικά: Φαίνεται ότι τα μικρόβια που ζουν στο εντερό μας aka εντερικό μικροβίωμα, επικοινωνούν με τον εγκέφαλό μας και καθορίζουν το πως αισθανόμαστε. Η υγεία του εντερικού μικροβιώματος είναι στενά συνδεδεμένη με τα προβιοτικά. Τα προβιοτικά είναι για τα μικρόβια του εντέρου σαν εκείνη τη φίλη που όλοι έχουμε και γνωρίζει πως να σου φτιάξει τη διάθεση. Ανακουφίζουν και κρατούν σε ισορροπία το έντερο σου, όπως κι εκείνη σε καθησυχάζει και ισορροπεί τις σκέψεις σου. Καλές πηγές προβιοτικών είναι: το κεφίρ, το παραδοσιακό γιαούρτι και το ξινολάχανο.

Και ίσως, στο τέλος της ημέρας, αυτό που όλοι αναζητούμε είναι ένα θρεπτικό πιάτο φαγητό, καλή παρέα και φυσικά, εκείνη τη vintage τσάντα που ανακάλυψες στη ντουλάπα της μαμάς σου.