Το εκφραστικό και τόσο ευγενικό πρόσωπο της Zadie Smith, με μάγεψε. Γεννήθηκε στην κακόφημη πλευρά του Λονδίνου από Τζαμαϊκανή μητέρα και Βρετανό πατέρα, και αν και η ίδια ήθελε να γίνει ηθοποιός σε μιούζικαλ και για αρκετό καιρό τραγουδούσε jazz σε pubs του Λονδίνου, στράφηκε τελικά στη γραφή. Στα 23 της έγραψε το White Teeth, το οποίο την κατέταξε στους καλύτερους σύγχρονους συγγραφείς της αγγλικής λογοτεχνίας και της χάρισε το Guardian First Award και μία υποψηφιότητα για Orange Prize που κέρδισε ωστόσο αργότερα με το βιβλίο της On Beauty!Αυτή τη στιγμή διδάσκει σε αρκετά πανεπιστήμια και γράφει κριτικές σε γνωστές εφημερίδες.
Πριν λίγες μέρες ολοκλήρωσα το τελευταίο της μυθιστόρημα, NW, το οποίο με άφησε θαμπωμένη από τη πειραματική γραφή του. Το NW είναι ο ταχυδρομικός κώδικας του Βορειοδυτικού Λονδίνου, μία περιοχή στην οποία συμβιώνουν χαμηλά κοινωνικά στρώματα με πλούσιους της μεσαίας τάξης, άνθρωποι που μεγάλωσαν μαζί και πήραν διαφορετικούς δρόμους. Ένα σύγχρονο αστικό τοπίο δοσμένο με απόλυτη ακρίβεια και παρατηρητικότητα.
Είναι απίστευτο το πόσο διακριτές είναι οι φωνές των ηρώων και πραγματικά δεν έχω ξαναδιαβάσει μυθιστόρημα που να έχει αφομοιώσει τόσο άψογα τον καθημερινό λόγο. Αυτό που κάνει η Zadie Smith είναι πρωτοπόρο: αξιοποιεί διαφορετικές λογοτεχνικές τεχνοτροπίες κάθε φορά που αλλάζει χαρακτήρα, γράφει με τριτοπρόσωπη αφήγηση, μπερδεμένο υποσυνείδητο, διαλόγους σε μορφή σεναρίου, μικρές παραγράφους με επικεφαλίδες και δίνει έτσι στον κάθε χαρακτήρα αντίστοιχα το στυλ γραφής που του ταιριάζει και τον εκφράζει.
Οι τέσσερις κεντρικοί ήρωες είναι πολυδιάστατοι, προέρχονται όλοι από διαφορετικά υπόβαθρα και κανενός η ζωή δεν είναι εύκολη. Αυτό είναι που μου έμαθε εξάλλου το βιβλίο, μου απέδειξε πως καμία σχέση δεν είναι τέλεια και καμία ζωή δεν είναι εύκολη (ανεξαρτήτου οικονομικής διευκόλυνσης). Είναι ένα βιβλίο – κοινωνικός σχολιασμός του σήμερα, τόσο καταδίκη για τις διακρίσεις (φυλετικές και φύλου), όσο απλής καταγραφής των σύγχρονων σχέσεων (ερωτικών και φιλικών). Με έκανε να σκεφτώ που ανήκω και κατά πόσο με καθορίσει η καταγωγή μου. Σίγουρα τα γκέτο του Λονδίνου και η δεύτερη γενιά μεταναστών δεν είναι όπως στη δική μας χώρα, αλλά σε βάζουν σε σκέψεις τα γεγονότα που εξελίσσονται σε αυτό το βιβλίο ως προς την ύπαρξη τους. Αλλά ακόμη και σε πιο απλό και καθημερινό επίπεδο, με έκανε να σκεφτώ για τις φιλίες μου και για τους δεσμούς που έχω δημιουργήσει με ανθρώπους που ξέρω από πολύ μικρή.
Δεν κρύβω ότι η Leah ήταν ο αγαπημένος μου χαρακτήρας, σε κάθε κεφάλαιο της ηχούσαν οι σκέψεις μου:
“Overnight everyone has grown up. While she was becoming, everyone grew up and became.”
Το βιβλίο έχει μεταφραστεί στα ελληνικά με τίτλο “Στην Καρδιά της Πόλης” από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Τα αγγλικά του είναι αρκετά δύσκολα, και σας συμβουλεύω να διαβάσετε τη μετάφραση, η οποία είμαι σίγουρη ότι ήταν άθλος για να ολοκληρωθεί. Στα ελληνικά ακόμη μπορείτε να βρείτε το πρώτο της μυθιστόρημα, White Teeth, με τίτλο “Λευκό Χαμόγελο σε Μαύρο Φόντο” και το μυθιστόρημα που της χάρισε μία υποψηφιότητα για το Man Booker Prize, On Beauty, με τίτλο “Στην Ομορφιά που Χάνεται” από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Σκοπεύω να τα διαβάσω και τα δύο άμεσα!