Οι ηλιόλουστες ημέρες είναι πλέον γεγονός. Η ώρα έχει αλλάξει, οι μέρες έχουν μεγαλώσει και η θερμοκρασία έχει ανέβει αισθητά. Υπάρχει μια «παράδοση» αυτή την εποχή του χρόνου, που θέλει τη βελτίωση του καιρού να ταυτίζεται με μια αύξηση του χρόνου που περνάμε έξω.

Προσωπικά, μου αρέσει αυτή η παράδοση και τη βρίσκω απόλυτα λογική. Κάθε χρόνο, την ημέρα που αλλάζει η ώρα κάνω μια πρώτη βόλτα στη θάλασσα κι έπειτα αφήνω τον εαυτό μου εκτεθειμένο στη ζεστασιά των ηλιαχτίδων, αλλά και την αισιόδοξη «υφή» της άνοιξης.

Κι ενώ για μένα αυτό λειτουργεί, δεν ισχύει το ίδιο για όλους. Υπάρχουν κάποιοι που αισθάνονται πολύ εξαντλημένοι για να αρχίσουν τις βόλτες στον ήλιο και που προτιμούν να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τη λάμψη της οθόνης της τηλεόρασής τους, τουλάχιστον για λίγο ακόμη.

Και το ερώτημα είναι: Πρέπει να νιώθουν άσχημα γι’ αυτό;

Η αλήθεια είναι ότι η άρνηση ή η αδυναμία κάποιου να συμμετέχει σ’ αυτό το ανοιξιάτικο κλίμα χαράς έχει «ντυθεί» με ένα άδικο αίσθημα ενοχής. Αυτό το αγχωτικό συναίσθημα έγινε γνωστό στο TikTok με τον όρο «sunshine guilt», με το σχετικό hashtag να μετρά εκατομμύρια προβολές.

Σ’ ένα viral βίντεο που δημοσιεύτηκε στις 4 Μαρτίου, η δημιουργός @thereneereina δήλωσε ότι αισθάνεται τύψεις επειδή ένιωθε πολύ κουρασμένη για να βγει έξω και να απολαύσει μια ηλιόλουστη μέρα. «Νιώθω αυτή την πίεση να πάω μια βόλτα και να απολαύσω τον καιρό όσο διαρκεί», είπε. «Και τελικά δεν μπορώ να απολαύσω την ηρεμία του σπιτιού μου, επειδή όλη την ώρα σκέφτομαι ότι θα έπρεπε να είμαι έξω. Οπότε, ουσιαστικά η μέρα μου καταστρέφεται», περιγράφει χαρακτηριστικά.

Ένας άλλος χρήστης απάντησε στο βίντεό της, λέγοντας: «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πάντα αγαπούσα τον χειμώνα και τις βροχερές μέρες. Δεν περιμένουν τίποτα από μένα και αυτό είναι γαλήνιο». «Το νιώθω αυτό κάθε φορά που χαλαρώνω στον καναπέ μου και ο ήλιος λάμπει από τα παράθυρα», πρόσθεσε ένας τρίτος.

Τι είναι, τελικά, το φαινόμενο sunshine guilt;

Σύμφωνα με την δρ. Nadia Teymoorian, ψυχολόγο από το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Moment of Clarity, πρόκειται για ένα επιβαρυντικό συναίσθημα, που προκύπτει κάθε φορά που μένεις στο σπίτι σε μια ηλιόλουστη ημέρα, νιώθοντας ότι κανονικά θα έπρεπε να βρίσκεσαι κάπου έξω και να απολαμβάνεις τη ζωή.

Το συναίσθημα αυτό μπορεί να μην έχει να κάνει μόνο με την επιλογή σου να μείνεις στο σπίτι, αλλά και με το τι συμβαίνει γύρω σου: Μυρωδιά μπάρμπεκιου έρχεται από έναν κήπο πιο κει. Κάποιοι σ’ ένα μπαλκόνι γελάνε. Και κάπως έτσι νιώθεις σαν να είσαι ο μοναδικός άνθρωπος στον κόσμο που θέλει απλώς να κάτσει μέσα και να μην κάνει τίποτα.

Δεν έχει σημασία αν νιώθεις ότι έχεις αρρωστήσει, αν χαλαρώνεις μετά από μια κουραστική εβδομάδα ή αν κάνεις μαραθώνιο με την αγαπημένη σου σειρά – η τελική αίσθηση είναι ότι μια μέρα που περνάς μέσα στο σπίτι μοιάζει πάντα λιγότερο αξιόλογη και εντυπωσιακή από μια μέρα έξω, στον ήλιο.

Σύμφωνα με τον Kevin Belcastro, θεραπευτή στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας του Σαν Ντιέγκο, το αίσθημα «ενοχής για την ηλιοφάνεια» προέρχεται από τη συσσώρευση αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων που προέρχονται από την πεποίθηση ότι αποτυγχάνεις ή απογοητεύεις τον εαυτό σου μένοντας μέσα, όταν έξω έχει μια όμορφη μέρα.

«Οι κυριότερες αιτίες γι’ αυτό σχετίζονται με τα κοινωνικά πρότυπα ή τις αξίες και την αίσθηση ότι δεν τα τηρούμε», λέει χαρακτηριστικά στο Bustle. «Υπάρχει ένα αρνητικό στίγμα που σχετίζεται με τη χαλάρωση μέσα στο σπίτι ή με το να μην εκμεταλλευόμαστε τον «καλό» καιρό».

Ξέρεις κάτι; Είναι απολύτως εντάξει να «σπαταλάς» τη μέρα μέσα στο σπίτι

Σύμφωνα με την Belcastro, ο καθένας έχει ανάγκη από διαφορετικά πράγματα όταν πρόκειται για ξεκούραση και επαναφόρτιση, οπότε ναι, είναι πιθανό να προτιμάς μια ξεκούραστη μέρα στο κρεβάτι από μια εξόρμηση στην παραλία. Κάποιες φορές, μπορεί απλά να μην έχεις το κουράγιο να «αδράξεις τη μέρα» κι αυτό είναι απολύτως εντάξει.

Αν, παρ’ όλα αυτά, εξακολουθείς να αισθάνεσαι τύψεις, η Belcastro συνιστά να σκεφτείς τη βασική αιτία των ανησυχιών σου. Μπορεί να σχετίζεται με τα οικογενειακά πρότυπα που έχεις λάβει και ενδέχεται να τα έχεις υιοθετήσει, χωρίς καν να το έχεις συνειδητοποιήσει. Για να αξιοποιήσεις στο έπακρο την ευκαιρία σου για χαλάρωση, ξεκίνα να αποβάλλεις από το μυαλό σου αυτή τη νοοτροπία.

Όπως λέει η Teymoorian, το να παραδεχθείς ότι έχεις ανάγκη από ξεκούραση -ακόμη κι όταν όλοι οι άλλοι είναι έξω- είναι μια πράξη αυτοφροντίδας. Αυτό δεν αναιρεί τη σημασία του να παίρνεις καθαρό αέρα και να περνάς χρόνο στη φύση, κάνοντας πράγματα που σου αρέσουν, παρέα με αγαπημένα πρόσωπα. Είναι, όμως, απολύτως εντάξει να χάσεις μερικές ηλιόλουστες μέρες.