Γνωρίζουμε ότι το άγχος έχει πολλές ψυχοσωματικές εκδηλώσεις. Από γαστρεντερικά προβλήματα, μυοσκελετικούς πόνους και αϋπνία μέχρι ζαλάδα και τάσεις για λιποθυμία, το άγχος μπορεί να αποτελέσει τη γενεσιουργό αιτία πολλών δυσάρεστων συμπτωμάτων. Ανάμεσα σε αυτά, ίσως να συγκατελέγεται και εκείνος ο επίμονος πόνος στο σαγόνι, που δεν δικαιολογείται από καμία άλλη αιτία όπως ένα χαλασμένο δόντι ή ένα κάταγμα.
Και ο πόνος είναι σχεδόν πάντα ένα μήνυμα.
Άγχος και σωματικός πόνος
Το άγχος δεν αντιπροσωπεύει μόνο μια ψυχική κατάσταση. Σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια Millie Huckabee, το άγχος μπορεί να σωματοποιηθεί οδηγώντας σε πυρετό, πόνους, εξανθήματα και άλλων ειδών εκδηλώσεις που ενδεχομένως θεωρούσες ότι δεν σχετίζονται με το στρες. Ο λόγος είναι ότι σε περιόδους άγχους, ο ανθρώπινος οργανισμός μπαίνει σε μια συνθήκη μάχης ή φυγής (fight-or-flight), που πυροδοτεί μια έκρηξη παραγωγής ορμονών με στόχο να βοηθηθεί το σώμα ώστε να ξεπεράσει την ενδεχόμενη απειλή.
Με άλλα λόγια, το σώμα σου αντιλαμβάνεται και αντιδρά απέναντι στο ψυχολογικό στρες με τον ίδιο τρόπο που θα συμπεριφερόταν σε κάποια συνθήκη όπου θα έπρεπε να παλέψει ή να τραπεί σε φυγή. Και κάπως έτσι εξηγούνται οι ταχυπαλμίες, η αυξημένη εφίδρωση, η ταχύπνοια και η μυϊκή τάση που στόχο έχουν να προετοιμάσουν το σώμα για απόκριση στον κίνδυνο.
Πώς σχετίζεται ο πόνος στο σαγόνι με το άγχος;
Ένα hotspot όπου εκδηλώνεται το ψυχοσωματικό μυϊκό άλγος, είναι το σαγόνι. Συγκεκριμένα, η παρατεταμένη ένταση που επάγει το άγχος στους μυς των παρειών, της σιαγόνας, του αυχένα, του λαιμού και των ώμων, μπορεί να κρύβεται πίσω από τον πόνο στο σαγόνι.
Καθώς το σώμα μπαίνει σε mode μάχης ή φυγής, η ένταση στο σαγόνι μπορεί να θεωρηθεί υποσυνείδητη αντίδραση, που γίνεται αντιληπτή μόνο όταν ο πόνος ενταθεί σημαντικά. Μάλιστα, ενδεχομένως η τάση αυτή να εκδηλώνεται και κατά τη διάρκεια του ύπνου, ενώ σε ακραίες καταστάσεις μπορεί να συνοδεύεται από σπασμένα δόντια, ευαισθησία και πόνο στα δόντια ή πληγές στην άκρη της γλώσσας.
Αντιμετώπιση
Όπως αναφέραμε και πριν, ο πόνος είναι σχεδόν πάντα ένα σημάδι. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο πόνος στο σαγόνι, αν εξασφαλίσουμε ότι δεν ανακύπτει λόγω χαλασμένων δοντιών ή κάποιου χτυπήματος, μπορεί να καταδεικνύει την αναγκαιότητα να μετριάσεις το άγχος σου. Στο πλαίσιο αυτό, μπορείς να εντάξεις στην καθημερινή σου ρουτίνα τα κατάλληλα rituals και τις κατάλληλες μεθόδους αποφόρτισης του άγχους ώστε να μετριάσεις την ένταση αυτού και να μην επιβαρύνεις το σώμα σου. Άσκηση, διαλογισμός, χρόνος με την οικογένεια και τους φίλους σου, επαφή με τη φύση ή ενασχόληση με κάποιο χόμπι μπορούν να δράσουν ευεργετικά. Επιπλέον, οι κατάλληλες ασκήσεις αναπνοής μπορεί να αποδειχθούν εξίσου σημαντικές στη διαδικασία καταπολέμησης του άγχους.
Αν πάλι έχεις καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το άγχος σου είναι μη διαχειρίσιμο με τις παραπάνω απλές, γενικές μεθόδους self-care, τότε ίσως το ντιβάνι του ψυχαναλυτή να είναι το κατάλληλο μέρος για να έρθεις αντιμέτωπη με τις εσωτερικές σου ανησυχίες και να βρεις λύση.
Σε επίπεδο συμπτωματικής θεραπείας, θα μπορούσες να ξεκινήσεις χαλαρώνοντας τους μυς σου με τοπικό μασάζ, κατάλληλες ασκήσεις, και καλής στάσης σώματος. Παράλληλα, ίσως μπορείς να απευθυνθείς στον οδοντίατρό σου προκειμένου να σου δώσει ένα κατάλληλο μασελάκι το οποίο θα μπορείς να φοράς κατά τη διάρκεια του ύπνου σου προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι συνέπειες του άγχους στην οδοντοστοιχία σου.
