Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια λειτουργική διαταραχή του εντέρου και του πεπτικού συστήματος. Υπάρχει ποικιλία συμπτωμάτων όπως φούσκωμα, πόνος, κοιλιακή διάταση, εναλλαγές διάρροιας και δυσκοιλιότητας. Είναι μια κοινή διαταραχή καθώς επηρεάζει το 10-20% του πληθυσμού, κυρίως τις γυναίκες. Η αιτία είναι άγνωστη καθώς επίσης δεν υπάρχει θεραπεία. Ωστόσο, τα συμπτώματα μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά με ένα συνδυασμό φαρμάκων, διατροφικής παρακολούθησης και αλλαγών στον τρόπο ζωής καθώς έχει συνδεθεί και με αυξημένα επίπεδα άγχους.
Γενικές διατροφικές συμβουλές
- Οργάνωσε τα γεύματα σου σε τακτά χρονικά διαστήματα. Μην αφήνεις πολύ χρόνο ανάμεσα στα γεύματα σου.
- Κάνε συχνά και μικρά γεύματα.
- Πιες πολύ νερό μέσα στην ημέρα σου (2 λίτρα την ημέρα τουλάχιστον).
- Απόφυγε λιπαρές τροφές. Μια δίαιτα φτωχή σε λίπος θα μειώσει τις συσπάσεις του εντέρου που παρατηρούνται μετά την κατανάλωση τροφής.
- Απόφυγε τα ανθρακούχα ροφήματα.
- Περιόρισε ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη και αλκοόλ. Στόχευσε σε 1-2 φλ. καφέ/τσάι την ημέρα.
- Προσάρμοσε την ποσότητα φυτικών ινών. Εάν έχεις διάρροια μείωσε την ποσότητα και σε περίπτωση δυσκοιλιότητας καλό θα ήταν να αυξήσεις την ποσότητα με μέτρο.
- Εάν έχεις διαταραχές μετά την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων πιθανόν να έχεις δυσανεξία στη λακτόζη. Προτίμησε γιαούρτι και τυριά (με προσοχή στην ποσότητα).
- Αν έχεις ευαισθησία απόφυγε καυτερές και πικάντικες τροφές.
H Δίαιτα FODMAPs
FODMAPs, Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols, δηλαδή οι ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίστες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες. Κοινώς είναι υδατάνθρακες που δεν απορροφώνται από το λεπτό έντερο και προωθούνται στο παχύ έντερο όπου εκεί ζυμώνονται από τα βακτήρια προκαλώντας διάρροια, αέρια και κοιλιακή διάταση. Η φτωχή δίαιτα σε FODMAPs έχει φανεί πως βοηθάει τα συμπτώματα του ΣΕΕ. Στην πραγματικότητα τα FODMAPs είναι απλά και συνηθισμένα σάκχαρα που βρίσκονται στα σιτηρά, στα φρούτα, στα λαχανικά, σε κάποια όσπρια, στα γαλακτοκομικά καθώς και σε επεξεργασμένα τρόφιμα και ροφήματα.
Για παράδειγμα:
o Η λακτόζη είναι το κύριο σάκχαρο του γάλακτος. o Η φρουκτόζη είναι το κύριο σάκχαρο των φρούτων όπως είναι τα μήλα, τα αχλάδια, το καρπούζι, τα ροδάκινα κ.α. o Οι φρουκτάνες είναι υδατάνθρακες που περιέχονται στα κρεμμύδια, το σκόρδο, το σιτάρι. o Οι γαλακτοολιγοσακχαρίτες είναι υδατάνθρακες που βρίσκονται σε διάφορα όσπρια και φασόλια. o Οι πολυόλες βρίσκονται φυσικά σε τρόφιμα (φρούτα π.χ. βερίκοκα, δαμάσκηνα, μανιτάρια) ή ως γλυκαντικές ύλες (σορβιτόλη).
Εν κατακλείδι, η δίαιτα παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ σε συνδυασμό με μια αλλαγή του τρόπου ζωής. Φυσικά και σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή όποτε κρίνεται αναγκαίο από ειδικό γιατρό. Η δίαιτα FODMAPs εφαρμόζεται για 4-6 εβδομάδες, αποκλείοντας όλους τους ύποπτους ολιγοσακχαρίτες. Μετά το πέρας του διαστήματος αυτού, γίνεται σταδιακή εισαγωγή των τροφών ώστε να εντοπιστούν οι πιθανοί «ένοχοι». Επειδή η δίαιτα FODMAPs είναι αυστηρή απαιτείται επίβλεψη διαιτολόγου.