Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) μπορεί να είναι μια πραγματική πρόκληση. Για όποιον πάσχει από αυτό, η πάθηση συνοδεύεται συχνά από δυσάρεστα συμπτώματα, όπως επώδυνες κράμπες, φούσκωμα και πεπτική δυσφορία, που μπορεί να σε κάνει να νιώθεις ότι παλεύεις συνεχώς με το στομάχι σου. Παρ’ όλο που δεν υπάρχει μια προσέγγιση που να ταιριάζει σε όλους για τη διαχείριση του συνδρόμου, είναι γνωστό ότι ορισμένα τρόφιμα φημίζονται για την ιδιότητά τους να πυροδοτούν τα συμπτώματα.
Οι Fiona Hunter και Kirsten Jackson, ειδικές σε θέματα διατροφής που σχετίζονται με το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, μίλησαν στο Cosmopolitan και αποκάλυψαν τους κύριους διατροφικούς «ενόχους» που πρέπει να αποφεύγεις αν υποφέρεις από την πάθηση:
- Κρεμμύδια: Είναι γνωστό ότι τα κρεμμύδια, το κουνουπίδι και τα λαχανάκια Βρυξελλών προκαλούν αέρια. Αυτά τα λαχανικά μπορεί να μη συνιστούν μια σοφή επιλογή για όσους πάσχουν από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, καθώς μπορεί να τους δυσκολέψουν στην πέψη, περνώντας στο παχύ έντερο όπου τα βακτήρια του εντέρου τα διασπούν, παράγοντας αέρια ως υποπροϊόν. Αυτά τα αέρια μπορεί να οδηγήσουν σε φούσκωμα και δυσφορία.
- Πικάντικα τρόφιμα: Οι πικάντικες τροφές μπορούν να ερεθίσουν την επένδυση του εντέρου και να επιταχύνουν τον χρόνο διέλευσης της τροφής από το έντερο, αυξάνοντας τον κίνδυνο διάρροιας και κοιλιακού πόνου.
- Αναψυκτικά με ανθρακικό: Τα ανθρακούχα ποτά περιέχουν αέρια, τα οποία μπορεί να αυξήσουν το φούσκωμα και τη δυσφορία σε κάποιον που ταλαιπωρείται από το σύνδρομο. Γι’ αυτό, όσο δύσκολο κι αν ακούγεται, είναι καλύτερο να τα περιορίσεις ή να τα αποφύγεις εντελώς.
- Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες: Ενώ οι φυτικές ίνες είναι γενικά καλές για την υγεία του πεπτικού συστήματος, οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα, όπως οι φακές, τα ψητά φασόλια, το ψωμί και τα δημητριακά ολικής άλεσης, μπορούν μερικές φορές να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου. Συχνά, αυτές οι τροφές ερεθίζουν τον βλεννογόνο του εντέρου και είναι δύσπεπτες. Επομένως, εάν θέλεις να αυξήσεις την πρόσληψη φυτικών ινών, οι ειδικοί προτείνουν να το κάνεις σταδιακά, για να αποφύγεις τυχόν δυσάρεστες καταστάσεις.
- Γλυκά χωρίς ζάχαρη και τσίχλες: Τα προϊόντα χωρίς ζάχαρη συχνά περιέχουν σορβιτόλη ή άλλα υποκατάστατα ζάχαρης, που μπορεί να είναι δύσκολο να αφομοιωθούν από κάποιον με ευερέθιστο έντερο, οδηγώντας σε φούσκωμα και άλλα συμπτώματα.
- Αλκοόλ: Το αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου, προκαλώντας διάρροια και επηρεάζοντας έμμεσα τη διάθεση και τον ύπνο. Η Hunter συνιστά τον περιορισμό του αλκοόλ σε δύο ποτά την ημέρα και τουλάχιστον δύο ημέρες χωρίς αλκοόλ την εβδομάδα.
- Λιπαρά τρόφιμα: Οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά μπορεί να προκαλέσουν διάρροια λόγω μιας διαδικασίας που μετακινεί το περιεχόμενο μέσω του εντέρου ταχύτερα. Αυτό το αντανακλαστικό είναι συχνά πιο ευαίσθητο σε κάποιον που πάσχει από ευερέθιστο έντερο, επομένως η μείωση των μερίδων των λιπαρών τροφών μπορεί να βοηθήσει.
- Καφεΐνη: Η καφεΐνη, που βρίσκεται στον καφέ, τα ενεργειακά ποτά, ακόμη και στη σοκολάτα, μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο και τη διάρροια σε κάποιον με ευερέθιστο έντερο. Μπορεί ακόμη να συμβάλει στο άγχος και τον κακό ύπνο, που επίσης συνδέονται με την πάθηση. Η σταδιακή μείωση της πρόσληψης καφεΐνης μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση αυτών των προβλημάτων.
- Λακτόζη και γαλακτοκομικά προϊόντα: Τα γαλακτοκομικά προϊόντα που περιέχουν λακτόζη μπορεί να είναι προβληματικά, ειδικά αν η ικανότητα του εντέρου να παράγει λακτάση είναι μειωμένη. Η άπεπτη λακτόζη περνάει στο παχύ έντερο, όπου διασπάται από βακτήρια, προκαλώντας αέρια και δυσφορία.
- Τρόφιμα που περιέχουν FODMAPs: Οι FODMAPs (ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες) είναι υδατάνθρακες μικρής αλυσίδας που δεν απορροφώνται καλά από το έντερο. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε FODMAPs, όπως το σκόρδο, οι μπανάνες, το σιτάρι και τα μήλα, μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα ευερέθιστου εντέρου. Μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Πριν προβείς σε οποιαδήποτε διατροφική αλλαγή, είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι το το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επηρεάζει τον καθένα με διαφορετικό τρόπο. «Προκαλεί διαφορετικά συμπτώματα σε διαφορετικούς ανθρώπους», λέει η Hunter. «Δεν υπάρχει μια δίαιτα που να ταιριάζει σε όλους», προσθέτει. Η Jackson τονίζει ότι είναι σημαντικό να βρεις το επίπεδο ανοχής σου στις τροφές και όχι να εξαλείφεις άσκοπα ολόκληρες ομάδες τροφίμων.
Μερικά ακόμη χρήσιμα tips:
- Κράτα ημερολόγιο τροφίμων: Η παρακολούθηση των γευμάτων και των συμπτωμάτων σου μπορεί να σε βοηθήσει να εντοπίσεις ποιες τροφές επιδεινώνουν την κατάστασή σου. Δεν αντιδρούν όλοι με τον ίδιο τρόπο σε κάθε τρόφιμο, οπότε η εξατομικευμένη προσέγγιση είναι το κλειδί.
- Ναι στα τακτικά γεύματα: Τα τακτικά γεύματα βοηθούν στη διατήρηση της υγιούς κινητικότητας του εντέρου. Η παράλειψη γευμάτων ή η ακανόνιστη διατροφή μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα.
- Απόφυγε τα μεγάλα ή βαριά γεύματα: Η υπερφόρτωση του εντέρου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο φουσκώματος και διάρροιας. Μικρότερα, πιο συχνά γεύματα μπορεί να είναι καλύτερα ανεκτά.