Η ομάδα Art Vouveau παρουσιάζει για δεύτερη χρονιά την παράσταση Τα δεκανίκια ή πως ξέμαθα να περπατώ στο Θέατρο Olvio. Με αφετηρία τις τεχνικές αφήγησης του βωβού κινηματογράφου, τα μέλη της ομάδας επιστρέφουν στα βασικά υλικά, εξερευνούν τους μύθους, αναζητούν αλήθειες και τις φέρνουν στο φως. Το φως των απελευθερωμένων σωμάτων που επικοινωνούν εντός κι εκτός σκηνής. 

Η ομάδα Art Vouveau δημιουργεί παραστάσεις που βασίζονται κατά κύριο λόγο στις τεχνικές του βωβού κινηματογράφου. Γιατί έγινε αυτή η επιλογή; Στις ταινίες του βωβού κινηματογράφου οι ηθοποιοί είχαν να αντιμετωπίσουν έναν περιορισμό: δεν μπορούσαν να ακουστούν. Καλούνταν να αφηγηθούν μια ιστορία με το σώμα τους, με τις σχέσεις των διαφορετικών σωμάτων στον χώρο, με την εναλλαγή των ρυθμών και της μουσικής. Με αυτά τα πολύ βασικά υλικά πάλεψαν και μας έδωσαν κάποιες από τις πιο σπουδαίες ταινίες που έχουν γίνει ποτέ. Η συγκίνηση που προσφέρουν στον θεατή αυτές οι ταινίες ακόμα και σήμερα μας οδήγησε στο να τις θέσουμε ως αφετηρία δουλειάς για τη δική μας θεατρική ομάδα. Να αναμετρηθούμε με αυτά τα βασικά υλικά και να αφηγηθούμε μια ιστορία στο θέατρο χωρίς χρήση λόγου.

Τι προσδίδει σε μία θεατρική παράσταση η απουσία του λόγου; Αυτό που ερευνούμε είναι το τι προσδίδει σε μία θεατρική παράσταση η έντονη, η απελευθερωμένη και φωτεινή παρουσία του σώματος, της κίνησης των σωμάτων, των σχημάτων στον χώρο. Αυτό που στοχεύουμε είναι ο θεατής αφού έχει δει την παράσταση να μην του έχει «λείψει» κάτι, να μην έχει νιώσει την απουσία του λόγου. Να του έχουμε αφηγηθεί μία ιστορία πολύ καθαρά, με έναν τρόπο που να τον συγκινήσει και να τον διασκεδάσει.

Για δεύτερη χρονιά παρουσιάζετε την παράσταση Δεκανίκια ή πως ξέμαθα να περπατώ που είναι βασισμένη σε ένα ινδικό παραμύθι. Γιατί εξακολουθούμε να επιστρέφουμε στους μύθους και τα παραμύθια όσα χρόνια κι αν περάσουν; Οι μύθοι είναι απαλλαγμένοι από κάθε στοιχείο επικαιρότητας και διαπραγματεύονται βασικά και θεμελιώδη θέματα που αγγίζουν την ζωή κάθε ανθρώπου χθες, σήμερα και αύριο. Γι’ αυτό και είναι διαχρονικοί οι μύθοι και διαρκώς θα επιστρέφουμε σε αυτούς. Στοχεύουν πολύ βαθιά και, εφόσον σε συγκινήσουν, μετά μπορείς να επαναξιολογήσεις πολλά από τα θέματα που σε απασχολούν σήμερα με μια άλλη ψυχραιμία και δύναμη. «Τα δεκανίκια» είναι ένα σκοτεινό παραμύθι με κωμικά στοιχεία το οποίο θίγει θέματα όπως η σχέση μας με τις διάφορες μορφές εξουσίας, η ελευθερία του ανθρώπου και η διεκδίκησή της, η έλλειψη θάρρους και πρωτοβουλίας. Αν με την παράστασή μας, τόσο εμείς όσο και οι θεατές, έρθουμε σε μια εκ νέου επαφή με τα θέματα αυτά, θα είμαστε ευτυχείς.

Είναι τα παραδοσιακά παραμύθια που προκύπτουν από τη λαϊκή σοφία ένας τρόπος να μιλήσουμε για πολύ σημαντικά θέματα; Χρειαζόμαστε τη σοφία των μύθων για να αντιμετωπίσουμε πιο γενναία τα προβλήματα που μας απασχολούν σήμερα. Τα παραδοσιακά παραμύθια και οι λαϊκοί μύθοι προσφέρουν στον άνθρωπο μία άλλη οπτική γωνία των διαχρονικών θεμάτων που τον απασχολούν. Καταλαβαίνουμε ότι αυτά που δυσκολεύουν εμάς τώρα, δυσκολεύουν τους ανθρώπους από πολύ παλιά. Αυτή η συνειδητοποίηση προσφέρει ανακούφιση αλλά ταυτόχρονα σε φέρνει αντιμέτωπο με το χρέος που έχεις και εσύ από την μεριά σου να αντιμετωπίσεις αυτά τα προβλήματα στα ίσα. Όπως ακριβώς έκανε κάποιος/κάποιοι ανώνυμοι πολύ παλιά όταν υπέφεραν από το ίδιο πρόβλημα (με άλλη μορφή ίσως) και αντί να λιποψυχήσουν, δημιούργησαν μια ιστορία-ένα μύθο που φέρνει στο φως ακριβώς αυτή την πάλη του ανθρώπου με τους «δαίμονές του».

Πως μπορεί κανείς να διαχειριστεί τις διάφορες εξουσίες που καθορίζουν καθημερινά τη ζωή του; Το πώς διαχειρίζεται ένας άνθρωπος τις διάφορες εξουσίες που του επιβάλλονται καθημερινά είναι ένα ζήτημα που πρέπει να επαναδιαπραγματεύεται και να τον απασχολεί διαρκώς. Εμείς με την παράστασή μας αυτό που προσπαθούμε είναι να δώσουμε μία, κατά το δυνατόν, πλήρη εικόνα μιας κοινωνίας με ένα πλήθος διαφορετικών χαρακτήρων που διαχειρίζονται με εντελώς διαφορετικούς τρόπους την απόπειρα μιας αδιαμφισβήτητης εξουσίας να επιβάλει μία παράλογη διαταγή.

Μπορεί ο άνθρωπος να υπάρξει χωρίς τα προσωπικά του “δεκανίκια”; Η απαλλαγή μας από τα προσωπικά μας δεκανίκια είναι ένας αγώνας χωρίς τέλος από τον οποίο δεν πρέπει να παραιτηθούμε ποτέ. Οφείλουμε να τα ξεφορτωνόμαστε κι ας ανακαλύπτουμε συνεχώς άλλα. Ένας τρόπος να υπάρξεις χωρίς πολλά «δεκανίκια» είναι να βρεις σωστά στηρίγματα σε άλλους ανθρώπους και στις επιλογές που κάνεις στη ζωή σου.

Γίνεται να “ξεμάθουμε να περπατάμε”; Είτε αυτό αφορά σε καλές συνήθειες, είτε σε προκλητικές συμπεριφορές. Ναι, γίνεται να απολέσουμε μια τόσο βασική λειτουργία αλλά αυτό εξαρτάται εν τέλει από τη δεκτικότητά μας, από την ισχύ που καταφέρνει κάποιος ν’ αξιώσει πάνω μας. Η ιστορία- και εννοούμε στη συνέχεια της, και τώρα που εμείς τη διαμορφώνουμε- δείχνει οτι αυτό πετυχαίνεται. Υπάρχουν παραδείγματα καλών συνηθειών που εξαφανίζονται, “ξεμαθαίνουν” οι άνθρωποι να κάνουν αυτό που προέκυψε αυθόρμητα ως κοινή ανάγκη ή που κατακτήθηκε και πάλι ως μία τέτοια. Για παράδειγμα, στα έπη του Ομήρου ένα από τα πράγματα που δέσποζε ως συνήθεια των ελλήνων είναι η φιλοξενία. Θεωρείτο πράξη αρετής να δώσεις στέγη σ αυτόν που έχει ανάγκη και μάλιστα υπήρχε θεία απαίτηση για την περιποίηση των ξένων και θεωρείτο αμάρτημα η κακή αντιμετώπισή τους. Βλέπετε τώρα, ότι υπάρχει συγκεκριμένο δίκαιο που ορίζει νομικά: ποιον μπορείς να φιλοξενήσεις, πού και υπό ποιες συνθήκες δε θα θεωρηθεί παράνομο να δώσεις στέγη σε κάποιον ανεξάρτητα από την ανάγκη που έχει. Τόσο μια καλή μας συνήθεια όσο και μια συμπεριφορά που γίνεται προκλητική το αν θα αποβληθούν ή όχι εξαρτάται από το κατά πόσο αυτός που ωφελείται ή προκαλείται αντίστοιχα, είναι σε θέση να μας επιβληθεί.

Γιατί σε περιόδους δύσκολες, όπως αυτή που διανύουμε, νιώθουμε πιο έντονη την ανάγκη να στραφούμε στο θέατρο και την τέχνη; Αντιστρέφοντας την ερώτηση σε εύκολες περιόδους – ευημερίας μάλλον- νιώθουμε λιγότερη ανάγκη για την τέχνη; Μάλλον δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Επίσης τα τελευταία χρόνια οι οικονομικές δυσκολίες επιτρέπουν σε όλο και λιγότερο κόσμο να ασχοληθεί ενεργά με μία τέχνη ή ακόμα και να ψυχαγωγηθεί.

Ποιοι είναι οι στόχοι της ομάδας Art Vouveau; Ποια τα μελλοντικά της σχέδια; Στόχος μας είναι να ερευνήσουμε περαιτέρω και να εξελίξουμε τον κώδικα που δουλεύουμε τα τελευταία δύο χρόνια, έχοντας ως αφετηρία μας τον βωβό αμερικάνικο κινηματογράφο και τις ταινίες του γερμανικού εξπρεσιονισμού και ως πρόκληση τη θεατρική μεταφορά του. Η πρώτη μας θεατρική παράσταση: «ΤΑ ΔΕΚΑΝΙΚΙΑ ή πώς ξέμαθα να περπατώ» έγινε πραγματικότητα υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, χωρίς καμία εξωτερική οικονομική ενίσχυση αλλά και χάρη στην αμέριστη βοήθεια που μας έδωσαν πολλοί συνεργάτες-φίλοι. Έτσι, αυτόν τον καιρό προτεραιότητά μας είναι η καλή πορεία της παράστασής μας στο θέατρο Olvio. Παράλληλα συνεχίζουμε να εξασκούμαστε πάνω στον σκηνικό κώδικα που αναπτύσσουμε, ενώ άμεσα ξεκινάμε να προετοιμάζουμε την επόμενη δουλειά της ομάδας.

Θέατρο Olvio

Πρεμιέρα 7 Νοεμβρίου 2015

Διασκευή: Ομάδα Art Vouveau Σκηνοθεσία: Δανάη Τίκου Σκηνικά – Κοστούμια: Ελένη Βαρδαβά Επιμέλεια κίνησης: Camilo Bentancor Μουσική σύνθεση – Πιάνο: Γιάννης Σελέκος Φωτισμοί: Περικλής Μαθιέλλης Φωτογραφίες: Ορφέας Εμιρζάς Video: Παναγιώτης Ίσαρης