Άλλοι έχουμε μεγαλώσει με την Barbie κι άλλοι με τον Super Mario. Το σίγουρο είναι ένα: Η ζωή μας περιβάλλεται από προϊόντα. Όλα τα υλικά αγαθά που διαθέτεις, από τα παιχνίδια της παιδικής σου ηλικίας, μέχρι το κινητό που κρατάς στα χέρια σου σήμερα είναι δημιούργημα μιας εταιρείας, ενός εγχειρήματος που κάποιος οραματίστηκε, πάλεψε και πέτυχε.
Η επιχειρηματική αυτή διαδρομή που γέννησε όλα όσα εμείς θεωρούμε δεδομένα σήμερα φαίνεται πως τράβηξε το ενδιαφέρον των κινηματογραφικών παραγωγών, οι οποίοι θέλησαν να αποτυπώσουν στη μεγάλη οθόνη τις ενδιαφέρουσες ιστορίες που κρύβονται πίσω από διάσημα σήμερα brands. H συνταγή αποδείχθηκε σύντομα επιτυχημένη, κάτι που φάνηκε από τις πολύ ικανοποιητικές εισπράξεις εκατομμυρίων που έκαναν οι ταινίες «Super Mario Bros» και «Dungeons & Dragons: Honor Among Thieves». Την ίδια ώρα, το τρέιλερ της «Barbie» κυριαρχεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την ταινία να έχει τραβήξει την προσοχή πριν καν κυκλοφορήσει.
Πρόκειται για μεγάλα, διάσημα brands, που έγραψαν ιστορία. Παράλληλα, όμως, υπάρχει ένα ακόμη είδος που αναπτύσσεται: Ταινίες για τις ελάχιστα γνωστές, πραγματικές ιστορίες πίσω από το πώς ορισμένα brands έγιναν τόσο επιτυχημένα.
Κορυφαία σε αυτή την κατηγορία είναι τα «Air» και «Tetris», που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Το «Air» είναι μια σχετικά απλή ιστορία για τον ανιχνευτή ταλέντων μπάσκετ της Nike, Sonny Vaccaro (Matt Damon), ο οποίος στρατολόγησε τον Michael Jordan (Damian Young) για να συνδημιουργήσει τη σειρά αθλητικών παπουτσιών Air Jordans το 1984.
Αποτελείται κυρίως από εκπληκτικά διασκεδαστικούς διαλόγους μεταξύ του Sonny και των συναδέλφων του. Το Tetris, από την άλλη, αφηγείται την ιστορία του εκδότη βιντεοπαιχνιδιών Henk Rogers (Taron Egerton), ο οποίος απέκτησε διεθνή δικαιώματα άδειας για μια έκδοση Game Boy του Tetris το 1988. Ταξιδεύει τους θεατές σε Αμερική, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο και Σοβιετική Ένωση, αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες σχετικά με το πώς λειτουργεί ο επιχειρηματικός κόσμος των βιντεοπαιχνιδιών.
Περισσότερες τέτοιες ταινίες είναι ήδη στα σκαριά. Το «BlackBerry», που εξιστορεί τη διαδρομή των smartphones έρχεται τον Μάιο, ενώ ακολουθεί τον Ιούνιο το «Flamin’ Hot», σχετικά με την ποικιλία του Cheeto. Το «Unfrosted: The Pop-Tart Story» αναμένεται αργότερα μέσα στο έτος.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, αρκετές ταινίες προσπάθησαν να εξηγήσουν την άνοδο μιας εφεύρεσης που άλλαξε μια βιομηχανία, αναδεικνύοντας παράλληλα τους ιδιοφυείς ιδρυτές: Το 2010, το «Social Network» ακολούθησε την εφεύρεση του Facebook από τον Mark Zuckerberg και το 2013, το «Jobs» αφηγήθηκε την ίδρυση της Apple από τον Steve Jobs.
Εξίσου επιτυχημένες, ωστόσο, ήταν και ταινίες για λιγότερο γνωστά πρόσωπα: Το 2011, το αθλητικό δράμα «Moneyball» αφηγήθηκε την ιστορία του Billy Beane, του μάνατζερ της ομάδας μπέιζμπολ των Oakland A’s, ο οποίος το 2002 έφερε επανάσταση στις στρατηγικές scouting και drafting του MLB.
Οι νέες ταινίες με brands, ωστόσο, έχουν μετατοπίσει την εστίασή τους από τους ανθρώπους που κρύβονται πίσω από τα προϊόντα στα ίδια τα προϊόντα. Για παράδειγμα, το «Air» δεν αναδεικνύει τόσο τα πρόσωπα πίσω από την Nike, αλλά συγκεκριμένα τα Air Jordans. Το «Tetris» δεν αφορά καν στην εφεύρεση του Tetris, αλλά τις δυσκολίες αγοράς και πώλησης δικαιωμάτων για άδεια χρήσης του σε υπολογιστές και άλλες πλατφόρμες.
Τέτοιου είδους ταινίες, ωστόσο, κρύβουν και μια παγίδα: Όσο διασκεδαστική κι αν είναι η αφήγησή τους, καταλήγουν να αποτίουν φόρο τιμής στον τρόπο με τον οποίο ο καπιταλισμός ανταμείβει το ρίσκο και τη φαντασία. Ενάντια στην κρίση των αφεντικών του, ο Sonny στοιχηματίζει ολόκληρο τον προϋπολογισμό της Nike στην προσπάθεια να υπογράψει με τον Jordan ένα αποκλειστικό συμβόλαιο για αθλητικά παπούτσια.
Όταν συναντά αντίσταση από τον ατζέντη του Jordan, Ντέιβιντ Φαλκ (Κρις Μεσίνα), ξεφεύγει από την επαγγελματική εθιμοτυπία, οδηγώντας στο σπίτι της οικογένειας του Jordan, για να μιλήσει στη μητέρα του, Ντελόρις (Βαϊόλα Ντέιβις).
Ο Henk, από την άλλη, στοιχηματίζει κυριολεκτικά το σπίτι του στην επιτυχία του Tetris, όταν αναζητά δάνειο για την αγορά δικαιωμάτων του παιχνιδιού, δίνει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία ως εγγύηση. Όταν ανακαλύπτει ότι πρέπει να διαπραγματευτεί με τη σοβιετική κυβέρνηση για τα διεθνή δικαιώματα στο Tetris, μπαίνει στη χώρα με μια δόλια τουριστική βίζα, κινδυνεύοντας με φυλάκιση.
Αυτός ο κίνδυνος, ωστόσο, δεν επεκτείνεται ποτέ στη συναισθηματική σφαίρα. Το «Social Network» δεν φοβήθηκε να δείξει τον Zuckerberg να αποξενώνεται από φίλους και συνεργάτες σε κάθε του βήμα, διάσταση που απουσιάζει από τις δύο νέες ταινίες.
Ο αποκλεισμός των προσωπικών θυσιών του Sonny και του Henk κάνει τα «Air» και «Tetris» να κινούνται σε πιο ασφαλή πλαίσια. Αυτές οι ταινίες δεν είναι ακλόνητα πορτρέτα έξυπνων καινοτόμων, είναι παραμύθια για το τι μπορεί να συμβεί αν είσαι κάποιος που δουλεύει σκληρά και κάνει μεγάλα όνειρα. Δεν αναδεικνύουν τις ακατάστατες προσωπικές ζωές των πρωταγωνιστών, αλλά δικαιολογούν τις πράξεις τους, υπολογίζοντας το αντικειμενικό κέρδος. Μιλώντας, λοιπόν, με ποιοτικούς όρους, οι δύο νέες ταινίες παρουσιάζουν ελλείψεις.
Όμως, το πιο έντονο στοιχείο εξύμνησης της πρωτοβουλίας και της φαντασίας των «Air» και «Tetris» είναι ότι υιοθετούν μια προσέγγιση που αποστρέφεται τον κίνδυνο για να δημιουργήσει ενδιαφέρον για το κοινό, περνώντας το μήνυμα ότι η καλύτερη και πιο επιτυχημένη ιδέα απαιτεί ένα τεράστιο άλμα πίστης.