Περνάμε τη ζωή μας λαχταρώντας την, ψάχνοντας την και μιλώντας για αυτήν. Είναι η μεγαλύτερη αρετή. Είναι η αγάπη.

Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός διαφορετικών θεωριών για την αγάπη. Ήδη από το από το 1886, αρκετοί ψυχολόγοι προσπάθησαν να καθορίσουν την αγάπη διαχωρίζοντας την σε διάφορα είδη, όπως την αληθινή αγάπη, τη συναισθηματική, την πλατωνική, τη φιλική, την αισθησιακή, τη συζυγική, τη γονική, την οικογενειακή, τη θρησκευτική, την αυτο-αγάπη κ.ά.

Τι γίνεται, όμως, με την ερωτική αγάπη; Ποιητές και στιχουργοί μπορούν να βάλουν πολλές από τις σκέψεις και τα συναισθήματα μας στα λόγια τους, αλλά είναι η αγάπη ένα πράγμα ή ένα σύνολο από πολλά πράγματα; Είναι η αγάπη η ίδια για διαφορετικούς τύπους σχέσεων; Περισσότερο γνωστή είναι η τριγωνική θεωρία του ψυχολόγου Sternberg, σύμφωνα με την οποία στο εσωτερικό μιας ερωτικής σχέσης υπάρχουν τρία συστατικά στοιχεία: η οικειότητα, το πάθος και η δέσμευση, από τους συνδυασμούς των οποίων προκύπτουν επτά είδη αγάπης ή μορφές ερωτικής σχέσης:

Προτίμηση ή συμπάθεια. Σε αυτό το είδος σχέσης, υπάρχει μεταξύ των ατόμων ζεστασιά, εμπιστοσύνη και μια αίσθηση ενότητας, αλλά χωρίς τα χαρακτηριστικά του πάθους και της αφοσίωσης. Αυτού του είδους η σχέση μπορεί να συγκριθεί και με βαθιά φιλία.

Ξεμυάλισμα ή ερωτική τρέλα. Η αγάπη με την πρώτη ματιά που περιέχει μόνο πάθος και καταλήγει συχνά σε απογοήτευση αν δεν αναπτυχθεί η οικειότητα και η υποχρέωση της αγάπης. Οι σχέσεις αυτές βασίζονται στην εξιδανίκευση του άλλου και όχι στην γνώση του συντρόφου και δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις της ζωής.

Άδεια αγάπη. Ένα ή και τα δύο μέλη του ζευγαριού δεσμεύονται να συνεχίσουν τη σχέση χωρίς να έχουν πια πάθος και οικειότητα. Συνήθως αυτές οι σχέσεις βρίσκονται στην τελική τους φάση και τα άτομα μένουν μαζί για να τιμήσουν την δέσμευση τους σε συνειδητές αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά, για παράδειγμα ή/και οικονομικούς λόγους.

Ρομαντική αγάπη. Είναι η τυπική μορφή ενός μεγάλου έρωτα σαν και αυτούς που περιγράφονται στην λογοτεχνία και στον κινηματογράφο. Σχέση με πάθος και οικειότητα που συνήθως εξωτερικοί παράγοντες εμποδίζουν τα δύο μέλη της σχέσης στα σχέδια τους για το μέλλον.

Συντροφική αγάπη. Αυτή είναι η περίπτωση των σχέσεων που διαρκούν πολύ καιρό (πχ. γάμος) και που ενώθηκαν με την οικειότητα και την δέσμευση όταν έβλεπαν πώς το πάθος σιγά-σιγά ξεθωριάζει.

Ανόητη αγάπη. Σε αυτό το είδος σχέσης κυριαρχεί το έντονο πάθος. Τα μέλη της σχέσης αποφασίζουν τη δέσμευση χωρίς να υπάρχει οικειότητα, άλλα και χωρίς να έχει γνώση ο ένας του άλλου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι γάμοι που βασίζονται σε παρορμητικές αποφάσεις της στιγμής. Αυτού του είδους οι σχέσεις οδηγούνται με τον καιρό σε άδεια αγάπη ή σε βίαιη διακοπή.

Ολοκληρωμένη αγάπη ή αγάπη ζωής. Αυτή είναι η πλήρης αγάπη που ο καθένας ονειρεύεται. Δύσκολο, αλλά όχι αδύνατο, να την βιώσουμε πραγματικά και πάνω απ’ όλα να κρατήσουμε ζωντανά τα χαρακτηριστικά της με την πάροδο του χρόνου.

Καθώς μια σχέση αναπτύσσεται, η σημασία του κάθε στοιχείου αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Μια σχέση που βασίζεται σε δύο ή και στα τρία συστατικά στοιχεία από τα παραπάνω είναι περισσότερο πιθανό να επιβιώσει, από ό,τι μια σχέση που βασίζεται σε ένα μόνο. Το να αγαπάμε είναι ικανότητα, η οποία αποτελεί σύνθεση ωριμότητας, αυτογνωσίας και θάρρους. Η τέχνη της αγάπης, όπως κάθε άλλη τέχνη, απαιτεί εξάσκηση και συγκέντρωση, αλλά περισσότερο από κάθε άλλη τέχνη απαιτεί διόραση και κατανόηση…

«Η αγάπη είναι η μόνη ικανοποιητική απάντηση στο πρόβλημα της ανθρώπινης ύπαρξης» ‘Εριχ Φρομ