Κανένα τέλος δεν έρχεται χωρίς κόστος. Κι όταν μιλάμε για σχέσεις, το κόστος είναι συναισθηματικό.

Ένας χωρισμός θλίβει και πονάει, ακόμη κι αν ήταν μια απόφαση που πήρες ψύχραιμα και συνειδητά, αφού είχες ζυγίσει μέσα σου τα πάντα. Δυο ζωές που ενώθηκαν και τώρα παίρνουν ξεχωριστές διαδρομές δημιουργούν μια αμηχανία, μια διαδρομή προς το άγνωστο. Χρειάζεται χρόνος για να ξανασταθείς στα πόδια σου.

«Πόσος, όμως;», θα αναρωτηθείς. Δυστυχώς, δεν υπάρχει μια κοινή απάντηση για όλους. Καθένας χρειάζεται διαφορετικό χρόνο για να διαχειριστεί τα συναισθήματά του και να γιατρέψει τις πληγές του, ώστε να μπορεί να προχωρήσει μπροστά.

Όσο μικρό ή μεγάλο κι αν είναι αυτό το χρονικό διάστημα, θα χαρακτηριστεί από έναν ανεμοστρόβιλο συναισθημάτων, όπου η θλίψη θα εναλλάσσεται με τον θυμό. «Το πένθος ενός χωρισμού αποτελεί ένα μοναδικό είδος θλίψης, γιατί χαρακτηρίζεται από το εξής παράδοξο: Είναι ένα προσωρινό τέλος. Μοιάζει με τέλος, όμως δεν θα διαρκέσει για πάντα. Μια μέρα θα αγαπήσεις ξανά, θα δημιουργήσεις μια νέα σχέση και το παιχνίδι θα ξεκινήσει από την αρχή», λέει η θεραπεύτρια Gina Moffa στο Well and Good.

Αυτή η μεταβατική περίοδος κρύβει, όμως, και μια παγίδα: «Οι άνθρωποι τείνουν να υπεραναλύουν τα πάντα. Επιστρέφουν με το νου και ανακαλούν τα καλά της σχέσης», λέει η Moffa. Μοιραία προκύπτουν σκέψεις όπως «Τι θα γινόταν αν δεν έφευγα;», «Πώς θα ήταν αν ήμασταν ακόμη μαζί;». Κι εκεί είναι που τείνουν να κατηγορούν τον εαυτό τους για το τέλος της σχέσης. Φυσικά, όλοι έχουν μερίδιο για έναν χωρισμό, όμως με το να αναλάβεις όλο το βάρος, το μόνο που θα καταφέρεις είναι να κάνεις τη διαχείριση των συναισθημάτων σου ακόμη πιο δύσκολη.

Όσο μοναδικοί και πολυεπίπεδοι είναι οι άνθρωποι, τόσο διαφορετικός είναι και κάθε χωρισμός. Υπάρχουν, ωστόσο, ορισμένα κοινά στάδια, τα οποία περνούν οι περισσότεροι μετά το τέλος μιας σχέσης. Μοιάζουν με ορμητικά κύματα σε μια φουρτουνιασμένη θάλασσα που πρέπει να κολυμπήσεις. Οι ειδικοί υπόσχονται, όμως, ότι στο τέλος αυτής της διαδρομής, σε περιμένει μια ήρεμη και ασφαλής στεριά.

Τα 5 συναισθηματικά στάδια του χωρισμού

1. Μηρυκασμός

Σύμφωνα με την Moffa, το πρώτο στάδιο ενός χωρισμού χαρακτηρίζεται από μια αέναη προσπάθεια να κατανοήσεις τι συνέβη. Αναλύεις ξανά και ξανά στο μυαλό σου τα γεγονότα, τις λέξεις, τα συναισθήματα. «Πριν κάνουν οτιδήποτε άλλο, οι άνθρωποι τείνουν να περνούν πολύ χρόνο εξετάζοντας όλες τις λεπτομέρειες, από την αρχή μέχρι το τέλος», εξηγεί, προσθέτοντας ότι ο λόγος γι’ αυτό είναι η ανάγκη τους να αποδώσουν ευθύνες. Παραδόξως ίσως, σε αυτό το στάδιο του χωρισμού, οι καλές στιγμές τείνουν να επικρατούν, φαινόμενο που, σύμφωνα με την Moffa, ονομάζεται «θετική ανάκληση». Είναι καλό να αναγνωρίζεις όσα σου πρόσφερε αυτή η σχέση, χωρίς όμως να ξεχνάς όλους τους λόγους που σε οδήγησαν στον χωρισμό. Να θυμάσαι, υπήρχε λόγος που φτάσατε εκεί.

2. Θυμός

Οι περισσότεροι χωρισμοί έχουν κάτι από ένταση, προδοσία, σκληρότητα. Μοιραία, λοιπόν, στην αρχή υπάρχει θυμός. Η ένταση είναι ο τρόπος να εκτονωθούν τα παράπονα, τα απωθημένα, να αποδοθούν ευθύνες. Είναι μια πρώτη αντίδραση σε όσα συμβαίνουν.

3. Θλίψη

Μόλις η πρώτη μπόρα περάσει, αρχίζεις να συνειδητοποιείς τι έχει συμβεί. Τότε, δεν υπάρχει πλέον χώρος για θυμό. Σε καταβάλλει η θλίψη: Για όσα έζησες και δεν υπάρχουν πια, για όσα έχασες, για το ότι θα πρέπει να μάθεις να ζεις αλλιώς. Άθελά σου, θα δημιουργήσεις ένα κοκτέιλ θλίψης και απαισιοδοξίας. Θα νιώσεις άραγε ξανά έτσι; Θα μπορέσεις να κάνεις μια νέα σχέση ή καταδίκασες τον εαυτό σου στη μοναξιά με αυτό το χωρισμό; «Μερικές φορές, η αυτοεκτίμησή μας γκρεμίζεται κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης και αμφισβητούμε την αξία μας», λέει η Moffa. Σε αυτή τη φάση, ίσως νιώσεις την ανάγκη να απομονωθείς για λίγο, για να θεραπευτείς και να σκεφτείς καθαρά. Δώσε στον εαυτό σου ό,τι χρειάζεται.

4. Ενδοσκόπηση

Κι ύστερα έρχεται η ενδοσκόπηση. Μετά τη θολούρα που δημιουργεί ο θυμός και η θλίψη, ξαφνικά το τοπίο ξεδιαλύνει και τα βλέπεις όλα πιο καθαρά. «Εδώ οι άνθρωποι κοιτάζουν κατάματα τις επιλογές τους και αρχίζουν να τις εξετάζουν από νέα σκοπιά και να τις αμφισβητούν», λέει η Moffa. Τώρα θα μπορέσεις να συνειδητοποιήσεις τα δικά σου λάθη. Ίσως έκανες μερικούς λανθασμένους χειρισμούς. Ίσως κάποιες κακές επιλογές. Μήπως επέτρεψες να σε αδικήσουν; Μήπως άφησες να παραβιαστούν τα όριά σου; Και τι πρέπει να κάνεις για να αλλάξει αυτό; Είναι η ώρα των αποφάσεων και της αλλαγής. «Αυτός ο κύκλος αυτοστοχασμού σε κατευθύνει σταδιακά προς την ολοκλήρωση της μεταβατικής φάσης του χωρισμού», καθησυχάζει η Moffa.

5. Αποδοχή

Όπως χαρακτηριστικά λέει η Moffa, η «αποδοχή είναι μια κατάσταση του νου, κατά την οποία δεν αντιστέκεσαι πλέον σε αυτό που έχει συμβεί». Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν νιώθεις πια πόνο, θλίψη ή θυμό, αλλά ότι έχεις συμφιλιωθεί με την πραγματικότητα και μπορείς πλέον να προχωρήσεις μπροστά, να συνεχίσεις ενεργά τη ζωή σου, κάνοντας μια καινούρια αρχή με νέα δεδομένα.

Το στάδιο αυτό θα έχει διαφορετική μορφή και αίσθηση για τον καθένα. Ίσως νιώσεις ότι θέλεις να αλλάξεις σπίτι ή στέκι, για να μην περιφέρεσαι σε χώρους που σου θυμίζουν την παλιά σου ζωή. Μπορεί, ακόμη, να θέλεις να γνωρίσεις ένα νέο πρόσωπο. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος για να αγκαλιάσεις αυτή τη φάση, αρκεί ό,τι κι αν επιλέξεις να σε κάνει να αισθάνεσαι καλά.

Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να αγκαλιάσεις τα συναισθήματα και τις ανάγκες σου και να δώσεις στον εαυτό σου όσο χρόνο και χώρο χρειάζεται για να ανασυνταχθεί. Δείξε υπομονή και τρυφερότητα στον εαυτό σου και να θυμάσαι ότι όλες αυτές οι φάσεις αποτελούν μέρος μιας πολύ φυσικής διαδρομής, στο τέλος της οποίας «θα νιώθεις καλύτερα με τον εαυτό σου και θα μπορείς να οικοδομήσεις σχέσεις με στέρεες βάσεις», καταλήγει η Moffa.