Σου έχει συμβεί ποτέ να είσαι σε ένα πολύ κοινό μέρος, όπως το σούπερ μάρκετ ή μια στάση λεωφορείου και να αισθάνεσαι ότι οι άλλοι γύρω σου σε κοιτούν επίμονα ή ακόμη και υποτιμητικά. Σκέψου τώρα γιατί πας στο σούπερ μάρκετ. Αυτόματα, θα καταλάβεις ότι οι πιθανότητες να βρίσκεται κάποιος εκεί για να παρατηρεί εσένα είναι μηδαμινές. Το πιθανότερο είναι να σκαλώσει το βλέμμα του πάνω σου κατά λάθος ή ούτε καν αυτό και να είναι απλώς ιδέα σου.

Πώς εξηγείται αυτό;

Τέτοιου είδους συναισθήματα περιγράφονται από τους ειδικούς ως «κοινωνικό άγχος», μια κατάσταση ψυχικής υγείας κατά την οποία ένα άτομο νιώθει άγχος σε κοινωνικές καταστάσεις, συχνά σε σημείο που το καθιστά αδρανές, με αποτέλεσμα να μην ζει ουσιαστικά. Σε αντίθεση με την εσωστρέφεια, οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν κοινωνικό άγχος θέλουν να κοινωνικοποιηθούν, αλλά ο φόβος δεν τους το επιτρέπει.

Κανείς, όμως, δε μπορεί να αποφύγει ολοκληρωτικά τον έξω κόσμο, γι’ αυτό και είναι καλύτερο να μάθουμε πώς να πλοηγούμαστε ανάμεσα σε αυτόν χωρίς φόβο και με πολύ ενθουσιασμό. Μερικοί απλοί τρόποι είναι:

Εστίασε σε εσένα

Η δουλειά με τον εαυτό σου αποτελεί μεγάλο μέρος της διαδικασίας αντιμετώπισης του κοινωνικού άγχους. Η μετατόπιση της εστίασης προς τα μέσα -στις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις- χρειάζεται πολλή εξάσκηση, αλλά θα έχει ουσιαστικά αποτελέσματα. Είναι, επίσης, σημαντικό να θυμίζεις στον εαυτό σου ότι δεν έχει πραγματικά σημασία τι σκέφτονται οι άλλοι για εσένα και ότι θα πρέπει να εστιάζεις σε ό,τι σου προσφέρει χαρά.

Πλαισίωσε τον εαυτό σου με φίλους με τους οποίους αισθάνεσαι ασφαλής

Οι άνθρωποι που βιώνουν κοινωνικό άγχος μερικές φορές αισθάνονται την παρουσία των άλλων ως κάτι συναισθηματικά ή διανοητικά πολύ κουραστικό. Γι’ αυτό ίσως είναι προτιμότερο να δημιουργούν έναν μικρό κύκλο ανθρώπων, στους οποίους μπορεί να βασίζεται και να εμπιστεύεται. Ανθρώπους με κατανόηση, που σέβονται τα όριά σου και θα σου αφήσουν χώρο να μείνεις μακριά από κοινωνικές περιστάσεις, όταν νιώθεις πως αυτό είναι που έχεις ανάγκη.

Δημιούργησε μία διέξοδο

Η ανάπτυξη μιας στρατηγικής εξόδου είναι βασικό εργαλείο για τους ανθρώπους με κοινωνικό άγχος. Αυτό, πρακτικά, μπορεί να σημαίνει να σχεδιάζεις τις κοινωνικές σου εξόδους σε χώρους ανοιχτούς, από τους οποίους μπορείς εύκολα να «δραπετεύσεις» εάν νιώσεις ότι το χρειάζεσαι. Ή το να μείνεις λιγότερο σε ένα μέρος ή μια εκδήλωση. Το να ξέρεις ότι έχεις μια διέξοδο θα σου προσφέρει μια ακόμη μεγαλύτερη αίσθηση ασφάλειας, γι’ αυτό και δε χρειάζεται να νιώθεις ενοχικά γι’ αυτό.

Αναζήτησε κοινωνική υποστήριξη

Μπορείς να αξιοποιήσεις τη στήριξη μερικών φίλων σε πιο τυπικές κοινωνικές περιστάσεις, όπως συνέδρια και επαγγελματικά ταξίδια. Τέτοιοι άνθρωποι είναι συνήθως «κοινωνικές πεταλούδες», επομένως είναι χρήσιμο να τους αφήνεις να καθοδηγούν τις συζητήσεις και να χειρίζονται τις αλληλεπιδράσεις σε ένα σύνολο ανθρώπων.

Τέλος, είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι η κοινωνικότητα δεν είναι ένα συγκεκριμένο καλούπι, μέσα στο οποίο πρέπει να ταιριάξεις, αλλά παίρνει τη μορφή που της δίνει ο κάθε άνθρωπος, ανάλογα με τις ανάγκες του. Δεν υπάρχει «φυσιολογικό» και μη. Σε κάθε περίπτωση, το κοινωνικό άγχος είναι ένα υπαρκτό φαινόμενο και μπορεί, μερικές φορές, να πάρει απρόβλεπτες διαστάσεις. Δούλεψε με έναν θεραπευτή, εάν πιστεύεις ότι θα σε βοηθήσει και βάλε στη ζωή σου την κοινωνικότητα και την αλληλεπίδραση με τους άλλους ανθρώπους, στο βαθμό που θα σε κάνει να νιώθεις καλά.