H Δάφνη Καραβοκύρη είναι δημοσιογράφος. Την ακούς καθημερινά 6-9 το απόγευμα στον Pride 98.6 και στο podcast “Δεν ξέρω τι να κάνω”. Aν θες να τη δεις μπορείς στο κανάλι της στο YouTube και σε κάποιο πάρκο της Αθήνας να προπονείται -απλά για αυτό πρέπει να ξυπνήσεις στις 6 το πρωί.
Είναι αλαζονεία να επιδιώκεις κάτι καλύτερο για σένα και να μη συμβιβάζεσαι; Δεν θα μπορούσε να αποτελεί μια μορφή αυτοσεβασμού;
Με πετυχαίνεις σε μια φάση που γίνομαι αισίως 36 ετών και σκέφτομαι γενικά ότι όλα αυτά τα χρόνια όλοι κάτι χτίζουμε, κάτι κάνουμε, δεν καθόμαστε άπραγοι σε έναν καναπέ. Συνειδητοποιώ, όμως, ότι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε πράγματα που μπορεί να μην πληρούν τις δικές μας ποιοτικές προδιαγραφές, αλλά τις εμπορικές. Είμαστε διατεθειμένοι να ζητήσουμε μια μικρότερη αμοιβή, γιατί η κοινωνία, η εποχή και οι άνθρωποι μας έχουν δημιουργήσει περιττές ανασφάλειες.
Πιστεύω ότι μας έχουν κάνει να νιώθουμε αλαζόνες επειδή πιστεύουμε ότι αξίζουμε κάτι καλύτερο από αυτό που μας δίνεται. Πολλοί εργοδότες βρίσκουν υπαλλήλους που δεν έχουν κάνει τα ίδια με σένα, δεν έχουν προσπαθήσει τόσο πολύ, αλλά δέχονται να κάνουν μια δουλειά με τα λιγότερα δυνατά χρήματα. Υπάρχει, λοιπόν, ένα trend: Κάνουμε τα πάντα και συμφέρουμε, γιατί τα κάνουμε με τη μικρότερη δυνατή ανταμοιβή. Είναι, λοιπόν, αλαζονεία να θέλεις αυτό που σου αξίζει; Είναι αλαζονεία να το διεκδικείς; Μήπως είναι αμαρτία, από την άλλη πλευρά, εκείνων που δεν σου τα προσφέρουν; Έτσι, όμως, δεν πάμε μπροστά. Λέμε ότι θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι και, για να το πετύχουμε καταλήγουμε να δουλεύουμε όλο και πιο πολύ. Αυτό δε θα έπρεπε να αμείβεται λοιπόν;
Μπορεί ο φθόνος να λειτουργήσει ως κινητήριος δύναμη για εξέλιξη και πρόοδο;
Ζούμε στην κοινωνία όπου θέλεις να έχεις ό,τι έχει ο άλλος. Κι όχι μόνο θέλεις να το έχεις, αλλά θες να το έχεις και με τον μικρότερο δυνατό κόπο, με τον πιο εύκολο τρόπο και όσο πιο γρήγορα γίνεται. Ζούμε στην κοινωνία που μας έχει μάθει ότι μπορούμε να έχουμε όσα θέλουμε, χωρίς να καταβάλλουμε προσπάθεια. Βλέπεις τι έχει ο διπλανός σου και εκνευρίζεσαι γιατί δε το έχεις εσύ. Συνήθως, λοιπόν, η ζήλια μεταφράζεται ως κάτι πάρα πολύ κακό, διότι επικρατεί η αντίληψη ότι «σε ζηλεύω, άρα σου εύχομαι κακό, στενοχωριέμαι που έχεις εσύ κάτι και δε το έχω εγώ». Θα μπορούσαμε, όμως, να αντιληφθούμε τη ζήλια ως μια παραγωγική δύναμη, η οποία θα με κάνει να δω κάτι σε σένα που μου αρέσει και να κοιτάξω πώς μπορώ να το αποκτήσω κι εγώ, αλλά και να το εξελίξω, κάνοντάς το ακόμα καλύτερο. Όχι εν είδει ανταγωνισμού, αλλά αξιοποίησης των δυνατοτήτων μου. Και, τελικά, μπορείς με αυτό τον τρόπο να αποδείξεις στον εαυτό σου – και κατ’ επέκταση στους άλλους- ότι μπορείς να τα καταφέρεις, κερδίζοντας έτσι την αυτοεκτίμησή σου.
Τι μπορεί να σε βγάλει από τα όρια σου; Τι σε θυμώνει καθημερινά;
Με εκνευρίζει η αδικία που βλέπω να συντελείται καθημερινά γύρω μου. Με εκνευρίζει η υποβάθμιση, η υποτίμηση. Αν κάτι χρεώνω στους γονείς μου -και το εννοώ με την καλύτερη των εννοιών- είναι το σύστημα αξιών που μου έδωσαν. Επειδή κάποιος δε μου φέρεται καλά, δε σημαίνει ότι θα κάνω το ίδιο. Θέλω να έχω μια καθαρή ψυχή και βοηθάω τους άλλους γιατί με γεμίζει. Με εκνευρίζει, λοιπόν, όταν εσύ είσαι εκεί, εξυπηρετείς, δίνεις, βοηθάς κι αυτό δεν αναγνωρίζεται.
Με εκνευρίζει, επίσης, το ότι ο επαγγελματισμός γίνεται καμιά φορά αντιληπτός σαν παραξενιά. Σε κάνουν να νιώθεις άσχημα επειδή θες να είσαι τυπικός, να γίνονται όλα σωστά. Δεν κοιτούν ότι αυτό που κάνεις το κάνεις καλά, παρ’ ότι ωφελούνται από αυτό. Ξαφνικά, λοιπόν, θεωρείται ιδιοτροπία να είσαι επαγγελματίας. Σε κάνουν να νιώθεις ότι είσαι κακός ή διαφορετικός, ενώ είσαι απλά σωστός και, παρ’ όλα αυτά, νιώθεις άσχημα με τον εαυτό σου γι’ αυτό. Γιατί, όμως, να μειώσω εγώ τα ποιοτικά μου χαρακτηριστικά επειδή «κλωτσάνε» σε σένα που δε τα έχεις; Νομίζω ότι έχουμε παραβιάσει όλες τις καλές έννοιες, έχουμε ξεζουμίσει καθετί καλό από αυτές και τις έχουμε γεμίσει μόνο με δηλητήριο.
Με τις ταχύτητες του 2023 μήπως η οκνηρία είναι περισσότερο αρετή παρά αμαρτία;
Με την ψυχοθεραπεύτριά μου κάνουμε αυτή την άσκηση τους τελευταίους δύο μήνες: Μου ζήτησε να καθίσω στο σαλόνι και να κοιτάω τα πουλάκια για ένα λεπτό. Αποτυγχάνει αυτή η άσκηση. Για μένα το ένα λεπτό είναι σαν να περνάει όλη η ζωή μπροστά από τα μάτια μου. Νιώθω άχρηστη. Έχουμε ενοχοποιήσει την ξεκούραση, το «δε θέλω να βγω Παρασκευή», το «θέλω να κοιμηθώ». Έχουμε δαιμονοποιήσει πράγματα που θα έπρεπε να θεωρούνται απολύτως φυσιολογικά.
Σήμερα έχουμε το Instagram, που καταγράφει τις ζωές μας 24 ώρες το 24ωρο. Κάθομαι στον καναπέ μου και βλέπω ανθρώπους στο Instagram να είναι δραστήριοι. Εκείνοι κάνουν κάτι φυσιολογικό κι εγώ που κάθομαι στον καναπέ μου κάνω κάτι εξίσου φυσιολογικό. Παρ’ όλα αυτά, η υπερδραστηριότητα των άλλων μας κάνει να νιώθουμε ελλιπείς εκείνη τη στιγμή. Σκεφτόμαστε: «Είναι δυνατόν ο άλλος να κάνει τόσα πράγματα κι εγώ να μένω αδρανής;». Κι αυτό είναι πολύ κρίμα, γιατί θα έπρεπε να αισθάνεσαι εντάξει με αυτό.
Ζούμε, όμως, στην εποχή όπου τα αφεντικά και γενικότερα η νοοτροπία λέει ότι δεν μπορείς να ξεχωρίσεις επειδή είσαι καλός σε ένα πράγμα. Θα πρέπει να κάνεις πολύ περισσότερα. Μακάρι, λοιπόν, να μπορούσαμε να επικεντρωθούμε σε αυτά που κάνουμε καλά και να τα εξελίξουμε, αντί να δοκιμάζουμε συνέχεια διαφορετικά πράγματα, επειδή κάποιος μας λέει ότι είμαστε πολυεργαλεία και ότι ο μισθός δεν δικαιολογείται άμα κάνεις μόνο ένα πράγμα.
Είναι κακό να τα θέλεις όλα; Και τελικά ποιος είναι άπληστος; Ο τζογαδόρος ή το καζίνο;
Κακό είναι να μη τα θέλεις όλα. Ο κόσμος το αντιλαμβάνεται αυτό σαν απληστία. Γιατί, όμως, να είναι απληστία ότι εγώ θέλω να έχω το ψυγείο μου γεμάτο, να φοράω τα ρούχα που θέλω, να μυρίζω όμορφα, να κάνω τη γυμναστική μου, την ψυχοθεραπεία μου, να έχω μια ζωή, μια σχέση, τους φίλους μου, να είμαι μορφωμένη, να δουλεύω, να είμαι επιτυχημένη…Γιατί να πρέπει να νιώθω άσχημα που τα θέλω όλα; Μου εγγυάται κανείς ότι δε θα πεθάνω τώρα που μιλάμε; Όχι. Γιατί, λοιπόν, να μην ξυπνάω κάθε μέρα και να λέω στον εαυτό μου «πάμε να τα πάρουμε όλα!». Πώς ξέρω εγώ πόσα χρόνια θα υπάρχω σε αυτή τη ζωή; Γιατί να τη ζήσω μισή; Αν ο Θεός μου έχει δώσει δύο πόδια, γιατί να μη τα χρησιμοποιώ κάθε μέρα;
Ζούμε σε έναν κόσμο που οι τάσεις κάνουν μόδα τη λιτή και στερητική ζωή, με δίαιτες μεταφορικά και κυριολεκτικά. Μήπως θα έπρεπε να «πεινάμε» για περισσότερα; Μήπως δεν είμαστε τόσο λαίμαργοι τελικά;
Νομίζω ότι βιώνουμε μια βαριά και μακρά περίοδο μόνιμης νηστείας. Είμαστε πολύ μακριά από τη λαιμαργία. Δεν έχουμε αφθονία στη ζωή μας, δεν υπάρχει ελευθερία και δεν ξέρουμε και τι θα πει απόλαυση. Εγώ τουλάχιστον τώρα ανακαλύπτω την έννοια της απόλαυσης. Μακάρι να ήμασταν λαίμαργοι για πράγματα. Αυτό θα σήμαινε ότι είμαστε και παθιασμένοι. Αντ’ αυτού, εμείς λειτουργούμε καθημερινά σαν προγραμματισμένα ρομπότ σε ανθρώπινα σώματα.
Γιατί ενώ το σεξ είναι πια παντού γύρω μας, τελικά κάνουμε μάλλον λιγότερο σεξ;
Άλλη μια ενοχοποιημένη ενότητα. Ενώ είναι κάτι το οποίο θα έπρεπε να προσφέρει απόλαυση, τελικά δεν την προσφέρει. Μας επηρεάζουν τόσο πολύ όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, που η ψυχολογία πέφτει. Και, τελικά, δε μπορείς να απολαύσεις κάτι που συμβαίνει σε σένα, για σένα. Από την άλλη, όμως, υπάρχει αφθονία εικόνων στα social media, στο Onlyfans, σε όλες τις πλατφόρμες με πορνό, που είναι πάντα διαθέσιμες. Οι άνθρωποι δείχνουν πια τα πάντα χωρίς να το έχεις ζητήσει. Επομένως, όταν κάτι μπορώ να το έχω κάθε μέρα, γιατί να το αναζητήσω; Όταν κάτι το θεωρώ δεδομένο, πώς θα μπορέσω να το απολαύσω όταν τελικά μου συμβεί; Για μένα το σεξ είναι κάτι ρομαντικό και αφορά αποκλειστικά στους ανθρώπους που το βιώνουν μαζί. Σήμερα, όμως, απουσιάζει η φαντασίωση, που είναι ένα πολύ όμορφο πράγμα. Όταν εγώ τα δείχνω όλα κάθε μέρα, δεν αφήνω κάτι στον άλλο να φανταστεί. Έτσι, το σεξ υπάρχει πιο πολύ στις ζωές μας, γιατί το βλέπουμε παντού, αλλά ταυτόχρονα και πιο λίγο, γιατί έχουμε πάψει να το ζητάμε.
Το σεξ πουλούσε, πουλάει και θα πουλάει μάλλον πάντα. Βέβαια, από την άλλη, αν έτρωγες κάθε μέρα μακαρόνια με κιμά, θα σου άρεσαν όσο την πρώτη φορά που τα δοκίμασες;
Ποιο θα έπρεπε να είναι το 8ο αμάρτημα;
Το όγδοο αμάρτημα είναι ξεκάθαρα η ευτυχία. Είναι αμαρτία να είσαι ευτυχισμένος. Όταν νιώθεις ευτυχισμένος, αισθάνεσαι ενοχικά γι’ αυτό και πιστεύεις ότι δε θα κρατήσει για πολύ, ότι σύντομα θα έρθει κάτι κακό. Πόσες φορές έχουμε πει: «Κάτι θα συμβεί και θα μου το χαλάσει» ή «Είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό. Δε μπορεί, κάτι ‘βρωμάει’». Το όγδοο αμάρτημα, λοιπόν, είναι ξεκάθαρα η ευτυχία, γιατί δεν ξέρουμε να τη διαχειριστούμε, να την αναγνωρίσουμε όταν θα μας έρθει και γιατί, εάν συνειδητοποιήσουμε ότι την έχουμε, είναι σαν να κρατάμε μια καυτή πατάτα, που κάπου πρέπει να την πετάξουμε, γιατί θα καούν τα χέρια μας. Αυτό είναι το όγδοο αμάρτημα.
Ποια είναι η τελευταία αμαρτία που έκανες;
Είμαι τόσο νομοταγής, γενικά, και στη ζωή μου. Η τελευταία αμαρτία που έκανα ήταν μια κακή σκέψη για έναν άνθρωπο. Αν, όμως, αυτή η σκέψη πραγματοποιηθεί, θα βοηθήσει άλλους. Οπότε ουδέν κακόν αμιγές καλού!
Φωτογραφία: Ραφαήλ Φωτόπουλος
Ευχαριστούμε πολύ το Sinners Pizza για τη φιλοξενία.