Τι είναι το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κανείς σε πολλά από τα λεγόμενα τρόφιμα “διαίτης”; Η ένδειξη που αφορά στο πόσες θερμίδες περιέχουν. Και γιατί αυτή είναι μια εξαιρετική τεχνική μάρκετινγκ;
Ίσως γιατί η πλειονότητα των καταναλωτών έχει ταυτίσει την υγιεινή διατροφή και την καλή υγεία με τον αριθμό των θερμίδων που περιέχονται στα τρόφιμα. Σύμφωνα μάλιστα με τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας, τέσσερις στους δέκα από εμάς παραδέχονται ότι έχουν “εμμονή” με την καταμέτρηση των θερμίδων, ενώ ένας στους πέντε ελέγχει κάθε τρόφιμο που μπαίνει στο καλάθι του για τη θερμιδική του αξία.
Και αυτό δυστυχώς είναι άκρως προβληματικό.
Γιατί το να τα μετράς όλα σε θερμίδες είναι προβληματικό
Χάρη στην εμμονή μας με τις θερμίδες, φαίνεται ότι έχουμε βγάλει από το οπτικό μας πεδίο ό,τι άλλο μπορεί να υπάρχει αναφορικά με τα τρόφιμα. Σχεδόν έξι στους 10 ανθρώπους δεν σκέφτονται την περιεκτικότητα των τροφίμων σε βιταμίνες, την ίδια στιγμή πάνω από το ένα τέταρτο καταγράφει ενεργά την πρόσληψη θερμίδων σε μια εφαρμογή.
Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Nutrition το 2018, τονίζει ότι πολλοί άνθρωποι έχουν έλλειψη θρεπτικών συστατικών, ενδεχομένως λόγω της εμμονής μας με τις θερμίδες. Σύμφωνα με την ερευνήτρια Emma Derbyshire, το 50% των γυναικών μέσης ηλικίας είχε χαμηλά επίπεδα σεληνίου, το 25% είχε ανεπαρκή επίπεδα σιδήρου, το 34% έπαιρνε λιγότερο κάλιο από το συνιστώμενο και το 17% είχε πρόσληψη ιωδίου κάτω από τη χαμηλότερη συνιστώμενη.
Παράλληλα, η πρόσληψη μαγνησίου και βιταμίνης D ήταν ιδιαίτερα χαμηλή σε γυναίκες που διένυαν τη δεκαετία μεταξύ 20-30 ετών. Με άλλα λόγια, όλα τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για την παραγωγή ενέργειας, τον καλό ύπνο, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, τις αθλητικές επιδόσεις και την καλή μας διάθεση, βρίσκονταν σε έλλειμα.
Τι πληροφορίες μας δίνουν οι θερμίδες
“Οι θερμίδες δεν μας λένε τίποτα άλλο για ένα τρόφιμο εκτός από την ενέργεια που περιέχει”, τονίζει η διατροφολόγος Rhiannon Lambert, ιδρύτρια του Rhitrition και συγγραφέας του βιβλίου The Science of Nutrition. “Η ενέργεια που περιέχεται στα τρόφιμα, δεν είναι παρά μια πρόχειρη εκτίμηση με περιθώριο λάθους 30%”.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
“Οι αριθμοί δεν έχουν καμία σχέση με τη θρεπτική αξία ή τα θρεπτικά συστατικά. Ο αριθμός των θερμίδων σε ένα τρόφιμο δεν λέει πόσες φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα, και μακροθρεπτικά (πρωτεΐνες, λιπαρά, υδατάνθρακες) εντοπίζονται σε αυτό. Είναι πραγματικά απογοητευτικό το γεγονός ότι οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι θερμίδες καθορίζουν την υγεία μας, τη στιγμή που στην πραγματικότητα, δεν κρύβεται εκεί το πόσο υγιεινό είναι κάτι”.
Για παράδειγμα, μια σοκολάτα με χαμηλά λιπαρά μπορεί να περιέχει λιγότερες θερμίδες από μια φρουτοσαλάτα. Ωστόσο, η φρουτοσαλάτα δεν μπορεί παρά να περιέχει περισσότερες φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα και συνεπώς να είναι πιο καλή και επωφελής για τον οργανισμό κ “Τα τρόφιμα με χαμηλές θερμίδες δεν είναι πάντα η καλύτερη επιλογή – το θέμα είναι η ποιότητα, καθώς και η ποσότητα αυτών των θερμίδων”, προσθέτει η Lambert.
Αν, λοιπόν, οι θερμίδες δεν καθορίζουν την υγεία, γιατί θεωρούνται τόσο σημαντικό μέρος της διατροφής;
“Οι θερμίδες θεωρούνται εδώ και πολλά χρόνια το μέτρο για τον έλεγχο του βάρους. Στην πραγματικότητα όμως, η εμμονή με τις θερμίδες αφορά μάλλον την ανάγκη του ανθρώπου να έχει τον έλεγχο. Είναι κάτι απλό και σχετικά εύκολα μετρήσιμο, που διευκολύνει το να πάρει κανείς τον έλεγχο της υγείας του στα χέρια του“.
Πώς θα βελτιώσεις τις διατροφικές επιλογές σου
Ενώ υπάρχουν κατευθυντήριες γραμμές για την πρόσληψη βιταμινών και μετάλλων, να θυμάσαι ότι η έννοια του υγιεινού, ενδέχεται να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κάποιοι άνθρωποι, όπως οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία ή τα άτομα με αναιμία, πρέπει να εστιάζουν σε επαρκή πρόσληψη σιδήρου. Άλλοι χρειάζονται περισσότερους υδατάνθρακες στο πιάτο τους (π.χ. αθλητές ή άτομα με έντονη φυσική δραστηριότητα). Παράλληλα, ανάλογα με την εποχή του χρόνου, το στάδιο ζωής ή τη χώρα διαμονής και τα ποσοστά ηλιοφάνειας, μπορεί να αλλάζουν και οι ανάγκες για πρόσληψη βιταμίνης D.
Σε γενικές γραμμές, καλό είναι όλοι να περιορίσουμε τα τρόφιμα με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, ελεύθερα σάκχαρα και κορεσμένα λίπη και να τρώμε περισσότερες φυτικές ίνες και πρεβιοτικά.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Παράλληλα, προσπάθησε να επιλέγεις τρόφιμα που υποστηρίζουν την υγεία του εντέρου σας και τροφοδοτούν την εντερική μικροχλωρίδα. Αυτό βοηθά τόσο στη διαδικασία της πέψης όσο και στη βελτίωση της διάθεσής μας, αφού το 90% της σεροτονίνης παράγεται στο έντερο. Ακόμη, αναζήτησε μια ισορροπία πρωτεϊνών, υδατανθράκων, λιπαρών και διαφορετικού χρώματος φρούτων και λαχανικών σε κάθε γεύμα.
Στο ίδιο πλαίσιο, η μεσογειακή διατροφή αποτελεί μια εξαιρετική διατροφική προσέγγιση, η οποία έχει ερευνηθεί σε μεγάλο βαθμό και έχει φανεί ότι “περιέχει πολλά καλά λιπαρά και όλες τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τις φυτικές ίνες που χρειαζόμαστε για να ζήσουμε μέχρι τα βαθιά γεράματα” όπως τονίζει η Lambert .
Προσοχή όμως! Τίποτα από τα παραπάνω δεν σημαίνει ότι αντί για θερμίδες θα πρέπει τώρα να ξεκινήσεις να μετράς ένα – ένα τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στο μενού της ημέρας. “Δεν νομίζω ότι κανείς χρειάζεται να παρακολουθεί το φαγητό του στο 100%. Αυτό μπορεί να γίνει ένας πολύ ρομποτικός τρόπος ζωής που για πολλούς ανθρώπους μπορεί να τροφοδοτήσει μια διαταραγμένη σχέση με το φαγητό.
Νομίζω ότι το να έχεις επίγνωση του τι περιέχει το φαγητό που επιλέγεις, χωρίς όμως να φοβάσαι να αφεθείς καμιά φορά, είναι ο καλύτερος τρόπος να τρως. Μια υγιεινή διατροφή αφορά το σύνολο των τροφίμων που καταναλώνουμε και δεν απαιτεί από εμάς να εξετάζουμε τη σύσταση και την κατανάλωση αυτών κομμάτι προς κομμάτι, ούτε μέρα προς μέρα”, κλείνει η Lambert.
Και δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε μαζί της.
