Η πιο γνωστή θεωρία που περιγράφει την εμπειρία του πένθους και της θλίψης είναι αυτή της Kübler-Ross, προσφέροντας ένα πλαίσιο για το πώς επεξεργαζόμαστε την απώλεια σε πέντε στάδια:
- Άρνηση,
- θυμός,
- διαπραγμάτευση,
- κατάθλιψη και
- αποδοχή.
Αυτά τα στάδια εξετάζουν το συντριπτικό ντόμινο που βιώνει η ψυχή μετά από μια απώλεια. Κι ενώ μας βοηθά να κατανοήσουμε την εμπειρία του πένθους, δεν μας εξηγεί πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τη θλίψη, πώς θα μαζέψουμε τα κομμάτια μας και θα τα ενώσουμε ξανά.
Το ανεξάρτητο έργο του David Kessler προσθέτει ένα έκτο στάδιο, το οποίο θίγει το πώς προχωράμε μπροστά υπό το πρίσμα της απώλειας, αλλά το έργο του μιλάει σε μεγάλο βαθμό για το πώς ο καθένας προσωπικά νοηματοδοτεί τη μοναδική του εμπειρία μέσα το πένθος.
Μια ατομική διαδρομή, όμως, μπορεί να μην εφάπτεται στις ψυχές όλων. Χρειάζονται συμβουλές που να μπορούν να «ακουμπήσουν» πολλές διαφορετικές ψυχές ταυτόχρονα. Αυτό το κενό έρχεται να διορθώσει το βιβλίο του Francis Weller με τίτλο «The Wild Edge of Sorrow: Rituals of Renewal and The Sacred Work of Grief», όπου παρουσιάζονται οι πέντε πύλες της θλίψης. «Καθένας από αυτούς τους διαδρόμους οδηγεί σε μια κοινή «αίθουσα», μια κοινή εμπειρία του πένθους και κάθε ένας μας βοηθά να κατανοήσουμε τους τρόπους με τους οποίους η απώλεια αγγίζει τις καρδιές σε αυτή τη ζωή», αναφέρει χαρακτηριστικά ο συγγραφέας.
Κάθε πύλη αντιπροσωπεύει μια πτυχή της πολύπλευρης εμπειρίας του πένθους. Το έργο του Weller μας δίνει μια γεύση από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους η θλίψη εμφανίζεται στη ζωή μας και μας παρέχει τα εργαλεία για να αρχίσουμε να επεξεργαζόμαστε αυτές τις διαφορετικές εμπειρίες του πένθους.
- Πύλη πρώτη: Ό,τι αγαπάς, θα το χάσεις. Ή, αλλιώς, το αναπόφευκτο της απώλειας. «Το να αγαπάς σημαίνει να πενθείς». Αυτή η διάσταση αναγνωρίζει ότι η αλλαγή και η απώλεια είναι αναπόσπαστα μέρη της ζωής, όπως η βουδιστική έννοια της παροδικότητας. Μας ζητά να συμβιβαστούμε με το γεγονός ότι όλα όσα αγαπάμε θα χαθούν τελικά, και να κατανοήσουμε ότι η ασθένεια, τόσο η σωματική όσο και η ψυχική, μπορεί επίσης να αποτελέσει πηγή θλίψης.
- Πύλη δεύτερη: Οι μη αγαπημένες πτυχές του εαυτού μας. Εδώ, ο Weller αναδεικνύει τη θλίψη που πηγάζει από κομμάτια του εαυτού μας που έχουμε κρύψει ή παραμελήσει. Αυτή η διάσταση εξερευνά τον πόνο της ντροπής και της λύπης, προτρέποντάς μας να αγκαλιάσουμε και να θεραπεύσουμε αυτά τα εγκαταλελειμμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του εσωτερικού μας παιδιού.
- Πύλη τρίτη: Συλλογική θλίψη. Αυτή η διάσταση αναγνωρίζει την κοινή θλίψη που βιώνουμε λόγω παγκόσμιων γεγονότων και κοινωνικών ζητημάτων. Δίνει έμφαση στη διασύνδεσή μας και στο κοινό βάρος της θλίψης από τις κοινοτικές τραγωδίες και την περιβαλλοντική καταστροφή.
- Πύλη τέταρτη: Αυτό που περίμενες και δεν ήρθε. Αυτή η πτυχή εστιάζει στη θλίψη από ανεκπλήρωτες ανάγκες και προσδοκίες μέσα στις οικογένειες και τις κοινότητές μας. Συζητά την απώλεια της κοινοτικής υποστήριξης και τη λαχτάρα για την αίσθηση του ανήκειν, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μια βαθιά, υποσυνείδητη θλίψη.
- Πύλη πέμπτη: Προγονική θλίψη. Η τελευταία διάσταση αναγνωρίζει τη θλίψη που περνάει από γενιά σε γενιά. Ενθαρρύνει τη διερεύνηση της κληρονομιάς μας και των δοκιμασιών που αντιμετώπισαν οι πρόγονοί μας, κατανοώντας πώς αυτές διαμόρφωσαν εμάς και τις σημερινές μας εμπειρίες.
Κάθε διάσταση προσφέρει ένα μονοπάτι προς έναν κοινό χώρο θλίψης, ένα μεταφορικό δωμάτιο όπου όλοι συγκλίνουμε, ενωμένοι στις εμπειρίες θλίψης μας. Αναγνωρίζοντας και εξερευνώντας αυτές τις διαστάσεις, μπορούμε να κατανοήσουμε, να επεξεργαστούμε και να μοιραστούμε καλύτερα τη θλίψη μας, γνωρίζοντας ότι δεν είμαστε μόνοι στο ταξίδι μας.