Αν αφιερώνεις αρκετό χρόνο στη καθημερινότητα σου, παρακολουθώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιθανότατα θα έχεις ακούσει για τη φράση: «Νιώσε τα συναισθήματά σου» ή αλλιώς «feel your feelings».
Πρόκειται για έναν τρόπο διαχείρισης της συναισθηματικής μας κατάστασης και μάλιστα από άποψη δημοτικότητας, έχει εκτοξευτεί στην πλατφόρμα του TikTok στα ύψη. Και αφού συνήθως οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, έχε υπόψιν σου ότι μέσα σε λιγότερο από μερικούς μήνες έχει καταφέρει να συγκεντρώσει περισσότερες από 19,7 εκατομμύρια προβολές με το hashtag #feelyourfeelings.
Αν λοιπόν δεν νιώθεις σίγουρ@ τι σημαίνει πραγματικά να αισθάνεσαι τα συναισθήματά σου ή πώς να το κάνεις να λειτουργήσει, τότε σίγουρα δεν είσαι ο μόνος ούτε και η μόνη.
Η προσωπική μου εμπειρία
Η πρώτη φορά που ξανά συστήθηκα στα συναισθήματά μου, ήταν όταν αποφάσισα να ξεκινήσω Ψυχοθεραπεία. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, από πολύ μικρή ηλικία είχα την τάση να αναζητώ απαντήσεις σε όλα τα ανεξερεύνητα εσωτερικά μου ερωτήματα, ακόμη και σε αυτά που με πονούσαν, ωστόσο μόλις ανακάλυψα την λυτρωτική βοήθεια του να ζητάς βοήθεια, τα πράγματα μέσα μου άλλαξαν ριζικά.
Η Θεραπεύτρια μου κάποια στιγμή μου εξήγησε ότι δεν υπήρχε τίποτα ιδιαίτερα λάθος με την διαχείριση που επέλεγα να κάνω με τα συναισθήματα μου όλα τα προηγούμενα χρόνια, αφού οι ψυχολογικοί αμυντικοί μου μηχανισμοί αποτελούσαν μέρος της διαδικασίας, ανεξαιρέτως του αποτελέσματος.
Στις αμέσως επόμενες συνεδρίες, μου εξήγησε ότι τα αρνητικά συναισθήματα είναι σημάδι πως κάτι συντρέχει μέσα μας και ένα ουσιαστικό μέρος της επεξεργασίας και της μετάβασής τους προκύπτει από το να τα κατανοήσουμε. Αυτός είναι και ένας από τους βασικότερους λόγους για τους οποίους είναι λάθος για τη σωματική μας και κυρίως για την ψυχική μας υγεία, να αγνοούμε τα συναισθήματά μας.
Τα συναισθήματα είναι δείκτες, είτε θετικοί είτε αρνητικοί, και το σώμα συνήθως αντιδρά σε αυτά τα συναισθήματα χωρίς να έχουμε επίγνωση αυτής της αντίδρασης.
Εάν λοιπόν βρίσκεσαι σε μια κατάσταση που σε οδηγεί στο άγχος και αυτομάτως το σώμα σου σε προειδοποιεί για αυτή σου την αντίδραση, τότε ισχύουν μάλλον και τα ακόλουθα.
Μπορεί να νιώθεις τον καρδιακό σου ρυθμό να αυξάνεται, οι παλάμες σου να ιδρώνουν, ή ακόμα και να αισθάνεσαι έντονη δυσκολία στο να αναπνεύσεις σωστά. Όλα αυτά ασφαλώς συμβαίνουν ασυναίσθητα και δίχως να το επιλέγεις. Αν αγνοήσεις αυτές τις αισθήσεις, τότε αυτομάτως αγνοείς και τα μηνύματα που σου στέλνει το σώμα σου.
Ακόμα κι αν πιστεύεις λοιπόν ότι δεν πρέπει να νιώθεις έτσι – ίσως πιστεύεις ότι είναι ανόητο ή περιττό να αισθάνεσαι άγχος εκείνη τη στιγμή – η σωματική σου αντίδραση δεν πρόκειται να αλλάξει, αφού η πραγματικότητα είναι άλλη και τη γνωρίζεις πολύ καλά.
Το να νιώθουμε τα συναισθήματά μας λοιπόν, λειτουργεί με έναν παρόμοιο τρόπο. Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να είμαστε περίεργοι για το γιατί νιώθουμε ένα συγκεκριμένο συναίσθημα και τελικά όσο περισσότερη κατανόηση δείχνουμε ως προς τον εαυτό μας, τόσο πιο εύκολο θα μας φανεί μελλοντικά και να αντιμετωπίσουμε ένα ζήτημα (το οποιοδήποτε) που έχει προκύψει στη ζωή μας.
Πώς μπορώ, λοιπόν, να νιώσω πραγματικά τα συναισθήματά μου;
Για μερικούς ανθρώπους μπορεί να μοιάζει ευκολότερο να ξεκινήσουν πρώτα με το να αναγνωρίσουν τις φυσικές αντιδράσεις του σώματος τους. Ίσως να είσαι και εσύ ένα από τα άτομα που όταν για παράδειγμα αγχώνεσαι, να έχεις την τάση να νιώθεις ένα σφίξιμο στο στήθος, ίσως οι ώμοι σου να είναι τεντωμένοι ή ίσως να θέλεις απευθείας (και λόγο ψυχολογικής πίεσης) να ξεσπάσεις σε κλάματα.
Ό,τι κι αν βιώνεις, κι όπως κι αν συνηθίζεις να το αντιμετωπίζεις, αφιέρωνε στο εξής λίγο χρόνο για να αναγνωρίζεις σε πρώτη φάση την ύπαρξη των συναισθημάτων σου.
Είναι πολύ ωφέλιμο το να μπορείς να ονομάσεις αυτό που αισθάνεσαι – είτε αναφωνώντας το δυνατά, είτε με το να το γράφεις σε ένα ημερολόγιο, είτε απλά με το να μένεις στη σκέψη δηλώνοντας πως νιώθεις για παράδειγμα έντονη λύπη.
Ίσως να φοβάσαι να αναγνωρίσεις ένα συναίσθημα επειδή νιώθεις άβολα με το πώς σε κάνει να αισθάνεσαι ή τι μπορεί να σημαίνει. Ίσως να δυσκολεύεσαι να νιώσεις πραγματικά το οτιδήποτε ή ίσως απλά να αισθάνεσαι πως η αναγνώριση ενός πράγματος φαίνεται με μαθηματική ακρίβεια, αδύνατη.
Αν σου συμβαίνει αυτό, το «να νιώθεις τα συναισθήματά σου» μπορεί να σου φαίνεται σαν να χρειάζεται να ανεβείς σε ένα βουνό. Επομένως, μπορεί στη παρούσα φάση να χρειάζεται να δώσεις στον εαυτό σου ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο – όπως πέντε λεπτά, για να καθίσεις ή να εξερευνήσεις αυτό που πραγματικά βιώνεις.
Tips για να θυμάσαι καθ’ όλη την πορεία σου
Έχε υπόψιν σου ότι δεν χρειάζεται να συμφωνείς ή να σου αρέσει αυτό που αισθάνεσαι, απλά προσπάθησε να αποδεχτείς όσα σου συμβαίνουν. Τα συναισθήματα μας άλλωστε δεν είναι πάντα σωστά. Μπορεί να στεναχωριέσαι που αισθάνεσαι ανήσυχ@ για μια κατάσταση, αλλά και πάλι, η διαφωνία με τα συναισθήματά σου δεν τα εμποδίζει να συμβούν.
Το να νιώθεις τα συναισθήματά σου απαιτεί εξάσκηση και μπορεί να αισθάνεσαι πολύ άβολα κάθε φορά στην αρχή.
Υπάρχουν στιγμές που μπορεί να μην θέλεις να βιώσεις κανένα απολύτως συναίσθημα, και αυτό είναι πραγματικά εντάξει. Εάν ωστόσο φοβάσαι ή διστάζεις να δοκιμάσεις αυτή τη πρακτική, τότε σου συνιστώ ανεπιφύλακτα να βρεις έναν αξιόπιστο θεραπευτή ή μια θεραπεύτρια, η οποία θα σε βοηθήσει όχι μόνο να μάθεις να κατανοείς τα συναισθήματά σου αλλά κυρίως πως θα λειτουργήσουν αυτά τα συναισθήματα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για σένα και μάλιστα μέσα από τον λιγότερο ταξιδεμένο δρόμο. Τον δρόμο της αλήθειας.
Αν αναρωτιέσαι, ναι, θα σου πάρει χρόνο, αλλά η αυτοφροντίδα και η ψυχική υγεία αξίζει όλη σου την προσοχή, ακόμα κι αν απαιτεί να κοπιάσεις!