Εάν έχεις «εμπιστευτεί το έντερό σου» για να πάρεις μια απόφαση και έχεις νιώσει “πεταλούδες στο στομάχι” ή έντονο σφίξιμο μετά από μία δύσκολη μέρα, πιθανότατα είναι επειδή λαμβάνεις σήματα από μια απροσδόκητη πηγή: τον δεύτερο εγκέφαλο σου.
Είναι κρυμμένος στα τοιχώματα του πεπτικού συστήματος, αυτός ο «εγκέφαλος στο έντερο σου» και φαίνεται να συνδέεται με τις διαδικασίες της πέψης, της διάθεσης, της υγείας και ακόμη και του τρόπου σκέψης σου.
Το εντερικό νευρικό σύστημα είναι δύο λεπτές στοιβάδες περισσότερων από 100 εκατομμυρίων νευρικών κυττάρων που επενδύουν τη γαστρεντερική οδό από τον οισοφάγο έως το ορθό. Το εντερικό νευρικό σύστημα ακριβώς επειδή ρυθμίζει το έντερο ονομάζεται συχνά «ο δεύτερος εγκέφαλος του σώματος».
Τι ελέγχει ο εγκέφαλος του εντέρου σου;
Ο κύριος ρόλος του εντερικού νευρικού συστήματος είναι να ελέγχει την πέψη, από την κατάποση έως την απελευθέρωση ενζύμων που διασπούν την τροφή μέχρι τον έλεγχο της ροής του αίματος που βοηθά στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και την αποβολή.
Το εντερικό νευρικό σύστημα μπορεί να προκαλέσει μεγάλες συναισθηματικές αλλαγές που βιώνουν άτομα που αντιμετωπίζουν το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) και λειτουργικά προβλήματα του εντέρου όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια, φούσκωμα, πόνο και στομαχικές διαταραχές.
Για δεκαετίες, ερευνητές και γιατροί πίστευαν ότι το άγχος και η κατάθλιψη συνέβαλαν σε αυτά τα προβλήματα. Αλλά σήμερα γνωρίζουμε ότι μπορεί να είναι και το αντίστροφο. Οι ερευνητές βρίσκουν στοιχεία ότι ο ερεθισμός στο γαστρεντερικό σύστημα μπορεί να στείλει σήματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) που προκαλούν αλλαγές στη διάθεση.
Γι’ αυτό ακριβώς πιστεύεται ότι εντερικό νευρικό σύστημα επικοινωνεί με τον “μεγάλο” εγκέφαλο.
Αυτά τα νέα ευρήματα μπορεί να εξηγήσουν γιατί ένα υψηλότερο από το κανονικό ποσοστό ατόμων με ΣΕΕ και λειτουργικά προβλήματα εντέρου αναπτύσσουν κατάθλιψη και άγχος. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί έως και το 30- 40% του πληθυσμού έχει κάποια στιγμή λειτουργικά προβλήματα του εντέρου.
Η κατανόηση του εντέρου
Αυτή η νέα κατανόηση της σύνδεσης εντέρου -εγκεφάλου, βοηθά στην εξήγηση της αποτελεσματικότητας του ΣΕΕ και των θεραπειών για διαταραχές του εντέρου, όπως τα αντικαταθλιπτικά και οι θεραπείες νου-σώματος, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και η ιατρική υπνοθεραπεία. Οι δύο εγκέφαλοί «μιλούν» μεταξύ τους, κι έτσι οι θεραπείες που βοηθούν τη μία πάθηση μπορεί να βοηθήσουν και την άλλη.
Περισσότερη έρευνα σχετικά με τον περίπλοκο ρόλο του εντερικού νευρικού συστήματος μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να κατανοήσουν πώς επηρεάζονται τα γαστρεντερικά συμπτώματα από τον εγκέφαλο και το αντίστροφο. Η σύνδεση εγκεφάλου-έντερου θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε πιο αποτελεσματικές θεραπείες κοινών σωματικών και ψυχολογικών καταστάσεων.