Αν ρωτήσει κανείς τον John Ratey, καθηγητή ψυχιατρικής στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου του Harvard και best selling συγγραφέα, γιατί η άσκηση είναι μια φοβερή συνήθεια, θα του απαντήσει ότι “λίγη άσκηση είναι σαν να παίρνεις κάτι λίγο από Prozac και κάτι λίγο από Ritalin“.

Με άλλα λόγια, είναι σαν να λαμβάνεις μια δόση αντικαταθλιπτικού και μια δόση αμφεταμίνης. Και όλο αυτό χωρίς καν να βάζεις τον εαυτό σου κίνδυνο.

Πρόκειται για μια αξιομνημόνευτη φράση, η οποία μάλιστα κρύβει πολλή αλήθεια και πολλή επιστήμη μέσα της. Η επιστήμη έχει εξάλλου αποφανθεί εδώ και καιρό ότι η άσκηση μας κάνει πιο έξυπνους, πιο ευτυχισμένους και πιο ισορροπημένους ψυχικά.

Τι συμβαίνει λοιπόν μέσα στον εγκέφαλό μας όταν γυμναζόμαστε και κάνει τον ειδικό να παρομοιάζει την άσκηση με τη δράση του Prozac;

Ο ψυχίατρος και νευροεπιστήμονας Arash Javanbakht του πανεπιστημίου του Wayne State University, εξηγεί με απλά λόγια γιατί η άσκηση είναι το καλύτερο αντικαταθλιπτικό.

Βελτίωσε τον εγκέφαλό σου μέσω της άσκησης

Έχουμε μάθει να υποτιμάμε την πλαστικότητα του ενήλικου εγκεφάλου. Κι όμως, ακόμη και μετά την παιδική ηλικία, η αρχιτεκτονική του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι σε θέση να αλλάξει. “Όχι μόνο μπορούν να σχηματιστούν νέες συνάψεις και μάλιστα σε καθημερινή βάση, αλλά νέα εγκεφαλικά κύτταρα μπορούν να παραχθούν σε περιοχές νευραλγικής σημασίας για τον εγκέφαλο” υπογραμμίζει ο Javanbakht. Κάτι τέτοιο συνεπάγεται ότι οι πράξεις και οι επιλογές μας μπορούν να αλλάξουν την αρχιτεκτονική του ανθρώπινου εγκεφάλου. Και η άσκηση είναι, όπως όλα δείχνουν, μια συνήθεια ιδιαιτέρως ικανή να συμβάλλει σε αυτήν την αναδιαμόρφωση.

Παράλληλα, η φυσική δραστηριότητα βελτιώνει τη διάθεση, προωθώντας την παραγωγή νευροδιαβιβαστών που λειτουργούν σαν φυσικά οπιοειδή (εγκεφαλίνες, ενδορφίνες) και σαν φυσικά βελτιωτικά της διάθεσης (ντοπαμίνη, σεροτονίνη).
Ο Javanbakht τονίζει επίσης ότι “ακόμη και η ήπια άσκηση μπορεί να προάγει την παραγωγή μορίων με αντιφλεγμονώδη δράση και με αυτόν τον τρόπο να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να περιορίσει τη φλεγμoνή στον οργανισμό. Αυτό είναι εξαιρετικής σημασίας μιας και ο ρόλος της φλεγμονής στο άγχος και την κατάθλιψη έχει αρχίσει να απασχολεί ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα”.
Συνολικά, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η άσκηση ενισχύει την εγκεφαλική δραστηριότητα ακριβώς όπως βοηθά το σώμα να λειτουργεί και να κινείται καλύτερα. Η μνήμη γίνεται πιο δυνατή, η νοητική απόδοση αυξάνεται και οι ακαδημαϊκές και σχολικές επιδόσεις βελτιώνονται.

Πόση άσκηση χρειαζόμαστε λοιπόν;

Τακτική και καθημερινή ναι. Υπερβολική και εξουθενωτική όχι.

Σε κάθε περίπτωση, δεν χρειάζεται να μοιάζεις με τον Arnold Schwarzenegger ή να περνάς τη μισή σου ημέρα στο γυμναστήριο για να επωφεληθείς από την ευεργετική επίδραση της άσκησης στο μυαλό και τη διάθεσή σου. Ακόμη και μια σύντομης διάρκειας φυσική δραστηριότητα, όπως ένα δεκαπεντάλεπτο περπάτημα μέσα στη μέρα ή ένα snack άσκησης για κάθε μία ώρα καθιστικής ζωής, μπορούν να επιφέρουν εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Άσε λοιπόν την τελειομανία στην άκρη και απλά φρόντισε να αξιοποιήσεις κάθε ευκαιρία και δυνατότητα που σου δίνεται να επιδοθείς σε κάποιου είδους φυσική δραστηριότητα.