Χρησιμοποιώντας το ρήμα στην κυριολεκτική του μορφή, κολυμπάω θα πει επιπλέω και κινούμαι στο νερό. Θεωρητικά δε χρειάζεται προσπάθεια, η άνωση μας βοηθά να μείνουμε στην επιφάνεια. Και, αν ο καιρός και η θερμοκρασία του νερού το επιτρέπουν, μπορούμε να το κάνουμε για ώρα, χωρίς ιδιαίτερο κόπο.
Κι όμως. Ενώ μαθαίνουμε από νωρίς για τον Αρχιμήδη και το ‘”εύρηκα-εύρηκά” του, δεν μπορείς να πεις ότι στην αρχή απλά μπαίνουμε στη θάλασσα ήρεμα κι ωραία, έχοντας εμπιστοσύνη ότι λογικά δε θα βουλιάξουμε.
Σωσίβια, ζώνες πλεύσης, βατραχοπέδιλα, σανίδες, τουβλάκια άνωσης και, βέβαια, τα χαριτωμένα μπρατσάκια. Και αναπνευστήρες να μην καταπιούμε νερό και μάσκες να μη μπει νερό στα μάτια. Παίζει να χρησιμοποιούμε περισσότερο εξοπλισμό κι από τον Batman όταν ετοιμάζεται να πάει να σώσει το Gotham City.
Όπως στη θάλασσα, έτσι και στη ζωή
Δεν είναι να πεις ότι έτυχε πάντως, το κάνουμε σε όλα. Μας έρχεται δύσκολο να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ικανοί, ότι μπορούμε. Μα όπως χωρίς βοηθήματα μπορούμε να επιπλεύσουμε, έτσι συμβαίνει και στην κάθε μας μέρα. Έτσι κι αν βάλουμε όλες μας τις μέρες μαζί, μέχρι να γίνει μια ολόκληρη ζωή. Απλά, μπορούμε. Το θέμα είναι πως η σχέση εμπιστοσύνης με τον εαυτό μας, ίσως να είναι και η πιο πολυτάραχη από όλες μας τις σχέσεις.
Όταν είμαστε μικροί, μας υποδεικνύουν τι μπορούμε να κάνουμε και τι δε μπορούμε. Και για όσα μπορούμε, πώς μπορούμε και πώς όχι. Και μπαίνουμε στην κοινωνία και ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυστηρούς και άκαμπτους κανόνες. Άλλοτε, με απουσία ζεστασιάς και ενδιαφέροντος. Και άλλοτε, με κοινωνικές ή προσωπικές προκαταλήψεις, με έλλειψη αποδοχής. Λες και η όποια διαφορετικότητα είναι εξαίρεση. Μα αφού όλοι διαφορετικοί είμαστε μεταξύ μας, η διαφορετικότητα δεν είναι το βασικό θεμέλιο της κοινωνίας μας;
Ζώδια και πλανήτες κι ένας μυς που θέλει άμεσα γυμναστική
Ακόμη κι αν καταφέρουμε να απομονώσουμε όλους του εξωτερικούς παράγοντες που κλονίζουν αυτή μας τη σχέση, και πάλι τα πράγματα δύσκολα είναι. Γιατί η πίστη στον εαυτό φέρνει μαζί της και το άγνωστο. Ανακαλούμε βέβαια το παρελθόν μας και τις αποφάσεις που τυχόν έχουμε κληθεί να πάρουμε ως τώρα, αλλά δεν ξέρουμε τι κρύβει το αύριο. Ακόμη και το σήμερα, εδώ που τα λέμε.
Πάνω σε αυτό είναι που χρειάζεται να δουλέψουμε. Να καλλιεργήσουμε πίστη στον εαυτό, όπως την καλλιεργήσαμε για έναν αγαπημένο φίλο. Να βρούμε τρόπους να μη μας αυτο-αμφισβητούμε διαρκώς. Να γυμνάσουμε την εμπιστοσύνη στον εαυτό, λες κι ήταν κοιλιακός μυς πριν βάλει το πρώτο μπικίνι της σεζόν.
Ώστε όταν έρθει η καίρια στιγμή, να είμαστε έτοιμοι. Γιατί η αλήθεια είναι, πως συχνά δεν εντοπίζουμε την έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό, παρά μόνο όταν φτάνει η ώρα να πάρουμε πολύ σοβαρές αποφάσεις. Αν θα προχωρήσουμε ή αν θα λήξουμε μια σχέση, αν θα αλλάξουμε χώρα για τη νέα εργασιακή ευκαιρία που παρουσιάστηκε. Αν θέλουμε να αγοράσουμε σπίτι, ποιο από όλα όσα είδαμε θα διαλέξουμε.
Αν φτάσαμε εδώ και ο μυς κοιμάται, αρχίζουν τα μυστήρια. Ρωτάς τους γύρω. Και μια γνώμη οκ, ποτέ δεν είναι περιττή. Αλλά φτάνεις και ρωτάς ακόμη κι όσους ποτέ δεν σε έχουν συμβουλέψει αποτελεσματικά. Φτιάχνεις λίστες με τα υπέρ και τα κατά. Και δε σε βγάζουν πουθενά. Τσεκάρεις ζώδιο, ωροσκόπο, πλανήτες. Και πότε εμφανίστηκε τελευταία φορά το άστρο της Βηθλεέμ.
Μήπως και βγάλεις καμιά άκρη. Αλλά εδώ ο μίτος της Αριάδνης σου, δεν είναι τίποτε από αυτά. Εσύ τον βαστάς από την αρχή, φτάνει να τον βρεις και να τον έχεις πάντα ξεμπερδεμένο. Γιατί δεν ξέρεις πότε θα κληθείς να πάρεις την επόμενη μεγάλη σου απόφαση.
Για ορεκτικό, μάθε εσένα
Δεν εμπιστεύεσαι κάποιον πριν καν τον γνωρίσεις, γεγονός. Αυτό είναι κάτι που χτίζεται και εδραιώνεται με τον καιρό. Έτσι και με σένα. Είναι αδύνατον να σε εμπιστευτείς, αν δεν έχεις γνωριστεί μαζί σου. Η ερώτηση βέβαια “Ποιος είμαι”, αποδεικνύεται κατά τον Martin Ford, καθηγητή του College of Education and Human Development του George Mason University, μία από τις πλέον στρεσογόνες.
Γι’ αυτό και προτείνει να γνωριστούμε μαζί μας, όχι θέτοντας κάτι τόσο αόριστο στο τραπέζι, αλλά ξεκινώντας με κάτι πιο βατό και συγκεκριμένο. Όπως το να αναζητήσουμε με ειλικρίνεια, ποιες είναι οι προσωπικές μας αξίες. Εκείνες που μας ορίζουν. Όπως όταν ζωγραφίζουμε μικροί τον ήλιο τον κάνουμε κίτρινο και τα δέντρα πράσινα με καφέ κορμό, έτσι και με εμάς. Ψάχνουμε να βρούμε, αν μας ζωγραφίζαμε, πώς θα ήμασταν τελικά.
Αν ας πούμε χαρακτηρίζεσαι από αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και αποζητάς την ελευθερία και την ανεξαρτησία, εκείνη η πρόταση για δουλειά σε κοινωφελή οργανισμό, μοιάζει μια σωστή επιλογή. Ακόμη κι αν βρίσκεται στην αντίπερα όχθη του ωκεανού. Αν όμως είσαι άνθρωπος της σταθερότητας, της ασφάλειας και οποιοδήποτε ρίσκο σε τρομοκρατεί, δε χρειάζεται να αναλάβεις να κάνεις ένα τέτοιο βήμα, μόνο και μόνο επειδή η κοινωνία θα το θαύμαζε.
Η αναγνώριση των αναγκών αλλά και των περιορισμών σου, αυτά είναι τα μπρατσάκια σου. Γιατί χωρίς αυτά, απλά δεν έχεις εικόνα του εαυτού σου. Και πώς να εμπιστευτείς το άγνωστο;
Για κυρίως πιάτο, δείξε λίγη κατανόηση
Το να γνωρίσεις κάποιον είναι απαραίτητο για να τον εμπιστευτείς. Αλλά το να τον εμπιστευτείς επειδή τον γνώρισες, καθόλου απαραίτητο δεν είναι. Συχνά λοιπόν τα καταφέρνουμε, και μαθαίνουμε τον εαυτό μας. Ή τέλος πάντων μέχρι ένα βαθμό. Έλα όμως που μπορεί ακριβώς επειδή τον γνωρίσαμε, να μην τον εμπιστευόμαστε.
Οι μεγάλες λίστες με λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος που οδηγούν σε τύψεις ή ενοχές, δε βοηθούν. Παρά κλονίζουν την πίστη μας. Οι αποτυχίες μας είναι εκεί για να τις κατανοήσουμε και να χρησιμοποιήσουμε τη γνώση που μας προσέφεραν, έστω κι αν αυτή ήρθε βίαια. Θα μας φανεί όμως έξτρα χρήσιμη την επόμενη φορά. Κάπου εδώ άλλωστε, είναι που θα βρούμε την ωριμότητα και την εξέλιξη.
Δεν πιστεύουμε στον εαυτό μας επειδή είμαστε υπέροχοι και αλάνθαστοι στα πάντα όλα. Χρειαζόμαστε τη μετριοφροσύνη, χρειαζόμαστε και την ταπεινότητα. Αυτό που σίγουρα δε χρειαζόμαστε όμως, είναι το αυτομαστίγωμα. Με το να είμαστε σκληροί με τον εαυτό μας, να μην τον συγχωρούμε και διαρκώς να του ασκούμε κριτική, μας υπονομεύουμε μόνοι μας.
Οπότε βρες τα δυνατά σου σημεία, όλοι έχουμε. Απλώς συχνά δεν τα βλέπουμε γιατί τα θεωρούμε αυτονόητα. Ακριβώς γιατί τείνουμε να κολλάμε στα αρνητικά. Φτιάξε μια λίστα με τους σταθμούς της ζωής σου, πέντε ή ίσως τρία σημαντικά πράγματα που έχεις καταφέρει. Μπορείς και να την αφήσεις σε ένα εμφανές σημείο, να έχεις πρόσβαση και τις πιο συννεφιασμένες μέρες.
Για επιδόρπιο, εξοπλίσου με υπομονή
Ένα μοτίβο που πολλοί παρατηρούμε, είναι ότι κάναμε τη διαδικασία και γνωρίσαμε τον εαυτό και πήραμε και αποφάσεις, που μάλιστα έδειχναν καλές. Μόνο που δεν επιμείναμε, δεν παραμείναμε αφοσιωμένοι σε αυτές. Κι αυτό σίγουρα κλονίζει την εμπιστοσύνη στο εαυτό.
Εδώ θα χρειαστεί να μας φερθούμε με υπομονή. Να πιστέψουμε στον εαυτό μας, κι ας μην έχουμε ακόμη γίνει ο άνθρωπος που θα θέλαμε να είμαστε. Φτάνει που ξεκινήσαμε, και βάλαμε στόχους. Για να κοιτάξουμε μπροστά, με πίστη και αισιοδοξία, ας κάνουμε ένα διάλειμμα στη μέρα μας, να δώσουμε μια ώθηση στον εαυτό. Όπως θα επιστράτευες την πιο ήρεμη φωνή σου για να απαλύνεις την αγωνία ενός αγαπημένου προσώπου, κάνε το και με σένα. Για να σε ενθαρρύνεις. Και να βρεις την έμπνευση και το κίνητρο καθημερνά. Σε μια εικόνα, μια ιστορία, σε ένα άτομο που βρίσκεται γύρω σου.
Οι μικρές καθημερινές συνήθειες, είναι πιο εύκολα βήματα για μια σταθερή αρχή. Κρατώντας αυτά, σιγά-σιγά θα σε εμπιστευτείς και για τα πιο μεγάλα. Ο διαλογισμός το πρωί θα σου δώσει ενέργεια και δε χρειάζεται άπειρο από το χρόνο σου. Η γυμναστική μέσα στη μέρα θα τονώσει σώμα και πνεύμα και όσο βλέπεις τα οφέλη της, τόσο πιο πιθανό είναι να τη συνεχίσεις. Και η ξεκούραση όταν νιώθεις πως τη χρειάζεσαι, οφείλει να είναι η νούμερο ένα συνήθειά σου.
Και μετά ένα βήμα πιο πέρα. Βάλε κάποιους μικρούς στόχους. Στα ρηχά δε μαθαίνουμε πρώτα μπάνιο; Μείνε συγκεντρωμένος σε αυτούς σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής. Και όταν φτάσεις, γιόρτασε την κάθε σου νίκη, ακόμη και την πιο μικρή. Έτσι, το ακόμη παραπέρα βήμα σου, θα σε βρει με περισσότερη αυτοπεποίθηση.
Βλέποντας τον εαυτό σου να τα καταφέρνει, θα γίνετε δυο πολύ καλοί φίλοι, ο εαυτός σου κι εσύ. Κι αφού θα έχεις μάθει την κυριολεκτική σημασία του ρήματος κολυμπάω, θα φτάσεις και στη μεταφορική. Εκείνη στην οποία το χρησιμοποιούμε όταν έχουμε κάτι σε μεγάλη ποσότητα. Γιατί όπως το κολυμπάω στη θάλασσα, έχουμε και το κολυμπάω στο χρήμα. Εσύ, εδώ, θα κολυμπάς στην αγκαλιά της σιγουριάς της πιο ισχυρής και μακροχρόνιας φιλίας σου.