Στην αρχή όλα μοιάζουν βουνό. Στα πρωτόγνωρα, στα δύσκολα, αλλά και στα καλά. Ξεκινάς νέα δουλειά και ψάχνεις κουρτίνα να πας να κρυφτείς για λίγο μακριά από όλους. Μόλις μπήκες σε μια νέα σχέση και δυο με τρεις φορές την εβδομάδα θέλεις να εξαφανιστείς, κόντρα στα σκιρτήματα και τα καρδιοχτύπια.
Πας ταξίδι στο εξωτερικό και, μη μιλώντας την εκεί γλώσσα, η πρώτη παραγγελία φαγητού σε εστιατόριο σου θυμίζει κάτι από πανελλήνιες, με εσένα να ανοιγοκλείνεις νευρικά το καπάκι του στυλό.
Και ανακάλυψες τη γιόγκα. Κάθεσαι και χαζεύεις τους δασκάλους και όλα αυτά τα περίεργα που κάνουν και θες κι εσύ. Άμεσα εννοώ, στο εδώ και τώρα, τι κι αν σε εκείνους πήρε χρόνια; Άλλο που πάλι σου φαίνεται βουνό. Τύπου θαυμάζω, αλλά ξέρω πως ποτέ δε θα μπορέσω να το κάνω. Συγχώρεσε τη γραφικότητα, αλλά ποτέ μη λες ποτέ.
Άκου τον Πάμπλο τον Πικάσο
“Πάντα κάνω αυτό που δεν μπορώ να κάνω, ώστε να μπορέσω να μάθω πώς να το κάνω”, είπε. Πόσο μάλλον όταν αυτό που θες να κάνεις δεν έχει συγκεκριμένη πορεία και βήματα. Ξεκινάμε πάντα από τη βάση, πρώτα περπατάμε και μετά τρέχουμε. Αν είναι να λύσεις μια μαθηματική άσκηση, υπάρχει μια μεθοδολογία. Ένας τρόπος με τον οποίο την έχουν λύσει και άλλοι πριν από σένα και φαίνεται να λειτουργεί για όλους.
Ένα επίπεδο πάνω θα βρεις τις προκλήσεις τύπου γιόγκα. Εκεί υπάρχουν οδηγίες, και ναι έχουν λειτουργήσει για άλλους που μαθήτευσαν πριν από σένα, αλλά πρέπει να βάλεις και το λιθαράκι σου. Να μάθεις το σώμα σου και τις ιδιαιτερότητές του και να προσαρμόσεις τις οδηγίες που ακούς στα δικά σου μέτρα και σταθμά.
Κι ένα ακόμη επίπεδο και το τερμάτισες. Τώρα θέλεις να βρεθείς κάπου, να μπορέσεις κάτι, να καταφέρεις εκείνο που ονειρεύεσαι, αλλά εδώ δεν υπάρχουν όρια και σημάδια. Αυτό που τώρα επιθυμείς είναι μοναδικό, όπως κι εσύ. Γιατί άλλο ενημερώνω το βιογραφικό μου, άλλο γράφω ένα βιβλίο. Άλλο χρωματίζω το προ-τυπωμένο σκίτσο, άλλο ζωγραφίζω έναν πίνακα. Άλλο παίζω τις νότες της παρτιτούρας, άλλο γράφω μουσική. Κι άλλο εκτελώ μια συνταγή, άλλο μαγειρεύω μια νέα δημιουργία. Άλλο στιγματίζω με σπρέι έναν τοίχο με το ψευδώνυμό μου κι άλλο ο Banksy.
Ψυχές δημιουργικές
Και πρόσεξε, δεν υποτιμά κανείς κάτι εδώ. Απλώς, τα μεν πρώτα γνωρίζουμε πώς πρέπει να γίνουν και μένει να εφαρμόσουμε τον τρόπο. Αλλά τα δεύτερα απαιτούν έμπνευση και δημιουργικότητα. Δημιουργικότητα, να ξέρεις, υπάρχει.
Η Elizabeth Gilbert, Αμερικανή δημοσιογράφος και συγγραφέας, έχει ταξιδέψει σχεδόν παντού. Μετά τη γνωριμία με ποικίλους πληθυσμούς, με διαφορετικά ήθη και καλλιέργεια και άλλη κάθε φορά νοοτροπία, συμπέρανε ότι όπως και να ΄χει, όλοι μα όλοι είμαστε δημιουργικές ψυχές. Απλώς δεν έχουμε όλοι βρει τον τρόπο να αξιοποιήσουμε σωστά την έμπνευση, ώστε να απελευθερώσουμε το πνεύμα δημιουργίας που κρύβουμε μέσα μας.
Δεν έχει νόημα να βάζεις τον εαυτό σου στο τρυπάκι να αναρωτιέσαι αν είσαι δημιουργικός. Προσδίδουμε στη δημιουργικότητα κάτι το σπάνιο και βαρυσήμαντο. Πάμε να συγκριθούμε με τους μεγάλους κάθε είδους και πάντα μας μοιάζουμε λίγοι. Κι αυτό λειτουργεί σαν αντι-κίνητρο. Μα αν δεν ξεκινήσεις, πώς θα αφήσεις κι εσύ το στίγμα σου; Το όποιο στίγμα σου, δε χρειάζεται να γίνεις ο καλύτερος κι ο πιο γνωστός από όλους, φτάνει να δώσεις το διαφορετικό που εσένα εκφράζει. Και πάλι ο σοφός Πικάσο, “Η δράση αποτελεί το θεμελιώδες μυστικό για την κάθε επιτυχία”.
Δυναμώνοντας τη δημιουργική έμπνευση
Βάζουμε τη δημιουργικότητα σε βάθρο. Μα τι μπέρδεμα; Η έμπνευση είναι το θέμα μας, απλώς τη ντύσαμε και την είπαμε δημιουργικότητα. Ίσως για να προστατευτούμε από αυτό που μας τρομάζει. Την έμπνευση γυμνή και σκέτη, που ανήκει στο τελευταίο επίπεδο δυσκολίας. Εκεί που λείπουν τα όρια και τα σημάδια.
Γιατί δεν την παραγγέλνεις και δεν είναι πάντα διαθέσιμη. Απλά γιατί είσαι άνθρωπος. Με αλλαγές στη διάθεση, στα επίπεδα άγχους, στην καθημερινότητα, στα θέλω σου, αλλαγές σε σένα τον ίδιο. Υπάρχουν όμως φορές, που καλείσαι να τη βρεις. Και τότε πελαγώνεις. Κι όσο πελαγώνεις, τόσο τρομάζει η έμπνευση και φεύγει μακριά. Και να σου ένας αγχωτικός φαύλος κύκλος. Για τις φορές εκείνες, υπάρχουν κολπάκια. Πες τα και ρόδες βοηθητικές.
1. Συνδέσου με το έντερό σου
Χωρίς πλάκα. Ότι εγκέφαλος και έντερο συνδέονται, θα το έχεις ως τώρα ακούσει. Πολλοί ονομάζουν μάλιστα το έντερο, εγκέφαλο του κορμού. Τα χημικά μηνύματα που το ένα όργανο στέλνει στο άλλο έχουν τεράστια επίδραση στα επίπεδα ευημερίας σου. Θέλει εξοικείωση, αλλά μαθαίνοντας να “ακούς” το έντερό σου, βοηθάς την ανάπτυξη της διαίσθησής σου. Κι όπου χρειάζεσαι έμπνευση, η διαίσθηση πάει παρέα.
2. Απελευθέρωσε τις αντιστάσεις
Και δες τις ενδείξεις. Πολλές φορές, η διαίσθηση -το ένστικτό σου- διαφωνεί με τη γνωστική λειτουργία του μυαλού. Εννοείται βάζουμε και τη λογική μπροστά, μας βαστά ασφαλείς και στοχοπροσηλωμένους. Αλίμονο όμως αν άκουγες μόνο αυτή τη φωνή, χωρίς να αφήνεις ποτέ το ένστικτο να αναλάβει δράση. Μπορείς άλλωστε και να τα συνδυάσεις. Να θέσεις ως βάση τη λογική, αλλά να χαλαρώσεις λίγο και τις αντιστάσεις σου, να έρθει το ένστικτο να δώσει σε όσα σκέφτεσαι το κάτι παραπάνω. Η δημιουργική σου πορεία, μόνο να κερδίσει έχει από αυτό.
3. Μάθε από το παρελθόν
Το παρελθόν σου είναι η πιο πολύτιμη βιβλιοθήκη. Ιστορία γραμμένη από σένα, με σένα, για σένα. Μην πας μακριά, πήγαινε στα πρόσφατα. Και φέρε κατά νου μια αρνητική εμπειρία που συνέβη σε κάτι δημιουργικό που ξεκίνησες. Ένα έργο που δεν κατάφερες να ολοκληρώσεις ή που όταν τελείωσε αποδείχθηκε πολύ μακριά από αυτό που είχες φανταστεί. Για να δούμε τώρα. Πριν από όλα αυτά, θυμάσαι τι συναισθήματα είχες; Τι σου έλεγε η διαίσθησή σου τότε; Προσπάθησε να ανακαλέσεις λεπτομέρειες. Όσο περισσότερο μπορέσεις να συνδεθείς με το μέρος σου που προσπάθησε να σε προειδοποιήσει, τόσο περισσότερο θα μπορέσεις να το εμπιστευτείς την επόμενη φορά.
4. Διαλογίσου πια
Ο διαλογισμός. Τον ακούς παντού, άκου τον ξανά. Στην τελική, σκέψου τα τρία προηγούμενα βήματα. Για να συνδεθείς με το έντερο, χρειάζεσαι καλή επαφή με το σώμα σου. Για να απελευθερώσεις τις αντιστάσεις, πρέπει πρώτα να τις αναγνωρίσεις. Για να ταξιδέψεις στο παρελθόν, θέλει συγκέντρωση και υπομονή.
Έμπνευση θα πει δημιουργία και δημιουργία θα πει τέχνη. Και πίσω στον Πάμπλο τον Πικάσο, μια φορά ακόμη: “Η τέχνη ξεπλένει από την ψυχή τη σκόνη της καθημερινότητας”. Και από σκόνη καθημερινότητας αν μη τι άλλο, φτιάχνουμε κάστρα ολόκληρα.