Βρισκόμαστε στη Βαρσοβία. ‘Θα έρθω να σας πάρω εγώ από το κέντρο την νέας πόλης’, έγραφε το e-mail. Την περιμέναμε κάτω από το Παλάτι Τεχνών και Επιστημών, το οποίο είναι δώρο του Στάλιν και το βράδυ φωτισμένο είναι πανέμορφο και κάπως αποπροσανατολιστικό, γιατί νομίζεις ότι είσαι στην Μόσχα. Το κτίριο έχει 42 ορόφους και ωραία θέα στην πόλη. Σήμερα στο Παλάτι, στεγάζονται το Μουσείο Εξέλιξης, το Τεχνολογικό Μουσείο, Θέατρα, Κινηματογράφοι και Στούντιο και έχει υπέροχες αίθουσες, με μάρμαρο, βελούδα και πολυελαίους.
Το πρώτο βράδυ μείναμε στο σπίτι του γιου της κυρίας Magdalena, γιατί το κανονικό σπίτι- αυτό δηλαδή που είχαμε νοικιάσει – είχε κάποιο πρόβλημα, που τώρα δεν θυμάμαι τι, αλλά θυμάμαι ότι το διαμέρισμα του γιου της ήταν πολύ σύγχρονο, με σουηδικό design και είχε και κρίκους ενόργανης γυμναστικής μπροστά από το κρεβάτι. Την άλλη μέρα ήρθε να μας πάρει ο άντρας της και να μας πάει στο άλλο σπίτι στην παλιά πόλη. Ήταν ψηλός με μουστάκι και γαλανά μάτια – τι πρωτότυπο – και πολύ ευγενικός. Το άλλο σπίτι, στην παλιά πόλη, είχε ριγέ, κίτρινο-μπορντό τοίχους και πίνακες αναγεννησιακού στυλ με τις τέσσερις εποχές, κι ένα τραπεζάκι με πολύχρωμα γλαστράκια και εκεί μέσα έκανε πολύ ζέστη, ενώ έξω, αντιθέτως, πολύ κρύο. Γι’ αυτό πήραμε γούνινα ρώσικα σκουφιά από την ανοιχτή αγορά στο κέντρο.
Η ανοιχτή αγορά είχε τα πάντα.
Δερμάτινες τσάντες ζωγραφισμένες στο χέρι, γάντια, κασκόλ χειροποίητα κοσμήματα με λίθους πράσινους, μπορντό και μοβ και γλυκά, κάστανα, πίτες και ξύλινα παιχνίδια. Εκεί φάγαμε βάφλες με σαντιγύ και σταφύλια και ακτινίδιο. Από εκείνη την στιγμή αυτό ήταν το καθημερινό μας πρωινό. Ξέχασα να πω, ότι δίπλα στο σπίτι μας, έρεε – και φαντάζομαι ρέει ακόμα- ο ποταμός Βιστούλας και υπάρχει κι εκεί μια γοργόνα, το άγαλμά της δηλαδή, που είναι ξαδέρφη της γοργόνας που είναι στην Κοπεγχάγη. Κάποτε στις όχθες του ποταμού ψάρευε ένας νέος και όμορφος ψαράς που άκουγε στο όνομα Βαρς (Wars). Μια μέρα εκεί που χάζευε δίπλα στο ποτάμι, είδε μια πανέμορφη γοργόνα που ζούσε εκεί και άκουγε στο όνομα Σάβα (Sava) και την ερωτεύτηκε. Παντρεύτηκαν και ίδρυσαν την πόλη όπου σήμερα είναι η πρωτεύουσα της Πολωνίας και η Σάβα την προστατεύει.
Η Βαρσοβία έχει ουρανοξύστες, μπαράκια, αριστοκρατικά παλάτια, πολλά πάρκα και πολύ καλλιτεχνική ζωή.
Η παλιά πόλη ουσιαστικά είναι νέα καθώς είχε καταστραφεί από τους Ναζί και ξαναχτίστηκε στα μεσαιωνικά πρότυπα εκ του μηδενός. Συνδυάζει την αναγέννηση με το μπαρόκ και το γοτθικό στυλ με το μεσαιωνικό. Όλα αυτά δένονται μεταξύ τους πάνω στον καμβά των πλακόστρωτων καλντεριμιών. Στην παλιά πόλη έχει μουσικούς που παίζουν Chopin και ζωγράφους που αποτυπώνουν στην ακουαρέλα την αριστοκρατική ατμόσφαιρα της πόλης. Εκεί θα δεις παλάτια, εκκλησίες, μπουτίκ, εστιατόρια και καφέ με πολύχρωμες προσόψεις.
Το δείπνο ήταν εκεί στην πλατεία της παλιά πόλης, σε μια μικρή ταβερνούλα που το όνομα της σήμαινε “Το μικρό δωματιάκι πίσω από το τζάκι’’. Φάγαμε Pierogi με μανιτάρια, πολωνικές τηγανίτες, σούπες και κρέας με δαμάσκηνα, λάχανο και μπαχαρικά, και ήπιαμε πολωνική βότκα με βότανα.
Η Πολωνία έχει την δική της Praga και βρίσκεται στην άλλη πλευρά του ποταμού.
Η συνοικία αυτή ήταν φτωχή και περιθωριοποιημένη. Πριν μερικά χρόνια οι καλλιτέχνες και οι μποέμ τύποι της χώρας άρχισαν να μαζεύονται εκεί και μεταμορφώνουν εγκαταλελειμμένους χώρους με σοβιετική ατμόσφαιρα, σε καλλιτεχνικά κέντρα και hipster μπαράκια με πιο underground αισθητική. Εκεί κοντά βρίσκεται και ο ζωολογικός κήπος της πόλης.
Παντού στην πόλη υπάρχει η αίσθηση του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και δεν παραλείψαμε να επισκεφθούμε το Μουσείο της Πολωνικής Εξέγερσης και το Εβραϊκό Μουσείο το οποίο αφηγείται τις περιπέτειες της εβραϊκής κοινότητας. Βρίσκεται στην περιοχή όπου ήταν το γκέτο της Βαρσοβίας. Θα δεις και την γραμμή καθώς προχωράς στον δρόμο, που το οριοθετούσε.
Η νέα πόλη
Η αληθινή νέα πόλη βρίσκεται γύρω από τον κεντρικό σταθμό του μετρό και αποτελείται από τεράστιες λεωφόρους, φαρδιά πεζοδρόμια, ουρανοξύστες, μοντέρνα πολυκαταστήματα και υπαίθρια μπαράκια. Ένα mix avant garde και παράδοσης με την σοσιαλιστική αρχιτεκτονική να συνυπάρχει με καπιταλιστικά brand names. Αν αναζητάς ποτά και ξενύχτια, εκεί χτυπά η καρδιά της νυχτερινής ζωής της πόλης.
Προσπεράσαμε το άγαλμα του Κοπέρνικου, τη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου και την όπερα. Πιο κάτω είχε μια υπαίθρια έκθεση φωτογραφίας. Εκείνο το βράδυ είχε κρύο, η ανάσα σχημάτιζε λευκά νεφελώματα γύρω απ΄το πρόσωπο, τα κίτρινα φώτα προσπαθούσαν να ζεστάνουν την κρύα ατμόσφαιρα και στο βάθος έπαιζαν στο πικ απ, τα νυχτερινά του Chopin και εμείς τρώγαμε κρέπες με βατόμουρα και τα δέντρα γύρω ήταν γυμνά.
