Η υπερβολική ενασχόλησή μας με την ψηφιακή τεχνολογία είναι πλέον αδιαμφισβήτητη, με τους ειδικούς να «φωνάζουν» εδώ και καιρό για τις δυσμενείς επιπτώσεις στην ψυχική υγεία και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Νέα δεδομένα από τη Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχει η «χρυσή» τομή στον χρόνο που περνάς μπροστά από τις οθόνες, προσφέροντάς σου το περιεχόμενο που ζητάς, χωρίς τις αρνητικές επιπτώσεις.
Σύμφωνα με την έκθεση της καναδικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το 44% των συμμετεχόντων που έκανε ένα διάλειμμα από το διαδίκτυο το 2022 ανέφερε πολύ καλή ή εξαιρετική ψυχική υγεία. Αν και το διάλειμμα είναι πράγματι ευεργετικό, η σταθερά περιορισμένη ενασχόληση με το διαδίκτυο φαίνεται ακόμη πιο επωφελής.
Για παράδειγμα, όσοι περνούσαν λιγότερες από 10 ώρες εβδομαδιαίως παρακολουθώντας διαδικτυακό περιεχόμενο ανέφεραν πολύ καλή ή εξαιρετική ψυχική υγεία σε ποσοστά 16 ποσοστιαίων μονάδων υψηλότερα από εκείνους που ασχολούνταν με το διαδίκτυο 20 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα. Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι οι 10 ώρες την εβδομάδα μπορεί να είναι ένας καλός και ισορροπημένος χρόνος ενασχόλησης.
Σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα, David Chorney, ο ιδανικός χρόνος εξαρτάται και από εξατομικευμένους παράγοντες, όπως το επάγγελμα, η προσωπική ζωή και οι μέθοδοι επικοινωνίας. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο υπερβολικός χρόνος στην οθόνη μπορεί να έχει συνέπειες για την υγεία.
«Ρύθμισε τις συνήθειές σου, ώστε να ξέρεις ακριβώς πόσο χρόνο περνάς μπροστά από μια οθόνη. Να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η υπερβολική ενασχόληση δεν είναι καλή για εμάς», δήλωσε χαρακτηριστικά στο Global News.
Ένα ενδιαφέρον συμπέρασμα της έκθεσης είναι η σαφής σύνδεση μεταξύ της εξάρτησης από το smartphone και της χαμηλότερης ικανοποίησης από τις σχέσεις. Η έρευνα CIUS του 2020 διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες που έλεγχαν τα smartphones τους κάθε ώρα είχαν λιγότερες πιθανότητες να είναι απόλυτα ικανοποιημένοι από τις φιλικές και οικογενειακές τους σχέσεις σε σύγκριση με εκείνους που ασχολούνταν λιγότερο.
Παρά τα μειονεκτήματα, η διαδικτυακή επικοινωνία έχει και τα θετικά της. Η έρευνα CIUS του 2022 διαπίστωσε ότι το 77% των συμμετεχόντων επικοινωνεί με τους φίλους του στο διαδίκτυο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και το 65% κάνει το ίδιο με τους συγγενείς. Αυτή η διάκριση μεταξύ ενεργητικής και παθητικής χρήσης της τεχνολογίας είναι ζωτικής σημασίας, όπως εξηγεί ο δρ. Jay Olson από το Πανεπιστήμιο Mississauga του Τορόντο. Η ενεργητική χρήση, όπως η συνομιλία και ο προγραμματισμός συναντήσεων, μπορεί να ενισχύσει την ευημερία, ενώ η παθητική χρήση, όπως η άσκοπη κύλιση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συχνά αντικαθιστά την προσωπική κοινωνικοποίηση και οδηγεί σε χειρότερα αποτελέσματα ψυχικής υγείας.
Στόχος για όλους μας, λοιπόν, θα πρέπει να είναι ο μετριασμός των επιπτώσεων της υπερβολικής χρήσης της τεχνολογίας. Η Olson προτείνει να περιορίσουμε τις ειδοποιήσεις που λαμβάνουμε στο κινητό και να απομακρύνουμε τις ψηφιακές συσκευές από την κρεβατοκάμαρα τη νύχτα, ώστε να διασφαλίσουμε ποιοτικότερο ύπνο. «Οι άνθρωποι έχουν πλέον λιγότερο χρόνο για τις δραστηριότητες που κανονικά θα ενίσχυαν την ψυχική τους υγεία», λέει, προτείνοντας να επιστρέψεις στα αγαπημένα σου χόμπι, που ίσως έχεις αμελήσει. Ο Chorney τονίζει τη σημασία της αυτορρύθμισης, ενθαρρύνοντας τα άτομα να παρακολουθούν συνειδητά τον χρόνο που περνούν στην οθόνη και τις επιπτώσεις του στην ψυχική τους κατάσταση. «Κατά τη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου μου, θέλω να μπορώ πραγματικά να αποσυνδεθώ από το τηλέφωνό μου και τον υπολογιστή μου. Η γνώμη μου είναι ότι ο καλύτερος τρόπος είναι να το κλείσω», λέει.
Η ψηφιακή τεχνολογία έχει έρθει στη ζωή μας για να μείνει και την έχει διευκολύνει με ποικίλους τρόπους. Ας κρατήσουμε τα καλά από αυτή και ας περιορίσουμε τα αρνητικά. Έτσι, θα πετύχουμε έναν πιο υγιή και ικανοποιητικό τρόπο ζωής.