Μια βόλτα στο φαρμακείο, το bio της γειτονιάς ή ακόμη και το σούπερ μάρκετ, μπορεί εύκολα να σε κάνει να αναρωτηθείς αν παίρνεις αρκετά θρεπτικά συστατικά ή αν χρειάζεσαι κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.
Εξάλλου, η βιομηχανία συμπληρωμάτων αξίας 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως τροφοδοτεί αυτή την περιέργεια με εντυπωσιακές ετικέτες και ισχυρισμούς, ελπίζοντας να τροφοδοτήσει παράλληλα την πεποίθηση ότι όλοι μας έχουμε μερικά διατροφικά κενά που πρέπει να καλύψουμε.
Χρειάζομαι συμπλήρωμα διατροφής;
Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα συμπληρώματα δεν είναι απαραίτητα. Το πρώτο βήμα στην κάλυψη των αναγκών του οργανισμού μας βρίσκεται στη μεγιστοποίηση του μείγματος των τροφίμων στο πιάτο μας. Σύμφωνα με την Emily Blake, διαιτολόγο στο νοσοκομείο Brigham and Women’s Hospital του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, “Οι άνθρωποι τείνουν να ρωτούν για διάφορα συμπληρώματα, αλλά θέλουμε να επικεντρωθούν σε ένα συνολικά ισορροπημένο διατροφικό πρότυπο. Οι γρήγορες λύσεις συχνά προωθούνται ως πύλη προς την υγεία, ωστόσο οι πιο βιώσιμες αλλαγές είναι αυτές που θα κινήσουν τη βελόνα“.
Ποιος χρειάζεται πολυβιταμίνη;
Σε γενικές γραμμές, αν είσαι υγιής και τρως μια ποικίλη διατροφή, απλά δεν υπάρχει ανάγκη για πολυβιταμίνες. Όπως θα σου επισημάνει και η Teresa Fung, επίκουρη καθηγήτρια διατροφολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ “Ένα χάπι βιταμινών δεν περιέχει όλα τα ευεργετικά πράγματα που περιέχονται στα τρόφιμα. Δεν είναι δηλαδή ένα shortcut στο δρόμο για καλύτερη υγεία”.
Οι ακόλουθοι παράγοντες, ωστόσο, καθιστούν πιο πιθανό κάποιος να ωφεληθεί από τη λήψη πολυβιταμινών:
Ηλικία
Με την προχωρημένη ηλικία μπορεί να έρθει πρόβλημα στη μάσηση και την κατάποση ή πτώση της επιθυμίας να τρώτε επαρκή γεύματα.
Εγκυμοσύνη (ή αναπαραγωγική ηλικία)
Δεδομένου ότι πολλές εγκυμοσύνες είναι απρογραμμάτιστες, οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία θα πρέπει να εξετάζουν το ενδεχόμενο μιας καθημερινής πολυβιταμίνης που περιέχει τη βιταμίνη Β φυλλικό οξύ, που ονομάζεται επίσης φυλλικό οξύ, το οποίο – αν ληφθεί νωρίς στην εγκυμοσύνη – μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικών και νωτιαίων μυελού στο αναπτυσσόμενο έμβρυο.
Πεπτικά προβλήματα
Ορισμένες παθήσεις, όπως η κοιλιοκάκη, η ελκώδης κολίτιδα και η κυστική ίνωση, μπορούν να επηρεάσουν τη φυσιολογική πέψη. Το ίδιο και το αν έχει προηγηθεί γαστρικό bypass, μια χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους που αφαιρεί τμήματα της πεπτικής οδού.
Φαρμακοθεραπεία
Οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων για την όξινη παλινδρόμηση και τις καούρες μπορεί να μας εμποδίσουν να απορροφήσουμε σωστά τη βιταμίνη Β12. Παράλληλα, ορισμένα φάρμακα για τη νόσο του Πάρκινσον αναστέλλουν την απορρόφηση των βιταμινών Β, ενώ τα διουρητικά, που λαμβάνονται για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, μπορούν να εξαντλήσουν τα αποθέματα μαγνησίου, καλίου και ασβεστίου.
Πώς θα καταλάβεις αν χρειάζεσαι συμπλήρωμα
Rule number one – μην βασίζεσαι στα συμπτώματα ή στην απουσία τους για να καταλάβεις αν παρουσιάζεις ένα πιθανό διατροφικό έλλειμμα. Οι περισσότερες ελλείψεις είναι ανεπαίσθητες και με λίγα εμφανή σημάδια. Και το βασικότερο, δεν είναι κάτι που μπορεί κανείς να διαγνώσει μόνος του. Σύμφωνα, μάλιστα, με την Fung, o όρος “ανεπάρκεια” είναι στην πραγματικότητα ένας ιατρικός όρος και απαιτεί ιατρικές εξετάσεις προκειμένου η συγκεκριμένη κατάσταση να διαγνωσθεί με επιτυχία.
Συνεπώς ένας ετήσιος βιοχημικός έλεγχος και μια συνάντηση με το γιατρό σου, κρίνονται απαραίτητα στο πλαίσιο της πρόληψης ανεπαρκειών και λοιπών παθολογικών καταστάσεων.