Η Yayoi Kusama, ετών 87 σήμερα, Γιαπωνέζα εικαστικός και συγγραφέας, ξεκίνησε από την ηλικία των δέκα μόλις ετών να δημιουργεί ιδιαίτερα ασυνήθιστους πίνακες χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνοτροπίες, όπως την υδατογραφία και τα παστέλ ενώ το πουά αποτέλεσε από νωρίς το βασικό πάτερν των έργων της. Πλέον, οι δημιουργίες της πωλούνται σε εξωφρενικά υψηλές τιμές, ενώ η ίδια φαίνεται να είχε τα χαρακτηριστικά του Καλλιτέχνη από μικρή. Δίψα για αναγνώριση που ενίοτε φτάνει έως το ναρκισσισμό.
Η αισθητική της ξεχωριστή, αφήνει άπειρο χώρο για αμφισβήτηση, ωστόσο διαθέτει μία αυθεντικότητα που δεν βρίσκει κανείς εύκολα στη σύγχρονη τέχνη.
Ένθερμη οπαδός της ποπ αρτ, του μινιμαλισμού και του φεμινισμού στην τέχνη, η Κουσάμα σήμερα φέρεται να είναι η πιο αναγνωρισμένη εκ της Ιαπωνίας προερχόμενη καλλιτέχνιδα και μία από τις σημαντικότερες φωνές του αβάντ γκαρντ στην Τέχνη γενικότερα.
Η Yayoi Kusama ζωγραφίζει μέσα στην ψυχιατρική κλινική όπου ζει εθελοντικά από το 1977. Η ίδια περιγράφει την παιδική και εφηβική της ηλικία με τα πιο μελανά χρώματα. Δεν διστάζει σε συνεντεύξεις της να κάνει λόγο για ψυχολογική καταπίεση, σωματική κακομεταχείριση, ψυχώσεις και τάσεις αυτοκτονίας. Αναμνήσεις μιας σκληρής πραγματικότητας ή εντελώς φανταστικές και κατασκευασμένες εικόνες; Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Διάβασα κάπου για εκείνη ότι έχει διαγνωστεί από διαπρεπείς ψυχολόγους με ιατρικώς ανεξήγητες διαταραχές αισθητικότητας, με διπολικές τάσεις οι οποίες εναλλάσσονται κατά περιόδους με μανία και μελαγχολία, τα οποία όμως ελέγχει με έναν ανεξήγητα επαρκή τρόπο. Πιθανότατα, θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον να μάθουμε το δείκτη νοημοσύνης της και να προσπαθήσουμε έτσι να κάνουμε τη γνωστή συσχέτιση για την διαγνωσμένη «ανισορροπία» στο μυαλό και το πνεύμα των αληθινών Καλλιτεχνών που μένουν (και πεθαίνουν συνήθως) μόνοι μη μπορώντας να συγχρωτιστούν, να συνηθίσουν και να συνυπάρξουν με το «μέτριο», με το μέσο όρο που ζει και αναπνέει τριγύρω τους. Γιατί πόση ευφυΐα χρειάζεται για να ελέγξει κάποιος την τρέλα του;
Πρωτοπόρος σε διάφορα επίπεδα, καθώς οι δημιουργίες της δεν είναι μόνο μια αποκάλυψη του εσωτερικού της κόσμου, αλλά και «μια χρονοκάψουλα των χρόνων της γυναικείας χειραφέτησης και της ουτοπίας των sixties» αναφέρει για εκείνη η γνωστή συγγραφέας και Επιμελήτρια Διεθνών Έργων Philip Larratt – Smith.
Παροιμιώδης έχει μείνει η επιτυχημένη συνεργασία της με τον οίκο Louis Vuitton το 2012, οπότε έδωσε για πρώτη φορά χρώμα σε μία σειρά από συντηρητικές κατά τα άλλα καμπάνιες. Ο Marc Jacobs, καλλιτεχνικός τότε Διευθυντής του Οίκου, γνώρισε την Kusama το 2006 και εντυπωσιάστηκε από την «αστείρευτη ενέργειά» της αλλά κυρίως από την ικανότητά της να δημιουργεί «έναν κόσμο που δεν τελειώνει ποτέ».
Με σήμα κατατεθέν της το πουά, η γιαπωνέζα καλλιτέχνης έχει βραβευτεί ουκ ολίγες φορές για την προσφορά της στην αφηρημένη τέχνη, η οποία χαρακτηρίζεται από ειδικότερες αναφορές της στο φεμινισμό, στο σουρεαλισμό, στην «γουορχολική» ποπ αρτ και τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό, πάντοτε σε συνδυασμό (και εδώ είναι το ενδιαφέρον) με αυτοβιογραφικά, ψυχολογικά και σεξουαλικά στοιχεία.
Η «πουά πριγκίπισσα» της Νέας Υόρκης, έχοντας άπειρες εκθέσεις στο ενεργητικό της, εξηγεί ότι για την ίδια, το πουά συμβολίζει την αρρώστια, την ασθένεια, ενώ κατά καιρούς διάφορα έργα της ερμηνεύονται να εκφράζουν το φόβο της απέναντι στο σεξ και το φαγητό. Τα δίχτυα που κατά καιρούς χρησιμοποιεί συμβολίζουν τον τρόμο απέναντι στο άπειρο αλλά και το ευτυχές γεγονός της εισδοχής του οξυγόνου στη ζωή μας «δίχως το οποίο δεν μπορούμε να ζήσουμε» όπως η ίδια συνηθίζει να δηλώνει.
Το 2015 η διαδικτυακή πλατφόρμα Artsy συμπεριέλαβε το όνομά της στα δέκα τοπ ονόματα εν ζωή καλλιτεχνών σε παγκόσμιο επίπεδο και επισήμως είναι στη λίστα των ανθρώπων με τους οποίους θα ‘ήθελα να συνομιλήσω στη ζωή μου έστω για πέντε λεπτά της ώρας.
