Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι ο βαθύς διαλογισμός βοηθά στη ρύθμιση μιας ισορροπημένης μικροχλωρίδας του εντέρου, οδηγώντας σε βελτιωμένη πνευματική και σωματική ευεξία.

Είναι όμως ένα υγιές έντερο τόσο απλό όσο η βαθιά αναπνοή; Είναι γνωστό ότι ο διαλογισμός ωφελεί τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική ευεξία. Ο ενσυνείδητος διαλογισμός έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα άγχους, βελτιώνει την εστίαση και ενισχύει την αυτογνωσία, και είναι μια πρακτική που αγαπούν οι celebrities όπως η Beyoncé και η Oprah Winfrey.

Και με μια νέα έρευνα που δείχνει ότι ο μακροπρόθεσμος, βαθύς διαλογισμός σχετίζεται με ένα εμπλουτισμένο μικροβίωμα του εντέρου, τα οφέλη συνεχίζουν να αυξάνονται. Από την ενισχυμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού έως τον μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, είναι καιρός να υιοθετήσουμε όλοι μια κατάσταση που μοιάζει με το zen;

Ο άξονας εντέρου-εγκεφάλου είναι το κλειδί

«Το έντερο παίζει καθοριστικό ρόλο στην ψυχική υγεία», εξηγεί η προπονήτρια και θεραπεύτρια Marilyn Devonish στο stylist.co.uk. «Το παχύ και το λεπτό έντερο συνδέονται άμεσα με το πνευμονογαστρικό νεύρο, το οποίο είναι το μακρύτερο νεύρο του σώματος και είναι ένας από τους κύριους ρυθμιστές του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, βοηθώντας μεταξύ άλλων στον έλεγχο του καρδιακού παλμού, της αναπνοής και της πέψης».

«Στο πεδίο της ψυχικής υγείας και της ψυχικής ευεξίας, η σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου είναι μια απίστευτη εξέλιξη τα τελευταία χρόνια», συμφωνεί η πιστοποιημένη ψυχολόγος Catherine Hallissey.

«Γνωρίζουμε τώρα ότι υπάρχει μια αμφίδρομη σύνδεση μεταξύ του εγκεφάλου και του εντέρου, όπου το έντερο μπορεί να είναι η αιτία ή το προϊόν δυσκολιών ψυχικής υγείας όπως το άγχος, το στρες ή η κατάθλιψη. Για παράδειγμα, το IBS και το άγχος είναι γνωστό ότι προκαλούν το ένα το άλλο. Ως εκ τούτου, το έντερο παίζει καθοριστικό ρόλο στη γενική ευημερία».

Σε αυτή την περίπτωση, οι ερευνητές είχαν ως στόχο να διερευνήσουν εάν ο άξονας εντέρου-εγκεφάλου μπορεί να επηρεαστεί από την ποιότητα και το εύρος των βακτηρίων του εντέρου.

Τι σχέση έχουν οι μοναχοί με όλο αυτό; 

Ερευνητές από το Κέντρο Ψυχικής Υγείας της Σαγκάης, στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Jiao Tong της Σαγκάης εξέτασαν δείγματα κοπράνων από μια μικρή ομάδα Θιβετιανών βουδιστών μοναχών από τρεις διαφορετικούς ναούς, μαζί με δείγματα από τους γείτονές τους έξω από το μοναστήρι, για να καθορίσουν εάν ο βαθύς διαλογισμός μπορεί να αλλάξει την σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου.

Οι μοναχοί μελέτησαν τον παραδοσιακό θιβετιανό βουδιστικό διαλογισμό, που προέρχεται από την αρχαία ινδική πρακτική της Αγιουρβέδα. Επικεντρώθηκαν στη Σαμάθα, την πρακτική της ηρεμίας, η οποία σταθεροποιεί και συγκεντρώνει το μυαλό στηρίζοντας την προσοχή του ατόμου σε ένα μεμονωμένο αντικείμενο, και τη Βιπάσανα, η οποία, σύμφωνα με τους ερευνητές «είναι μια οξυδερκής πρακτική διαλογισμού που επιτρέπει σε κάποιον να διερευνήσει την αληθινή φύση όλων των φαινομένων».

Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν από το British Medical Journal, ήταν συναρπαστικά.

«Επιβεβαιώσαμε ότι η σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου διέφερε μεταξύ των μοναχών και των ατόμων ελέγχου», είπαν οι ερευνητές. «Η μικροχλωρίδα που εμπλουτίστηκε στους μοναχούς συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο άγχους, κατάθλιψης και καρδιαγγειακών παθήσεων και θα μπορούσε να ενισχύσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Συνολικά, αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι ο διαλογισμός παίζει θετικό ρόλο στις ψυχοσωματικές καταστάσεις και την ευεξία».

Πώς βοηθά ο διαλογισμός;

«Ο διαλογισμός έχει ευεργετική επίδραση στο σώμα στο σύνολό του και αυτό σίγουρα περιλαμβάνει το έντερο», συμβουλεύει η δασκάλα διαλογισμού, Chloë Webster. «Ο γαστρεντερικός σωλήνας είναι πολύ ευαίσθητος στα συναισθήματα που προκαλούνται από τον εγκέφαλο – το άγχος, ο θυμός, η απογοήτευση και η υπερένταση μπορούν όλα να πυροδοτήσουν συμπτώματα στο έντερο.

«Ο διαλογισμός βοηθά το έντερο να παραμείνεις υγιές ρυθμίζοντας την απόκριση του στρες», συνεχίζει ο Webster. «Φέρνοντας την προσοχή στην αναπνοή σου, ξεκινάς τη διαδικασία στο παρασυμπαθητικό σου σύστημα, πιο γνωστή ως «ξεκούραση και πέψη». Αυτό μειώνει τη χρόνια φλεγμονή για να βοηθήσει στη διατήρηση ενός υγιούς εντέρου.»

«Όταν υπάρχουν καλά βακτήρια στο έντερο, το υποπροϊόν μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση, τη συμπεριφορά, τη συγκέντρωση και τη γνωστική λειτουργία», συμφωνεί η Devonish. «Απλώς φαντάσου ότι προσπαθείς να λάβεις μέρος σε εξετάσεις, να προεδρεύσεις σε μια συνάντηση ή να παραδώσεις μια σημαντική παρουσίαση με στομαχικές διαταραχές, και αυτό δίνει μια ιδέα για το πόσο κρίσιμη μπορεί να είναι η σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου».

Τα καλά βακτήρια μπορούν να μειώσουν το άγχος

«Αυτό που υποδηλώνει η μελέτη είναι ότι ο μακροχρόνιος βαθύς διαλογισμός σχετίζεται με καλύτερη υγεία του εντέρου, και ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει, ότι αρκετά από τα καλά βακτήρια που εμπλουτίζονται από τους διαλογισμούς, σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο άγχους και κατάθλιψης», εξηγεί η Hallissey.

«Αυτό υποδηλώνει ότι ο διαλογισμός επηρέασε τα βακτήρια που σχετίζονται με την ψυχική υγεία και ενώ η μελέτη βασίστηκε σε μικρό μέγεθος δείγματος, τα αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα. Περαιτέρω διερεύνηση για τον προσδιορισμό της δυνατότητας του βαθύ διαλογισμού να βοηθήσει στη ρύθμιση του μικροβιώματος του εντέρου και στην προώθηση της ψυχολογικής ευεξίας θα ήταν πολύτιμη».

Δύο ώρες αρκούν

Ωστόσο, ακόμη και για όσους δίνουν προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα, η επίτευξη του μακροχρόνιου διαλογισμού που προτείνεται από τη μελέτη είναι τουλάχιστον… αισιόδοξη.

«Ο βαθύς διαλογισμός είναι απίθανο να χωρέσει στο πρόγραμμα πολλών ανθρώπων» αναφέρει η Hallissey.

Δεδομένου ότι οι μοναχοί της μελέτης είχαν εξασκηθεί στον διαλογισμό για τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα για τρία έως 30 χρόνια, θα χρειαζόταν περαιτέρω έρευνα για να εδραιωθεί μια σύνδεση μεταξύ μικρότερων καθημερινών περιόδων διαλογισμού – αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν οφέλη από την ενσωμάτωση ορισμένων πρακτικών διαλογισμού στην ημέρα.

Δεν χρειάζεται ο διαλογισμός σου να είναι περίπλοκος

«Ξεκίνα με κάτι τόσο απλό όσο η αναπνοή», συνιστά η Devonish. «Ανάπνευσε μέσα και έξω πιο αργά, βαθιά και συνειδητά. Εισέπνευσε από τη μύτη και εξέπνευσε από το στόμα.»

«Η διαφραγματική αναπνοή, ή η κοιλιακή αναπνοή, έχει μια σειρά από οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της αρτηριακής πίεσης και της ενεργοποίησης του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, της φυσικής απόκρισης χαλάρωσης του σώματος. Όταν χαλαρώνεις και αναπνέεις μέσω του διαλογισμού, μπορεί να έχεις μια ηρεμιστική επίδραση στο έντερο και μια μεταμορφωτική επίδραση στο μυαλό».

Αν είναι αρκετά καλό για την Beyoncé, αξίζει να το δοκιμάσεις, σωστά;