Τις προάλλες βγήκα για φαγητό με φίλους. Ήταν από εκείνες τις ωραίες βραδιές των γιορτών, όπου το τραπέζι γεμίζει με γέλια, ιστορίες και πιάτα με γεύσεις που ανυπομονείς να δοκιμάσεις. Εκεί που ήμασταν απορροφημένοι στη συζήτηση, εμφανίστηκε ένα ζευγάρι φίλων που, πριν λίγο καιρό, τους είχα βοηθήσει να βρουν ρυθμό στις διατροφικές τους συνήθειες: να τρώνε ισορροπημένα, νόστιμα και υγιεινά, χωρίς να χάνουν τη χαρά του φαγητού. Μόλις με είδαν, χαμογέλασαν και μου είπαν: «Σήμερα είπαμε να το ρίξουμε έξω, αλλά μη μας αγχώνεις, εντάξει; Θα ξεχάσουμε για λίγο τη δίαιτα!».

Γέλασα. Ήταν η τέλεια απόδειξη του πώς η λέξη «δίαιτα» συνεχίζει να κουβαλάει κάτι απειλητικό. Είναι σαν να την έχεις ταυτίσει με έναν αυστηρό προπονητή που σφυρίζει κάθε φορά που ξεφεύγεις από τις οδηγίες. Και αλήθεια, ποιος αντέχει κάτι τέτοιο για πολύ; Όταν η «δίαιτα» γίνεται κάτι που κρατάς με το ζόρι και βιάζεσαι να ξεφορτωθείς, μοιάζει με εκείνο το πανέμορφο ζευγάρι γόβες που αγοράζεις με ενθουσιασμό, αλλά κάθε φορά που το φοράς σου πληγώνει τα πόδια και τελικά, το κλείνεις για πάντα στην ντουλάπα.

Η αλήθεια είναι ότι πολλοί έχουν συνδέσει τη δίαιτα με κάτι αυστηρό και καταπιεστικό

Κάτι που σου κόβει τη χαρά και σε βάζει σε ένα καλούπι γεμάτο «πρέπει» και «δεν». Και γι’ αυτό ακριβώς, η «διατροφή» έγινε το νέο must στο λεξιλόγιό μας. Είναι πιο ανάλαφρη, πιο φιλική εκδοχή. Εκείνη που υπόσχεται ισορροπία, ευελιξία και –το σημαντικότερο– ότι μπορείς να χαίρεσαι το φαγητό χωρίς τύψεις. Όμως, στο βάθος, δίαιτα και διατροφή δεν είναι εχθροί. Είναι απλά δύο διαφορετικοί τρόποι να μιλήσεις για το ίδιο πράγμα: τη φροντίδα του εαυτού σου, χωρίς να χάνεις τη γεύση της ζωής.

Και συνήθως, όταν λέμε «δίαιτα», μιλάμε για ένα πλάνο διατροφής – κάποιες φορές αυστηρό άλλες πάλι πιο ευέλικτο – που σου υπόσχεται ότι θα φτάσεις στον στόχο σου. Είναι σαν εκείνο το one-way εισιτήριο για έναν προορισμό που πάντα ήθελες να επισκεφθείς. Όμως, υπάρχει ένα catch: το ταξίδι αυτό συνοδεύεται από κάποιους περιορισμούς. Δεν μπορείς να παρεκκλίνεις και δεν μπορείς να κάνεις στάσεις. Το αποτέλεσμα; Θα φτάσεις στον προορισμό, αλλά στο τέλος θα νιώθεις εξουθενωμένος – και λίγο ταλαιπωρημένος από την έλλειψη ευελιξίας.

Η «διατροφή», από την άλλη, για μένα είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Εστιάζει στο ταξίδι και όχι στον προορισμό. Έρχεται μαζί με τη διατροφική εκπαίδευση, που σου δείχνει πώς να θρέφεις το σώμα σου σωστά, να αναγνωρίζεις την αξία της ποικιλίας, της ισορροπίας και του μέτρου. Και ξαφνικά, η διαδρομή γίνεται πιο εύκολη και πιο ενδιαφέρουσα. Γιατί, ας είμαστε ρεαλιστές, αν δεν μάθεις πώς να προσφέρεις πραγματική θρέψη στο σώμα σου, θα καταλήξεις σε έναν φαύλο κύκλο: δίαιτα-στόχος-τέλος.

Και κάπως έτσι, αφού αφήσουμε πίσω τη «δίαιτα» και πιάσουμε τη «διατροφή», ερχόμαστε στο αξεπέραστο τρίπτυχο που αποτελεί τη βάση για κάθε θρεπτικό και βιώσιμο διατροφικό πλάνο: Μέτρο, Ποικιλία, Ισορροπία.

Το μέτρο δεν αφορά μόνο τις θερμίδες, οι θερμίδες είναι ένα trend πολύ ξεπερασμένο και συχνά έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις διατροφικές μας συνήθειες. Το μέτρο είναι η τέχνη του να βρίσκεις τη σωστή ποσότητα σε όλα: στο μέγεθος του γεύματος, που σε κρατάει χορτάτο χωρίς υπερβολές, στα θρεπτικά συστατικά, ακόμα και στον ρυθμό που τρως, για να μην παραδίνεσαι στη λαιμαργία.

Μετά έρχεται η ποικιλία, κάτι σαν το ουράνιο τόξο των τροφών: διαφορετικές υφές, γεύσεις και χρώματα που κάνουν κάθε γεύμα ενδιαφέρον. Όταν συμπεριλαμβάνεις όλες τις ομάδες τροφίμων – φρούτα, λαχανικά, ψάρια, όσπρια, δημητριακά, κρέας – δίνεις στον οργανισμό σου ό,τι χρειάζεται για να λειτουργήσει σωστά. Είναι σαν να έχεις στη διάθεση σου μια ντουλάπα γεμάτη επιλογές και να μην φοράς ποτέ το ίδιο outfit δύο φορές συνεχόμενα.

Τέλος, η ισορροπία. Αυτή είναι η τέχνη της αρμονίας.

Το να φτιάχνεις ένα πιάτο που καλύπτει τις δικές σου μοναδικές ανάγκες. Η ισορροπία είναι η λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά, όχι μόνο σε ένα γεύμα, αλλά και σε όλη την εβδομάδα σου. Αν θέλαμε να το αποτυπώσουμε, θα ήταν το πιάτο του Harvard: η τέλεια εικόνα του πώς το μέτρο, η ποικιλία και η ισορροπία συνδυάζονται για να δημιουργήσουν κάτι απολαυστικό, αλλά και απόλυτα θρεπτικό. Η μέθοδος του πιάτου του Harvard είναι σωτήρια για όλες τις περιστάσεις, είτε θέλεις να δημιουργήσεις ένα γρήγορο ισορροπημένο γεύμα στη δουλειά, είτε να επιλέξεις από έναν μπουφέ με τεράστια ποικιλία, είτε να απολαύσεις ένα κλασικό Σάββατο παρέα με τους δικούς σου ανθρώπους. Είναι τόσο εύκολη στην εφαρμογή, ουσιαστικά το 1/2 του πιάτου σου πρέπει να καλύπτεται με φρέσκα λαχανικά ή/και φρούτα, το 1/4 με κάποια πηγή πρωτεΐνης, ενώ το υπόλοιπο 1/4 με κάποια πηγή υδατανθράκων. Δεν ξεχνάμε φυσικά και την πηγή καλών λιπαρών, όπως το ελαιόλαδο. Τηρώντας αυτή τη μέθοδο, πάντα θα έχεις ένα χορταστικό και θρεπτικό γεύμα, που θα σου δίνει την ελευθερία να το δημιουργήσεις με βάση τις δικές σου γευστικές προτιμήσεις.

Και ίσως, τελικά, το μυστικό για να υιοθετήσουμε υγιεινές διατροφικές συνήθειες είναι η ευελιξία. Όταν η διατροφή δεν είναι περιορισμός αλλά σύμμαχος, γίνεται μέρος της καθημερινότητας μας. Με σωστή διατροφική εκπαίδευση, οι υγιεινές επιλογές γίνονται συνήθεια, χωρίς αυστηρούς κανόνες. Η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να είναι για πάντα, αν τη δούμε ως έναν συνοδοιπόρο και όχι ως απαγόρευση. Και τότε, η επιτυχία έρχεται φυσικά.