Τις προάλλες, στο διαιτολογικό γραφείο όπου εργάζομαι, ήρθε μια κοπέλα για την καθιερωμένη εβδομαδιαία συνεδρία της. Ήταν κάπως σκεπτική, λίγο απογοητευμένη, και -όπως αποδείχθηκε- λίγες μέρες πριν την περίοδο της. «Αλήθεια, γιατί πριν την περίοδο πεινάω περισσότερο;» με ρώτησε, με ύφος διχασμένο ανάμεσα στην περιέργεια και την απόγνωση. Και κάπου εκεί σκέφτηκα: αυτή είναι ίσως η πιο συνηθισμένη απορία, αμέσως μετά το «Τι σκεφτόμουν;» μαθαίνοντας τα νέα ενός τοξικού πρώην.

Λίγες μέρες πριν την περίοδο, ξαφνικά βρίσκεσαι να λιγουρεύεσαι γλυκά και λιπαρά τρόφιμα σαν να εξαρτάται η ύπαρξή σου από αυτά

Τα τζιν σου σε στενεύουν λίγο παραπάνω, νιώθεις την κοιλιά και το στήθος σου πρησμένα και η αυτοπεποίθηση σου πέφτει πιο γρήγορα κι από το κουράγιο σου όταν ανοίγεις το τραπεζικό σου υπόλοιπο στο τέλος του μήνα. Όλα αυτά, χάρη στα σκαμπανεβάσματα των ορμονών, που κάνουν πάρτι στο σώμα σου και το χειρότερο, χωρίς καν να σε ρωτήσουν.

Περίπου 14 ημέρες πριν την έναρξη της περιόδου, γνωστή και ως ωχρινική φάση, το σώμα σου αρχίζει να σε προετοιμάζει για την επόμενη φάση του κύκλου. Αυτές οι δύο εβδομάδες φέρνουν έντονες αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά, με το άγχος και την ευερεθιστότητα να φτάνουν στο αποκορύφωμα τους. Τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη αυξάνονται, και κάπως έτσι η υπομονή σου με τον κόσμο γύρω σου μειώνεται.

Τι γίνεται όμως με τις θερμιδικές μας ανάγκες κατά τη διάρκεια του κύκλου;

Αυξάνονται ή παραμένουν σταθερές; Η απάντηση είναι ναι, αυξάνονται. Όσο κι αν προσπαθούμε να το αποφύγουμε, η αλήθεια είναι πως ο κύκλος μας έχει το δικό του πλάνο και οι θερμιδικές ανάγκες μας δεν μένουν αμετάβλητες. Κατά την ωχρινική φάση, η θερμοκρασία του σώματος μας ανεβαίνει και η ανάγκη για ενέργεια γίνεται μεγαλύτερη, κάτι που μάλλον οφείλεται στην αύξηση των ορμονών, προγεστερόνης και οιστραδιόλης. Αντίθετα, στην ωορρηξία, η κατανάλωση ενέργειας μειώνεται. Και φυσικά, πριν την περίοδο, η επιθυμία μας για οτιδήποτε ανθυγιεινό όπως junk food, γλυκά και αρτοσκευάσματα ανεβαίνει, σαν να μην υπάρχει αύριο.

Μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει μια μικρή αύξηση στις ημερήσιες ανάγκες για ενέργεια πριν την περίοδο σε σχέση με εκείνες της μέρες πριν την ωορρηξία, αλλά αν το δούμε πιο προσεκτικά, δεν είναι κάτι που κάνει τεράστια διαφορά, αντιθέτως είναι σχεδόν ανεπαίσθητη. Μία επιστημονική μελέτη, για παράδειγμα, προσδιορίζει τη διαφορά σε περίπου 70 θερμίδες ένα ποσό που αντιστοιχεί περίπου όσο μια φέτα ψωμί των 30 γραμμαρίων.

Κι εκεί έρχεται το ερώτημα που όλες έχουμε αναρωτηθεί: γιατί, αυτές τις μέρες πριν την περίοδο, ο αγώνας να αντισταθούμε στη λιγούρα για γλυκό μοιάζει σχεδόν αδύνατος;

Οι ειδικοί εξηγούν ότι δεν πρόκειται απλώς για μια αδυναμία του σώματος, αλλά για μια πραγματική ανάγκη ανακούφισης από το άγχος, μια εσωτερική αναζήτηση για μια «ανταμοιβή» για όλη την ένταση που έχει συσσωρευτεί μέσα μας. Όταν τρώμε γλυκά, και ειδικά σοκολάτα, ενεργοποιούνται περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την ευχαρίστηση, δίνοντας μας μια αίσθηση ανακούφισης και βελτιώνοντας τη διάθεση. Όσο περισσότερη σοκολάτα καταναλώνουμε, τόσο περισσότερο τη συνδέουμε με θετικά συναισθήματα, φτάνοντας στο σημείο που λειτουργεί σαν placebo effect.

Και ίσως τελικά, αυτό που χρειαζόμαστε είναι να δείχνουμε λίγο περισσότερη κατανόηση στις ανάγκες του σώματος μας. Να το θρέφουμε, να το ακούμε και να μην νιώθουμε ενοχές για τις λιγούρες μας. Ίσως ήρθε η ώρα να ικανοποιήσουμε αυτές τις ανάγκες με πιο υγιεινές εκδοχές, συνδυάζοντας τόσο την απόλαυση, όσο και τη φροντίδα του εαυτού μας.