Ένα πρωινό των προηγούμενων ημερών, καθώς απολάμβανα το αγαπημένο μου smoothie με κεφίρ -γιατί ποιος είπε ότι η εσωτερική μας ομορφιά δεν ξεκινά από τη φροντίδα της εντερικής μικροχλωρίδας;- και άκουγα Lana Del Rey, βυθισμένη σε μια απόλυτα ζεν διάθεση, έκανα το μοιραίο λάθος να πιάσω το κινητό και να μπω στα social media. Και τότε ήρθε το μήνυμα από μια φίλη που μου ζητούσε τη γνώμη μου. Πατώντας το λινκ, μου ξεπρόβαλαν τίτλοι όπως: «Απώλεια Βάρους: Χάσε 5 κιλά σε μια εβδομάδα!» και «Express Δίαιτα για επίπεδη κοιλιά».

Πριν προλάβω να απαντήσω, ακούω τη φωνή της Lana Del Rey: «Will you stil love me when I’m no longer young and beautiful». Σαν να μου απευθύνεται προσωπικά, αυτή η ερώτηση συνοψίζει την ανασφάλεια της εποχής μας, την πεποίθηση ότι η ομορφιά ορίζει την αξία μας. Αλλά τι γίνεται με τον εσωτερικό μας κόσμο; Είμαστε κάτι πολύ περισσότερο από έναν αριθμό στη ζυγαριά. Και τότε σκέφτομαι: Ποιος καθορίζει, τελικά, την αξία μας; Η κοινωνία ή εμείς οι ίδιοι;

Σκέφτομαι πόσο συχνά πέφτουμε στην παγίδα των express διαιτών, αυτών των «μαγικών» λύσεων που υπόσχονται να μας απαλλάξουν από τα περιττά κιλά μέσα σε λίγες μέρες. Το μυστικό που κρύβουν; Η ζυγαριά μπορεί να δείξει μείον, αλλά αυτό οφείλεται στην απότομη εξάντληση του γλυκογόνου – δηλαδή των αποθηκών υδατανθράκων στο σώμα- και κατά συνέπεια, στην αποβολή υγρών.

Όταν μιλάμε για απώλεια βάρους, πρέπει να είναι συνώνυμη με την απώλεια λίπους, όχι μυϊκής μάζας ή υγρών. Γιατί αλλιώς, μιλάμε για μια πλαστή απώλεια, όπως όταν βλέπουμε μια υπέροχη φωτογραφία με φίλτρα στα social media, όμορφη, αλλά όχι απαραίτητα αληθινή.

Η απώλεια υγρών, με το που σταματάμε αυτές τις δίαιτες, επιστρέφει δριμύτερη, αφήνοντας μας με μια πικρή αίσθηση απογοήτευσης και την απορία: Τι πήγε στραβά; Κάπως έτσι, όπως εκείνος ο τύπος που στο πρώτο ραντεβού σου υποσχόταν τη γη με τον ουρανό, μόνο για να εξαφανιστεί ξαφνικά μια Παρασκευή βράδυ που είχατε κανονίσει να βρεθείτε. Και μένεις να αναρωτιέσαι αν είπες κάτι λάθος.

Eδώ είναι που η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη. Η υπόσχεση διατήρησης αυτών των κιλών είναι μια αυταπάτη. Μόλις επιστρέψουμε στις παλιές μας διατροφικές συνήθειες, τα κιλά όχι μόνο επιστρέφουν, αλλά πολλές φορές έρχονται και με παραπάνω βάρος από το αρχικό. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος απώλειας και πρόσληψης βάρους, σαν να παίζουμε ένα παιχνίδι χωρίς νικητή.

Συχνά δεν σκεφτόμαστε τον τρόπο που θα χάσουμε τα κιλά, αρκεί να τα χάσουμε

Στην αναζήτηση μας για την τέλεια επίπεδη κοιλιά, θυσιάζουμε την υγεία μας στο βωμό ενός ιδανικού σώματος. Μοιραία, αναζητούμε λύσεις που θυμίζουν παραμύθια, εκείνες τις ιστορίες που μας έλεγαν όταν ήμασταν παιδιά, εκεί που το ουράνιο τόξο καταλήγει σε ένα χρυσό θησαυρό. Spoiler alert: στην ιστορία των express διατροφών, ο θησαυρός είναι…άνθρακας.

Και κάπου εδώ κάνει την εμφάνιση της η «αποτοξίνωση», γνωστή και ως detox. Αλήθεια τι ακριβώς σημαίνει; Σίγουρα δεν είναι το νερό με λεμόνι, που με ανάγκαζα να πίνω στην εφηβεία, επειδή είχα πιστέψει ότι θα «μεταμορφώσει» το σώμα μου στη σιλουέτα των ονείρων μου. Οι δίαιτες αυτές υπόσχονται θαύματα, ότι αν κόψεις αυτό ή εκείνο, θα διώξεις τις τοξίνες, όπως οργανώνεις την ντουλάπα σου, ξεχωρίζοντας τι δε σου χρειάζεται πια. Όμως, στην πραγματικότητα το σώμα μας διαθέτει ήδη έναν δικό του σοφό μηχανισμό. Τα νεφρά και το συκώτι δουλεύουν ασταμάτητα, σαν καλοκουρδισμένα ρολόγια που δεν χρειάζονται εξωτερική παρέμβαση.

Συνήθως οι δίαιτες express έρχονται πακέτο με τα συμπληρώματα διατροφής. Ας είμαστε ειλικρινείς, τα συμπληρώματα τα χρειάζεσαι μόνο όταν η διατροφή σου δεν καλύπτει τις ανάγκες του σωματός σου σε: υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπαρά, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Όπως και στις σχέσεις δεν είναι πάντα εύκολο να ξέρεις τι σου λείπει. Τότε είναι που οι ειδικοί έρχονται στο προσκήνιο. Σκέψου το, όπως δε θα ζητούσες συμβουλές για τα προσωπικά σου από μια γνωστή που θα συναντούσες τυχαία στο δρόμο, έτσι δεν μπορείς να εμπιστευτείς το ίντερνετ για να σου πει τι χρειάζεται το σώμα σου.

Σίγουρα κάτι που λέω σε όσους ζητούν τη συμβουλή μου είναι το εξής: ποτέ μην ενοχοποιείς το φαγητό. Η πεποίθηση ότι κάποιες τροφές «μπλοκάρουν» την απώλεια βάρους ή το «κάψιμο» λίπους είναι τόσο παράλογη, όσο να πιστεύεις ότι μπορείς να μοιάσεις στην Kate Moss των 90s, απλώς αποφεύγοντας τα ζυμαρικά. Δεν υπάρχουν σούπερ τροφές που κάνουν θαύματα στο αδυνάτισμα, έτσι, δεν υπάρχουν και τροφές που εμποδίζουν την πρόοδο σου. Αντίθετα, οι δίαιτες express συχνά δείχνουν με το δάχτυλο συγκεκριμένες τροφές -ρύζι, ψωμί, πατάτες- σαν να είναι οι κακοί της ιστορίας. Το να νιώθεις ενοχές για το φαγητό είναι περιττό και ξεπερασμένο.

Ενώ υπόσχονται να μας μετατρέψουν σε supermodels μέσα σε μια εβδομάδα, στην πραγματικότητα καταφέρνουν να μας παγιδεύουν σε μια τοξική σχέση με το φαγητό. Μέτρηση θερμίδων και συνεχείς σκέψεις για γλυκά, ποιος μπορεί να είναι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του όταν είναι πεινασμένος; Αυτές οι αυστηρές διαιτητικές οδηγίες στην ουσία κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό στην αυτοεκτίμηση μας. Κάθε αποτυχημένη προσπάθεια να χάσεις βάρος είναι σαν να προσθέτεις ένα επιπλέον βάρος μέσα σου. Πως μπορείς να απολαμβάνεις τη ζωή όταν το μόνο που σκέφτεται είναι αν επιτρέπεται να φας μια μπουκιά;

Και ίσως τελικά, όπως απάντησα στη φίλη μου «Σίγουρα όχι, δε χρειάζεται να δοκιμάσεις κάτι τέτοιo», ήρθε η ώρα να το πούμε και στον εαυτό μας. Είμαστε αποτελέσματα των επιλογών μας, ας φροντίζουμε να πηγάζουν από την υγεία και τη μοναδικότητα μας. Ποιος θέλει άλλωστε να είναι αντανάκλαση άλλων;