Την περασμένη εβδομάδα, ξύπνησα από έναν από εκείνους τους σπάνιους, ποιοτικούς ύπνους που σε κάνουν να νιώθεις πως μπορείς να κατακτήσεις τον κόσμο. Και τότε συνειδητοποίησα: ο ύπνος είναι σαν την καλύτερη σχέση της ζωής σου. Όταν είναι καλός όλα κυλάνε ομαλά -η διάθεση, η ενέργεια, ακόμα και ο μεταβολισμός σου-. Όταν όμως λείπει, κάθε μικρό πρόβλημα μεγενθύνεται και οι ισορροπίες χάνονται.

Ο ύπνος στη ζωή μας μοιάζει με εκείνον τον παλιό, παιδικό φίλο που δεν βλέπεις συχνά, αλλά πάντα είναι εκεί όταν τον χρειάζεσαι. Τον θεωρείς δεδομένο, γιατί ξέρεις πως θα είναι δίπλα σου όποτε τον αναζητήσεις. Όμως, καθώς περνούν τα χρόνια, αρχίζεις να τον παραμελείς. Οι συναντήσεις σας γίνονται πιο σπάνιες, μέχρι που η ζωή σου αρχίζει να μπερδεύεται. Και τότε, ξαφνικά, αναρωτιέσαι: Πόσο μου λείπει ο φίλος μου; Πόσο τον έχω αμελήσει; Ας παραδεχτούμε, αυτή η φιλία, όπως και ο ύπνος, συχνά γίνεται underrated. Και αν αντικαταστήσεις τη λέξη «φίλος» με τη λέξη «ύπνος», το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: όσο περισσότερο τον παραμελείς, τόσο περισσότερο επηρεάζεται η ζωή σου.

Πριν λίγους μήνες, λοιπόν, βρέθηκα σε ένα καφέ με μια φίλη μου, η οποία ήταν απογοητευμένη και χρειαζόταν τη βοήθεια μου. Η ζυγαριά, όπως μου είπε, είχε κολλήσει. Όσο κι αν προσπαθούσε, ο αριθμός αρνιόταν να κατέβει. Ήταν έτοιμη να δοκιμάσει τα πάντα, αλλά εγώ σκέφτηκα να της πω κάτι διαφορετικό: «Μήπως, αντί για άλλη μια δίαιτα, να κοιτάξεις πέρα από τη διατροφή; Έχεις σκεφτεί τον ύπνο;». Σε εκείνη τη φάση της ζωής της, μετακόμιζε, έψαχνε καινούργια δουλειά και φαινόταν εξουθενωμένη από τις αμέτρητες υποχρεώσεις της ενήλικης ζωής. Ο ύπνος της ήταν άστατος και κάθε πρωί ξυπνούσε κουρασμένη. Κι αυτό ήταν το κομμάτι του παζλ που έλειπε.

«Ο ύπνος; Τι σχέση έχει αυτό με τα κιλά μου;».

Αν υπήρχε κάτι που μας έδενε πέρα από την αγάπη μας για τα Friends, ήταν η κοινή μας εμμονή με τον καφέ. Ήξερα πως, αν ήθελα να της εξηγήσω κάτι, έπρεπε να το κάνω με όρους που θα την «κέρδιζαν». «Ο ύπνος για το σώμα σου είναι ό,τι ο καφές για εμάς τα πρωινά» της εξήγησα. Για μια στιγμή σκέφτηκα πόσο παράδοξο ήταν να συγκρίνω τον καφέ με τον ύπνο. Αλλά το point μου ήταν ξεκάθαρο: όπως ο καφές είναι το καύσιμο για την ψυχή και το μυαλό μας, έτσι κι ο ύπνος είναι το καύσιμο για το σώμα μας. Προσφέρει την απαραίτητη ξεκούραση και ανανέωση που χρειαζόμαστε και βοηθά στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού.

Κάπως έτσι γεννιέται το ερώτημα: «Μήπως ο ανεπαρκής ύπνος είναι ένας από τους κρυφούς ενόχους πίσω από τα περιττά κιλά;». Έρευνες δείχνουν ότι όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά, οι ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξή μας βγαίνουν εκτός ελέγχου. Είναι σαν την κίνηση στους δρόμους μια βροχερή Δευτέρα -όλα μπερδεύονται και τίποτα δεν λειτουργεί σωστά-. Το μόνο που σου μένει είναι η ανάγκη να καταφύγεις σε κάτι γρήγορο και πρόχειρο, όπως ένα snack. Λιγότερος ύπνος σημαίνει μεγαλύτερες μερίδες φαγητού. Fact.

Και εδώ έρχεται το παράδοξο: Με λιγότερο ύπνο, περνάμε περισσότερες ώρες ξύπνιοι και δραστήριοι, αλλά το σώμα μας, σε μια προσπάθεια να επιβιώσει, αρχίζει να εξοικονομεί ενέργεια. Το αποτέλεσμα; Ο ρυθμός καύσης των θερμίδων μας πέφτει, καθώς το σώμα μπαίνει σε κατάσταση «επιβίωσης». Είναι σαν να προσπαθείς να κάνεις ψώνια με περιορισμένο budget -όσο λιγότερα έχεις, τόσο πιο προσεκτική γίνεσαι-.

Και κάπου εκεί μπαίνουν στο παιχνίδι οι νευροδιαβιβαστές γκρελίνη και λεπτίνη, σαν δύο κολλητές φίλες με αντίθετες απόψεις. Η γκρελίνη, η ανήσυχη φίλη, μας στέλνει συνεχώς μηνύματα: «Φάε!», ενώ η λεπτίνη, η ήρεμη φίλη, προσπαθεί να φωνάξει: «Φτάνει!». Όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά, η γκρελίνη αναλαμβάνει τα ηνία, η όρεξή μας εκτοξεύεται και η λεπτίνη χάνει τη φωνή της. Το αποτέλεσμα; Η αίσθηση κορεσμού καθυστερεί και η ισορροπία μεταξύ τους μπορεί να κρίνει την επιτυχία ή αποτυχία της διατροφής μας.

Όταν ο ήλιος αρχίζει να δύει, μια κοινή απορία μας βασανίζει: ποια είναι η ιδανική ώρα για το βραδινό; Συχνά ακούμε ότι το βραδινό φαγητό είναι ο εχθρός των body goals μας, αλλά ας είμαστε ρεαλιστές: δεν έχει σημασία πότε τρώμε, αλλά πότε θα πέσουμε για ύπνο. Αν φάω το ίδιο γεύμα στις 20:00 ή στις 22:30, οι θερμίδες παραμένουν ίδιες. Ιδανικά, το τελευταίο γεύμα πρέπει να το καταναλώνουμε 2-3 ώρες πριν τον ύπνο, ώστε ο οργανισμός μας να έχει περιθώριο να χωνέψει. Όπως δεν θέλεις να τρέχεις τελευταία στιγμή για υποχρεώσεις, έτσι κι ο οργανισμός σου χρειάζεται τον χρόνο του. Αν δεν του δώσεις αυτή την ευκαιρία, η αίσθηση της βιασύνης μπορεί να προκαλέσει ανησυχία στον ύπνο σου.

Extra διατροφικά tips για.. όνειρα γλυκά:

#1 Μελατονίνη: Αν ο ύπνος σου είναι άστατος, σίγουρα την έχεις ακουστά. Η ορμόνη του ύπνου είναι το απόλυτο must-have για να κοιμάσαι σωστά. Είναι για τον ύπνο ό,τι η ενυδατική είναι για την skincare routine σου: αχώριστες. Και πού τη βρίσκεις; Σε αυγά, κρέας, ψάρια, και σε φρούτα όπως τα σταφύλια, τα ακτινίδια και οι φράουλες.

#2 Τρυπτοφάνη: Το μυστικό συστατικό για ποιοτικό ύπνο! Αυτό το μαγικό αμινοξύ μετατρέπεται σε σεροτονίνη. Σε βοηθά να αποκοιμηθείς πιο γρήγορα και να χαλαρώσεις μετά από μια έντονη μέρα. Θα το βρεις σε αγαπημένα comfort foods όπως κοτόπουλο, γάλα, τυρί, βρώμη, κονσέρβα τόνου και ξηρούς καρπούς.

#3 Μαγνήσιο: Το κλειδί για έναν ξεκούραστο ύπνο! Βοηθά στην παραγωγή μελατονίνης και χωρίς αυτό, ο ύπνος σου μπορεί να γίνει πιο περίπλοκος και από μια σχέση χωρίς προοπτική. Κρύβεται στους κολοκυθοσπόρους, στους σπόρους chia, στα αμύγδαλα, τα φιστίκια, τα κάσιους, το σπανάκι και τη μαγειρεμένη βρώμη. Αυτές οι τροφές θα σε φέρουν πιο κοντά στον ύπνο που αξίζεις.

#4 Βιταμίνη D: Ο λόγος που θα σε κρατήσει ξύπνια τη μέρα και ήρεμη τη νύχτα, κάτι σαν φυσική πηγή χαράς και ευεξίας. Μπορείς να την απολαύσεις από τον ήλιο, αλλά και από τροφές όπως μανιτάρια, γαλακτοκομικά και ψάρια.

Βραδινό NO-GO: Τροφές που θα σε κρατήσουν ξύπνια όταν ο κόσμος ονειρεύεται

#1 Υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη: Ζαχαρωτά, λευκό ψωμί, ρύζι, πατάτες και αναψυκτικα γεμάτα ζάχαρη. Ναι, ξέρω, είναι νόστιμα, αλλά όπως πολλά υπέροχα πράγματα στη ζωή, έχουν και την «σκοτεινή» τους πλευρά. Μήπως να παραγγείλεις καλύτερα την πίτσα που ήθελες για το movie night σου αύριο το μεσημέρι;

#2 Καφές: Είναι η μοναδική ώρα της ημέρας που θα πω, «ευχαριστώ, δεν θα πάρω». Ο καφές και όλα τα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη – όπως τα ενεργειακά ποτά και το μαύρο τσάι – προκαλούν εγρήγορση και μειώνουν την αίσθηση της κούρασης. Νιώθεις έτοιμη να αδράξεις τη μέρα, ενώ μόλις έχεις φορέσει τις πιτζάμες σου.

#3 Αλκοολ: Ναι, ξέρω πόσο υπέροχες είναι οι αναπάντεχες εξόδοι για κοκτέιλ με την παρέα, μια συνηθισμένη Τετάρτη. Το κλασικό που λέμε όλοι: «Θα βγω για ένα ποτό και μετά θα πέσω ξερή για ύπνο». Η αλήθεια είναι ότι το ποτό δίνει την ψευδαίσθηση ότι σε βοηθά να αποκοιμηθείς, ενώ στην πραγματικότητα σε «προδίδει», εμποδίζοντας τον βαθύ ύπνο και τη συνολική του διάρκεια. Σαν εκείνον τον τύπο που γνώρισες και ήσουν ενθουσιασμένη μετά το πρώτο ραντεβού, αλλά τελικά διαπίστωσες ότι ήταν πολύ διαφορετικός από αυτό που περίμενες – μια απογοήτευση που δεν την είχες φανταστεί.

Και ίσως τελικά, το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι πόσο τρώμε, αλλά πόσο δεν κοιμόμαστε. Στο τέλος της ημέρας, όπως και στο στυλ, όλα είναι θέμα σωστών επιλογών και συνδυασμών.