Παρασκευή πρωί, στο καφέ της γειτονιάς μου. Μόλις είχα παραγγείλει τον πρωινό μου καφέ και έκανα δουλειές στο lap top, όταν μια γνώριμη φωνή δίπλα μου διέκοψε τη σκέψη μου. «Αυτή τη στιγμή νιώθω, 50% απογοήτευση, 30% νεύρα και 20% στεναχώρια, γιατί δεν απαντάς στο τηλέφωνο; Ήξερα πως θα σε βρω εδώ».
Ήταν μια φίλη μου, που τους τελευταίους μήνες «πάλευε» με την εικόνα της, τα επιπλέον κιλά της την έκαναν να αναρωτιέται αν της αρέσουν ή όχι. Μου εξήγησε πώς πριν λίγο, η γειτόνισσα της, μια ηλικιωμένη κυρία, της είπε το κλασικό, «Έβαλες κιλάκια βλέπω, πρόσεχε μην πάρεις κι άλλα!». Φυσικά, η φίλη μου δεν απάντησε. Και εκεί είναι το πρόβλημα, δεν έθεσε τα οριά της. Το θέμα δεν είναι να απολογηθούμε σε τέτοια σχόλια. Δεν χρειάζεται, δηλαδή να δίνουμε εξηγήσεις. Το να αφήνουμε, όμως, τέτοιες κουβέντες να περνούν είναι σαν να κρατάμε τα σκισμένα skinny jeans του 2013 στη ντουλάπα μας -κανείς δεν τα θέλει πια γιατί έχουν ξεπεραστεί-.
Κάπου εκεί, αναλογιζόμενη και δικά μου αντίστοιχα περιστατικά σκέφτηκα:
Πότε ακριβώς το σώμα μας έγινε δημόσια υπόθεση;
Από πότε το πόσο ζυγίζουμε είναι θέμα συζήτησης για τρίτους; Ζούμε σε μια εποχή που μοντέλα όπως η Ashley Graham κυριαρχούν, κι όμως, κάποιοι ακόμα σχολιάζουν το βάρος μας χωρίς να γνωρίζουν την κατάσταση της υγεία μας. Δεν ειναι μόνο αδιάκριτο, είναι και ανούσιο. Μην ξεχνάμε ότι η πρόσληψη ή η απώλεια βάρους μπορεί να σχετίζεται με κάποιο πρόβλημα υγείας -κάτι που κανείς δεν σκέφτεται όταν κάνει το σχόλιο-.
Στην περίπτωση της φίλης μου, τον τελευταίο χρόνο αντιμετώπιζε κάποια ορμονικά ζητήματα που οδήγησαν στην πρόσληψη βάρους. Παρά τις τακτικές της προπονήσεις και τις ισορροπημένες και υγιεινές διατροφικές συνήθειες, η ζυγαριά έμοιαζε να έχει κολλήσει. Είναι περίεργο πως ο κόσμος βλέπει μόνο τα κιλά και όχι τη μάχη πίσω από αυτά.
Η αδιακρισία δεν σταματά στη φίλη μου και τη γειτόνισσα της. Πρόσφατα, ένας άλλος φίλος που είχε ξεκινήσει αντικαταθλιπτική αγωγή και είχε πάρει μερικά κιλά -κάτι συνηθισμένο με τέτοιου είδους φάρμακα-, μου εκμυστηρεύτηκε ότι κάποιος του έκανε ένα παρόμοιο σχόλιο. Του είχα απαντήσει πως αν τηρεί μια διατροφή στα πρότυπα της Μεσογειακής, δεν έχει λόγο να ανησυχεί. Για 3-4 κιλά παραπάνω, όταν μιλάμε για την ψυχική υγεία, δεν αξίζει να αγχώνεται. Κι όμως το αφεντικό του χάλασε όλο αυτό το θετικό mindset με μια ατάκα «Πρόσεχε το βάρος σου, έχεις κάνει μάγουλα, εγώ για το καλό σου το λέω-.
Όταν τελικά καταφέρνεις να απαντήσεις σε τέτοιες ατάκες νιώθεις μια ανακούφιση. Η αυτοπεποίθηση σου ανεβαίνει και για λίγο, όλα μοιάζουν ιδανικά – σαν να ακούς στο βάθος το Freedom του George Michael. Κι όμως, λίγο αργότερα, έρχονται οι δεύτερες σκέψεις. Το τραγούδι σταματά και ξεκινούν τα εσωτερικά ερωτήματα: «Μήπως ήμουν υπερβολική;» ή «Αν σχολιάσουν πάλι την εμφανισή μου, πως θα το διαχειριστώ; Αν απαντήσω πάλι μήπως φανώ κακιά;» ή «Μήπως να βρω μια δικαιολογία για να μην πάω στο οικογενειακό τραπέζι με την αδιάκριτη θεία;»
Η λύση δεν είναι να βρεις κάποια διακαιολογία για να μην πας. Η λύση είναι να μπορείς να υπερασπιστείς τον εαυτό σου. Αυτό είχα πει και σε μια άλλη φίλη, όταν μου εξομολογήθηκε ότι αποφεύγει τα οικογενειακά τραπέζια στα πεθερικά της. Η πεθερά της τους τελευταίους μήνες της έλεγε πως πρέπει επιτέλους να «ξεφορτωθεί» τα κιλά της εγκυμοσύνης. «Εσύ νιώθεις άσχημα με το σώμα σου;» την είχα ρωτήσει. «’Οχι» μου απάντησε, «Τα χάνω αργά αλλά μου αρέσω στον καθρέφτη». Τότε η λυση ήταν μονόδρομος: πες της το. Γιατί πολύ απλά, όταν είσαι καλά με τον εαυτό σου, δεν χρωστάς καμία εξήγηση σε κανέναν.
Μάθε να βάζεις τελεία στις άβολες συζητήσεις
Κάτι που άργησα να καταλάβω, όμως είναι ότι, όσο κι αν ασχολείσαι με την ευεξία σου, όσο και να ψάχνεις γαλήνη μέσα από yoga και wellness retreats, αν δε θέτεις τα προσωπικά σου όρια, θα καταλήγεις πάντα σε έναν φαύλο κύκλο. Μάθε να βάζεις τελεία στις άβολες συζητήσεις, με φράσεις όπως: «Δεν νιώθω άνετα να μιλήσω γι’αυτό». Τόσο απλά, σαν να τραβάς αποτριχωτική ταινία: γρήγορες και αποφασιστικές κινήσεις. Το έχω κάνει και είναι απελευθερωτικό. Μόλις το πεις, νιώθεις σαν να ακούς το «Let the sunshine in» στο background και ξαφνικά, η ασπρόμαυρη ζωή σου αποκτά χρώμα. Γιατί; Γιατί σταμάτησες να φοβάσαι μην σε παρεξηγήσουν και επιτέλους, σταμάτησες να στεναχωρείς τον εαυτό σου.
Όλα αυτά, βέβαια, συνδέονται άμεσα με τη θεωρία του Carl Jung για την προβολή. Οι άνθρωποι τείνουν να βλέπουν στους άλλους τα δικά τους συναισθήματα και ανασφάλειες, κάτι σαν να χρησιμοποιούν ένα προσωπικό φίλτρο εμπειριών -όπως ακριβώς τα φίλτρα που βάζουμε στις φωτογραφίες μας στα social media, αλλοιώνοντας την πραγματική εικόνα-. Μόλις το καταλάβεις αυτό, είναι σαν να φεύγει ένα τεράστιο βάρος από πάνω σου. Και κάπου εκεί, μπορείς να βάλεις στο repeat το “I Can See Clearly Now”, γιατί ναι, τα πράγματα γίνονται επιτέλους πιο φωτεινά.
Και τότε, αναρωτιέσαι: Μήπως το ιδανικό βάρος δεν έχει να κάνει με έναν αριθμό στη ζυγαριά; Το πραγματικό μέτρο πρέπει να είναι το πώς νιώθουμε με το σώμα μας και το αν είμαστε υγιείς.
Και ίσως τελικά, αυτό που όλοι αναζητούμε είναι η αγάπη για το πώς νιώθουμε μέσα στο σώμα μας και φυσικά η playlist που θα μας εμπνεύσει ενώ ετοιμαζόμαστε για άλλο ένα οικογενειακό τραπέζι.