«Σκέφτομαι πως ίσως ο θάνατος είναι σαν ένα από αυτά τα άστρα – ένα άστρο που μπορείς να το δεις μόνο πηγαίνοντας πίσω στο χρόνο και υπάρχει σε κατάσταση που δε γίνεται να την παρατηρήσεις. Από την άλλη έχω ακούσει ότι η ζωή δημιουργήθηκε από τα άστρα, από τα απομεινάρια τους.»
Η Νίνα είναι ζωγράφος και συμπορεύεται επί 40 χρόνια μαζί με τον Φίλιπ που είναι καθηγητής μαθηματικών και διδάσκει σε πανεπιστήμιο. Στο σπίτι που έφτιαξαν από κοινού και επί δεκαετίες ήταν γεμάτο από το “εμείς”, όταν εκείνος ξαφνικά ένα βράδυ πεθαίνει, εκείνη καλείται να διαχειριστεί το τεράστιο κενό που της δημιουργεί η ωμή πραγματικότητα. Δίπλα στο άψυχο σώμα του αγαπημένου της συντρόφου, ένας χείμαρρος από αναμνήσεις πλημμυρίζουν την σκέψη της. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτα ευεργετική η δύναμη της μνήμης που σε μια φορτισμένη συναισθηματικά κατάσταση, είναι σε θέση να λειτουργήσει καταπραϋντικά συμπληρώνοντας ένα τόσο οδυνηρό ψυχολογικό έλλειμμα, όπως αυτό που προκαλεί το τετελεσμένο ενός θανάτου. Η συγγραφέας, έχει ένα εξαιρετικό ταλέντο στην απόδοση όλων των μικρών καθημερινών συνηθειών που κάθε άνθρωπος εδραιώνει με την πάροδο του χρόνου, αφού επιτυγχάνει να προσδίδει σε αυτές μια πραγματικά ενδιαφέρουσα κλιμάκωση.
Η νύχτα που χάθηκε για πάντα ο σύντροφος της ζωής της πρωταγωνίστριας, είναι μια παράξενη βραδιά εκμυστηρεύσεων και εσωτερικών παραδοχών. Όλα όσα συνήθιζαν να συζητάνε, να σχεδιάζουν και να υλοποιούν πάντα μαζί ζωντανεύουν και πάλι. Μικρές στιγμές από την καθημερινότητά τους, ταξίδια, επιθυμίες, απογοητεύσεις, κουβέντες που αντάλλαξαν, ατέλειωτες ώρες προβληματισμών που μοιράστηκαν και πολλές ακόμα σκέψεις που κράτησαν για τους εαυτούς τους μια που δεν τόλμησαν ποτέ να τις διατυπώσουν φραστικά ο ένας στον άλλο. Όλα βρίσκονται εκεί: παρόν, παρελθόν και λίγο από το μέλλον, όλα μαζί, έτσι ανακατεμένα.
Τρία πράγματα μου έκαναν εντύπωση σε αυτό το βιβλίο. Το πρώτο σχετίζεται με την θετική προσέγγιση που καταφέρνει να επιτύχει τελικά η συγγραφέας ενώ η πρωταγωνίστρια της βρίσκεται αντιμέτωπη με μια αντικειμενικά τραγική ιστορία. Η προσωπική της αναδρομή μέσω των αναμνήσεων από την κοινή τους ζωή που ανασύρει την μοιραία βραδιά στην επιφάνεια, έχουν άμεση συσχέτιση με αυτό που τελικά μπορούμε να ονοματίσουμε ως ουσία μιας πλούσιας σε εμπειρίες ζωή. Χαρές, λύπες, επιθυμίες, όνειρα, προδοσία, φαντασία, απογοητεύσεις, μάθηση, προβληματισμοί, σχέδια, αγάπη, έρωτας και πάθη όλα τα γεύτηκαν σε αυτή την συμπόρευση και μάλιστα σε χορταστικές μερίδες. Το δεύτερο στοιχείο είναι η σύνδεση μιας λογοτεχνικής αφήγησης με την επιστήμη των μαθηματικών, της φυσικής και της φιλοσοφίας. Με μεγάλη δεξιοτεχνία η συγγραφέας ρίχνει τους δικούς της σπόρους διάσπαρτα μέσα στην ιστορία της και κάνει αναφορές στο έργο μερικών εξαιρετικά σπουδαίων του είδους όπως οι Pascal, Einstein, Wilczek, Erdish, Hofstadter, Hawking, και Feynman. Το τρίτο και τελευταίο στοιχείο είναι η κινηματογραφική ταχύτητα και δομή που η συγκεκριμένη νύχτα εξελίσσεται. Κάθε μικρό στιγμιότυπο που καταγράφεται είναι σαν ένα πλήθος από φωτογραφικά καρέ που συνθέτουν μια πολυεπίπεδη εικόνα γεμάτη από εναλλαγές στον χρόνο και τις εποχές.
Η Lily Track, καταφέρνει να δημιουργήσει ένα αυτοβιογραφικό, θρηνητικό μυθιστόρημα που ενώ είναι σε θέση να αγγίξει συναισθηματικά τον αναγνώστη δεν τον συντρίβει στα βράχια της κατάθλιψης. Με την αφηγηματική μαεστρία που την διακρίνει και που της χάρισε το 2004 το αμερικάνικο βραβείο λογοτεχνίας, National Book Award το μυθιστόρημά της αφήνει κλείνοντας μια γλυκιά γεύση. Είναι ένας ειλικρινής αποχαιρετισμός σε έναν σύντροφο και συνοδοιπόρο μιας ζωής που ο παράγοντας τύχη τους έφερε κοντά, η βαθιά αγάπη τους κράτησε μαζί και η δύναμη της μνήμης υπογράφει την ανεξίτηλη διάρκεια αυτής της σχέσης στο διηνεκές.